Saving Private Ryan / Er Ryan’ı Kurtarmak
Steven Spielberg düşünüldüğünde akla hemen Jurassic Park, E.T. ve Jaws gibi filmler gelir. Ancak akla gelebilecek bir diğer isim de Janusz Kamiński’dir.
Polonya doğumlu görüntü yönetmeni, Schindler’in Listesi filminden bu yana ünlü yönetmenin ekibindeki ayrılmaz isimlerin başında geliyor. Schindler’in Listesi ve Er Ryan’ı Kurtarmak filmleriyle Oscar alan ve beş kez de aday gösterilen kamera arkası yetenek, genç yaşta Polonya’dan ayrılıp Amerika’daki kariyerine başladı. İlk büyük çıkışını Diane Keaton’ın 1991 yapımı televizyon filmi Wildflower ile yaptı.
Spielberg – Kaminski işbirliğinin yeni meyvesi Interstellar, 2014 sonbaharında vizyona girdi.
The Shining / Cinnet
Sürekli çalışıp hiç eğlenmemek Penderecki’yi sıkar; bu nedenle, Polonyalı besteci bir çok uyarlaması yapılmış olan korku klasiğine altı bestesini vermeyi kabul etti. Kubrick’in yanı sıra, William Friedkin ve David Lynch de Pendercki'nin müziğini filmleri The Exorcist, Wild at Heart ve Inland Empire’da kullandı.
Pirates of the Caribbean / Karayip Korsanları
Son yılların en bilinen film karakterlerinden biri olan Jack Sparrow’u canlandıran Johny Depp’in rol aldığı bu ünlü serinin görüntü yönetmenliğini Polonyalı sinematograf Dariusz Wolski yaptı. Wolski ayrıca, Depp ile Rum Diary ve Tim Burton’un Alice in Wonderland filmlerinde de birlikte çalıştı. Aynı zamanda 2016’da vizyona girmesi planlanan Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales’in çekimlerinde de görev yapıyor.
Speed / Hız Tuzağı
Meşhur filmin kameramanı Andrzej Bartkowiak’ın çektiği diğer filmler arasında Lethal Weapon 4, Romeo Must Die, The Devil's Advocate, Dante's Peak yer alıyor.
Melancholia / Melankoli
Başrollerini Kirsten Dunst, Charlotte Gainsbourg ve Kiefer Sutherland’in paylaştığı film, Polonyalı şirket Platige Image’ın tüyler ürpertici özel efektleri olmasaydı bu kadar etkili olmayacaktı. Melankoli ile başlayan Platige ve Lars von Trier işbirliği, yönetmenin diğer filmi Antichrist (2009) ile devam etti.
Pulp Fiction / Ucuz Roman
Filmin görüntü yönetmenliğini dünyanın en iyi yönetmenlerinden Polonyalı Andrzej Sekuła yaptı. Tarantino ile ayrıca Reservoir Dogs, Four Rooms filmlerinde de birlikte çalıştı. Yönetmen olarak ilk başarısını 2002 yapımı Cube 2: Hypercube ile kazanan Sekuła, Mary Harron’un American Psycho filminin de görüntü yönetmeni.
Harry Potter and the Order of the Phoenix /
Harry Potter ve Zümrüdüanka Yoldaşlığı
Serinin bu bölümünün görüntü yönetmeni Sławomir Idziak idi. Nasıl bir yetenekten bahsettiğimizi daha iyi anlayabilmek için çalıştığı diğer filmlere göz atmanız yeterli olacaktır: Ridley Scott - Black Hawk Down, Andrew Niccol - Gattaca, Antoine Fuqua - King Arthur, Taylor Hackford - Proof of Life. Polonya’da ise Zanussi ile 14 filmde, Kieslowski’nin de erken dönem filmlerinde yer aldı.
Francis Ford Coppola's Dracula /
Francis Ford Coppola’dan Dracula
Coppola bu gotik projenin müziklerini yapması için Polonyalı Wojciech Kilar ile anlaştı. Bu film beraberinde Kilar’a hem ün hem de bir çok ödül getirdi.
Golden Eye / Altın Göz
Film ünlü James Bond serisinin, Soğuk Savaş sonrası Polonya’da gösterilen ilk bölümü. Filmde Pierce Brosnan’a eşlik eden Bond kızı Rus bilgisayar uzmanı rolündeki Polonyalı aktris Izabela Scorupco idi.
Hannibal Rising / Hannibal Doğuyor
Dünyanın en soğukkanlı katillerinden biri, Hannibal karakterinin İkinci Dünya Savaşı sırasında çocukluğunu geçirdiği ev, Polonyalı üretim tasarımcısı Allan Starski ellerinde hayat buldu. Oscar ödüllü sanatçı aynı zamanda Schindler's List, Oliver Twist, The Pianist filmlerindeki çalışmalarıyla da tanınıyor.
