Anna Baumgart, "Dostałam to od Mamy", 2002, stiuk polichromowany, rzeźba, 2 figury, 168x162 cm, własność: Kolekcja Regionalna Zachęty Sztuki
"Nie szata zdobi człowieka" - podobno. Jednak strój determinuje i określa to, kim jesteśmy i jak widzą nas inni. Jest kulturową etykietą, pozwalającą zakwalifikować nas do określonej płci, grupy społecznej, korporacji zawodowej. Czasami to, jak wyglądamy, staje się ważniejsze od tego, kim jesteśmy. Naznaczenie ubiorem w szczególny sposób dotyczy kobiet. Strój wyróżniał je i nadal wyróżnia w rożnych kontekstach kulturowych, życiowych i rodzinnych.
Wystawę "Sukienka" otwiera wideo Zbigniewa Libery Jak tresuje się dziewczynki. To symboliczny wstęp ukazujący pozycję kobiety w kontekście społecznym i wdrażanie jej w tradycyjne role od najmłodszych lat.
Jednakże wystawa, mimo że dotyczy ubioru kobiecego ma być opowieścią o stroju i jego roli, a nie o kobiecie jako takiej. Ukazuje postrzeganie ubioru w kontekście społecznym i kulturowym, na polu mitu i tradycji. Stąd konfrontacja prac wideo Marty Deskur Welon to maje włosy i 4 siostry oraz malarstwa Beaty Ewy Białeckiej, uczennicy prof. Jerzego Nowosielskiego, która odnosi się do świętości kobiety-Marii sakralizowanej "sukienką" świętego obrazu i "kobiety modnej" sakralizowanej metką prestiżowej firmy odzieżowej.
Podobny efekt dialogu został uzyskany poprzez zestawienie rzeźby Anny Baumgart i projektu Desire Katarzyny Majak - obie prace odnoszą się do sukni ślubnej, i do tego w jaki sposób postrzegana jest kobieta-oblubienica, określana poprzez swój strój ceremonialny. W tym kontekście interesujący jest też projekt Agaty Zbylut Kwiat Paproci, który odnosząc się do dziewczęcej sukienki komunijnej pokazuje ceremonialną "obietnicę ślubu", jaką mała dziewczynka otrzymuje "wchodząc do Kościoła".
Separację pomiędzy strojem a osobą go nosząca podkreślają cykle malarskie Agaty Rościechy Porwanie Ifigenii, Manekiny, Garderoba, a także zdjęcia fragmentów garderoby autorstwa Jadwigi Sawickiej. Manekiny Rościechy tworzą również ciekawy dialog z "zamaskowanymi" rzeźbami Anny Baumgart.
Marta Deskur, "Fashion II", kafel ceramiczny
Kontekst kulturowy, jak również apotropaiczną rolę stroju islamskiego przywołuje cykl fotografii Fashion II Marty Deskur. Pokazuje on dwuznaczność interpretacyjną wynikającą z wychowania w innej tradycji - to co dla przedstawiciela cywilizacji zachodniej jest narzędziem opresji, dla członka islamskiej społeczności jest mechanizmem ochronnym.
Praca Agaty Michowskiej odnosi się do blichtru i elegancji, jakim otaczać lubi się niejedna kobieta (biżuteria, lśniące czerwone szpilki). Jednak poprzez swą strojność odczytywana bywa jako prowokująca, wyzywająca, prostytuująca się. Taki punkt widzenia określa krzesło - puste, ale w domyśle zajęte przez męskiego widza.
Istotnym odniesieniem do prac prezentowanych na wystawie jest zapętlony fragment filmu Federico Felliniego Casanova, ukazujący taniec głównego bohatera z manekinem. Czy kobieta to tylko manekin, na który nakłada się adekwatne do okoliczności stroje? Odpowiedź jest oczywiście przecząca, choć po głębszym zastanowieniu.
W wystawie udział biorą: Zbigniew Libera, Anna Baumgart, Agata Michowska, Agata Zbylut, Marta Deskur, Katarzyna Majak, Beata Ewa Białecka, Agata Rościecha, Jadwiga Sawicka, Barbara Pilch, Magdalena Moskwa.
Kuratorka wystawy: Agnieszka Gniotek.
Otwarcie: 24 listopada 2009, o godz. 18:00.
Wystawa czynna do 10 stycznia 2010.
Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej "Elektrownia"
ul. Kopernika 1
26-600 Radom
Tel. (+48) 48 383 60 77
Fax (+48) 48 383 60 78
Źródło: Informacja prasowa