Tegorocznym laureatem nagrody literackiej im. Józefa Mackiewicza został Marek Jan Chodakiewicz, za książkę Ejszyszki - dwutomowe opracowanie przedstawiające akcję wileńskiej AK, podczas której przypadkiem zginęli miejscowi Żydzi.
Marek Jan Chodakiewicz jest doktorem i wykładowcą historii na uniwersytetach Nowego Jorku i Wirginii. Opublikował już m.in. monografię "Żydzi i Polacy, 1919-1955: Współistnienie, Zagłada, Komunizm". Na publikację czeka jego praca o Jedwabnem.
W tym roku do nagrody literackiej im. Józefa Mackiewicza nominowano 7 książek. Są wśród nich dwa tomy wierszy, dwie powieści, dwie książki o literaturze i jedna książka historyczna. Nagrodą w konkursie jest 7 tysięcy dolarów i złoty medal. Rozstrzygnięcie nastąpiło 9 października, a wręczenie nagrody będzie miało miejsce 11 listopada.
Rok temu, podczas pierwszej edycji nagrody, nominowanych było aż 11 książek. W tym roku jest ich zaledwie siedem. "Kapituła po prostu nie znalazła wśród opublikowanych w zeszłym roku książek aż tylu ciekawych pozycji, co rok wcześniej" - powiedział
Marek Nowakowski, przewodniczący jury, podczas wtorkowego ogłoszenia nominacji, które odbyło się w siedzibie ZAiKS-u w Warszawie.
Przy wyborze nominacji jurorzy starali się kierować nie tyle popularnością autorów, co prawdziwą wartością ich utworów. Oceniając prace, brano pod uwagę dążenie autorów do ukazania prawdy, nawet wbrew niesprzyjającym okolicznościom. Tak postępował w swoim życiu i twórczości
Józef Mackiewicz, którego słowa: "Jedynie prawda jest ciekawa" stały się mottem konkursu.
Jak pokazuje wybór jurorów, monopolu na pokazywanie prawdy nie ma jedynie literatura faktu. Wśród nominowanych tytułów znalazły się dwa tomiki wierszy: Zachód słońca w Milanówku
(więcej...) Jarosława Marka Rymkiewicza i Ziemia Święta
Wojciecha Wencla. Wśród nominowanych znalazła się dwutomowa książka Ejszyszki pod redakcją Marka Jana Chodakiewicza. Jest to pierwsza w Polsce praca historyczna na temat przebiegu zajść w Ejszyszkach - małym miasteczku na Wileńszczyźnie, gdzie w październiku 1944 roku oddział AK zamordował miejscowych Żydów.
Nominowana jest także książka Pan od poezji
(więcej...) Joanny Siedleckiej - biografia
Zbigniewa Herberta, która zdążyła już wzbudzić wiele kontrowersji i polemik, oraz Oczyszczenie Macieja Urbanowskiego - eseje o literaturze polskiej XX wieku.
Wśród nominowanych tytułów znalazły się też dwie powieści: Siła odpychania Cezarego Michalskiego, jako pierwsza w polskiej literaturze próba sportretowania pokolenia tzw. pampersów, oraz romantyczna powieść o miłości i wojnie rozgrywająca się w scenerii wileńszczyzny - Prawdziwa ballada o miłości
Aleksandra Jurewicza.
Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza została ustanowiona w 2000 roku. Pierwszego laureata poznaliśmy jednak dopiero w 2002 roku. Medal z podobizną patrona i cytatem z jego książki "Tylko prawda jest ciekawa" oraz nagrodę pieniężną otrzymali Ewa i Władysław Siemaszkowie za książkę Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945.
Patron nagrody, Józef Mackiewicz (1902-1985) jest bratem Stanisława Cata-Mackiewicza. Określany jest często jako "fanatyk" prawdy historycznej i główny specjalista od tak zwanych "prawd niewygodnych". Pisarz debiutował w 1922 roku w wileńskim dzienniku "Słowo". W piśmie tym, redagowanym przez jego starszego brata Stanisława Cata-Mackiewicza, Józef pracował do wybuchu II wojny. W 1939, po wkroczeniu Armii Czerwonej, Mackiewicz uciekł na Litwę. W 1942 roku Wojskowy Sąd Specjalny AK wydał na pisarza wyrok śmierci za rzekomą kolaborację z Niemcami, wycofany rok później.
W styczniu 1945 Mackiewicz wyjechał z żoną na Zachód. W Rzymie na zlecenie Biura Studiów II Korpusu Mackiewicz opracował "białą księgę" o zbrodni katyńskiej. W 1955 Mackiewiczowie osiedlili się w Monachium, gdzie w bardzo skromnych warunkach, utrzymując się z honorariów i dorywczych prac, mieszkali aż do śmierci.
Źródło: PAP i www.polska.pl | |