XV-wieczna kopia dzieła Thomasa Cantimpratensisa (1201-1272) "Liber de natura rerum", wł. Biblioteka Uniwersytetu Wrocławskiego, fot. www.msz.gov.pl
Do Wrocławia powrócą zaginione w czasie II wojny światowej księgi - m.in. XV-wieczny manuskrypt "Liber de natura rerum". Odzyskane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych dzieło zostanie 27 września przekazane rektorowi Uniwersytetu Wrocławskiego.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych odzyskało kolejny średniowieczny rękopis pochodzący ze zbiorów dawnej Biblioteki Miejskiej we Wrocławiu. Jest to wykonana w XV wieku kopia dzieła Thomasa Cantimpratensisa (1201-1272), pisarza kaznodziei i teologa, zatytułowanego "Liber de natura rerum", powstałego w latach 1230-1245.
"Dwadzieścia ksiąg zawiera całą dostępną wtedy wiedzę o historii naturalnej, w tym: zoologię, botanikę, antropologię, astronomię, astrologię i meteorologię. Encyklopedię otwierają tomy poświęcone człowiekowi; w pierwszym Cantimpratensis na podstawie dzieł Galena i Arystotelesa opisuje anatomię człowieka, w drugim rozwodzi się nad jego duszą. Kolejny poświęca monstrom ludzkim żyjącym na Wschodzie (chodzi mu o monstra mityczne, a nie naszych praszczurów), w następnych prezentuje summę wiedzy o wszelakich zwierzętach, roślinach, metalach, minerałach, planetach etc." - pisze Włodzimierz Kalicki w "Gazecie Wyborczej".
Manuskrypt pochodzi z biblioteki wrocławskiego patrycjusza Tomasza Redigera (zmarłego w 1576 roku), która od połowy XVII wieku udostępniana była w kościele św. Elżbiety, a w połowie XIX stuleciu stała się jednym z filarów nowopowstałej Biblioteki Miejskiej we Wrocławiu.
W obawie przed bombardowaniami jesienią 1943 roku najcenniejsze zbiory miejskiej książnicy, a wśród nich "Liber de natura rerum", ewakuowano poza Wrocław, m.in. do pałacu Ramfeld (późniejsze Ramułtowice). Stamtąd rękopis został skradziony. Po wojnie trafił w ręce znanego kolekcjonera. Odzyskano go dzięki współpracy Ministerstwa Spraw Zagranicznych z domem aukcyjnym Sotheby's w Nowym Jorku i w Londynie. Zwrócony będzie Bibliotece Uniwersytetu Wrocławskiego, która jest sukcesorem dawnej Biblioteki Miejskiej.
Jest to już trzeci rękopis pochodzący ze zbiorów Tomasza Redigera rewindykowany do Polski dzięki staraniom MSZ. W roku 2005 powrócił z Londynu brewiarz z pierwszej połowy XV wieku, a w roku 2009, z Nowego Jorku - XV-wieczny mszał.
W ostatnich dniach odzyskano też zaginiony podczas wojny XVI-wieczny zbiór dokumentów stanowiący część dużego zespołu archiwaliów (XVI-XX w.), które dotyczą majątków śląskich (Ząbkowice Śląskie, Międzylesie i Wilkanów). Zostały one odnalezione w zbiorach dwóch archiwów na terenie Republiki
Czeskiej. Odzyskano je na podstawie podpisanej 22 września 2011 roku polsko-czeskiej umowy, a przekazane zostaną do zbiorów Archiwum Państwowego we Wrocławiu.
We wtorek, 27 września, w warszawskiej siedzibie MSZ minister Radosław Sikorski przekaże Rektorowi Uniwersytetu Wrocławskiego odzyskany manuskrypt.
Źródło: PAP, "Gazeta Wyborcza"