Związki Stanisława Moniuszki z Białorusią pozostają bardzo ważne zarówno w jego biografii (kompozytor urodził się w Ubielu – małej miejscowości pod Mińskiem – w roku 1819), jak i w samej twórczości, wyrastającej z doświadczenia kultury białoruskiej. Moniuszko mieszkał z rodziną właśnie w Mińsku – to tam zaczął pobierać pierwsze lekcje muzyki, to białoruscy nauczyciele zaczęli kształtować jego wrażliwość artystyczną.
Polski kompozytor, autor "Halki", bardzo często powracał do tamtych miejsc z młodości. Zdarzało się, że spędzał w rodzinnych stronach kilka miesięcy – zwłaszcza w latach 40. XIX stulecia. Białorusini dokonali starań, by pamięć o życiu i twórczości Moniuszki przetrwała w Mińsku – przy ulicy Engelsa 3 stoi popularny "dom Moniuszki", miejsce, do którego przenieśli się Moniuszkowie po opuszczeniu Warszawy.
Z okazji 200. rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki podjęto działania animujące życie kulturalne na Białorusi, pozwalające zachować pamięć o związkach kompozytora z lokalną kulturą i muzyką. W związku z okrągłym jubileuszem planuje się odnowę rodzinnej siedziby Moniuszków i odsłonięcie pomnika Stanisława Moniuszki (jego projekt został już oficjalnie zarejestrowany). Co ciekawe, polski kompozytor nie będzie osamotniony – obok niego powstał także osobny monument, przypominający o postaci Wincentego Dunina-Marcinkiewicza, romantycznego poety, autora operowych librett, inspirujących Moniuszkę. Opera komiczna "Sielanka" powstała właśnie w wyniku współpracy między dwojgiem artystów, mocno związanych z odnową literatury i kultury białoruskiej. To dzieło to pierwsza opera, która powstała częściowo właśnie w języku białoruskim (premiera odbyła się w 1852 roku w Mińsku).
To nie koniec inicjatyw towarzyszących świętowaniu 200. urodzin Moniuszki. Białoruskie instytucje kulturalne planują publikację specjalnych albumów, zawierających nuty utworów kompozytora oraz rysunki jego ojca. Dodatkowo zostaną opublikowane znakomite śpiewniki uczniowskie, popularyzujące dokonania artystyczne Stanisława Moniuszki.