Ray
Filmin sinematografisini Wajda ve Polański’nin değişmez ismi Paweł Edelman yaptı. Onun şeffaf ve belli belirsiz kamera çalışması ünlü film The Pianist’de de karşımıza çıkıyor.
Tom Ford - A Single Man / Tek Başına Bir Adam
Ölüm ve hayata dair etkileyici anlatımıyla dikkat çeken filmin müziklerini, bu çalışmasıyla Altın Küre Ödülü’ne aday gösterilen genç Polonyalı yetenek Abel Korzeniowski yaptı. Kendisi aynı zamanda Madonna’nın W.E. adlı filmindeki çalışmasıyla da Altın Küre’de En İyi Film Müziği dalında aday gösterilmişti. Korzeniowski’nin klasik orkestra performansı ile modern elektronika ve ambiyans müzik öğelerini bir araya getirmeyi başardığı sofistike tarzı onunla çalışmayı tercih edenlerin en önemli nedeni olarak gösteriliyor.
Finding Neverland / Düşler Ülkesi
Filmin müziklerini yapan Jan A.P. Kaczmarek, farklı sahnelerin samimi karakterini koruyabilmek amacıyla ve filme maceracı bir tat katmak için erkek çocuk korosu, nadir bulunan bir Hint flütü ve egzotik nefesli sazları kullandı. Bu çalışması kendisine Özgün Film Müziği dalında bir Oscar kazandırdı.
Hatfields and McCoys
Polonyalı sinematograf Artur Reinhart tarafından çekilen televizyon dizisi Amerika’da 17 milyon izleyiciye ulaştı. Mini dizi Amerika Sivil Savaşı döneminden West Virginia ve Kentucky’deki bir kan davasını konu alıyor.
David Lynch - Inland Empire
David Lynch’in Mulholland Çıkmazı’ndan sonraki ilk uzun metrajlı filminde Leon Niemczyk, Krzysztof Majchrzak ve Karolina Gruszka gibi bir çok Polonyalı oyuncu rol aldı. Bunun yanı sıra filmde ünlü besteci Penderecki’nin bazı eserleri de yer alıyor.
The Wire
Eleştirmenler tarafında gelmiş geçmiş en büyük televizyon dizilerinden biri olarak tanımlanan ve Baltimore şehrindeki yaşam dinamikleri üzerine kurgulanan The Wire’ın üç bölümü Polonyalı yönetmen Agnieszka Holland tarafından çekildi.
Folman - The Congress
Filmin kamera arkasında Michał Englert ve ortak finansmanında Polonya Film Enstitüsü bulunuyor. Folman’ın bu seçimlerinin temel nedenlerinden biri aile köklerinin Polonya’ya dayanıyor olması.
David Ondříček - In the Shadow
Prag’da geçen film 1950ler’deki Stalin günlerini anlatıyor. Filmin 2013 yılında Çek Lion Ödülleri’nde kazandığı dokuz ödülden biri Polonyalı kameraman Adam Sikora’nın oldu.
Stieg Larsson - Millenium Series / Millenium Serisi
İsveç sineması, Larsson'nın çok satan romanlarını Hollywood’dan çok daha önce keşfetmişti. The Girl With The Dragon Tattoo’nun ardından diğer iki romanın da (The Girl Who Played With Fire and The Girl Who Kicked the Hornets' Nest) sinemaya adaptasyonu üzerinde çalışan kişi, Polonya doğumlu İsveçli Peter Mokrosiński idi.
Ransom / Fidye
Diğer bir çok kaçırılma gerilim filmine öncü olan bu Ron Howard filmi Piotr Sobocińsk’nin merceğinden çekildi. Dünya bu sinematografın ismini 1995 yılında Krzysztof Kieślowski'nin Üç Renk: Kırmızı filminin Oscar adaylığı sırasında duymuştu. Ardından Hollywood’un kapıları kendisine açıldı ve Marvin'nin Odası, Angel Eyes ve Heart in Atlantis gibi filmlerde çalıştı. 2001 yılında Charlize Theron ve Courtney Love’ın rol aldığı Trapped (24 Hours) filminin çekimi sırasında kalp krizi nedeniyle hayatını kaybetti.
Yazan: Bartosz Staszczyszyn
Ek kaynaklar: The Guardian, University of Michigan, Exclaim, Washington Post, PR Newswire, Huffington Post, The Guardian, Nordicreach, NYTimes, Yahoo Movies, Movie Insider