Kadr z filmu "Gdzie jest Sonia?", reż. Radka Franczak, fot.WajdaStudio
Dokumentalne "Gdzie jest Sonia?" Radki Franczak otrzymało nagrodę Srebrnego Zamku podczas 16. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego OFF CINEMA.
Film Radki Franczak to opowieść o Sonii, mniszce wiodącej proste życie wewnątrz prawosławnego klasztoru. Modli się, pracuje, pisze ikony, opiekuje się zwierzętami. W tych czynnościach znajduje spełnienie, które dane jest nielicznym. "Tacy śmieszni. A i tak wszyscy umrą!" - mówi o ludziach, którzy poświęcają się pogoni za doczesnymi dobrami.
Patrząc z dystansu na świat poza murami klasztoru, Sonia przedstawia zaskakującą alternatywę dla ogarniętego materializmem współczesnego rosyjskiego społeczeństwa. Pozornie ascetyczne życie pozwala jej z powodzeniem poszukiwać równowagi, obcować z pięknem, sztuką oraz naturą. Próbując zrozumieć wybory bohaterki, Franczak dociera do rodziny Soni naznaczonej trudną historią Rosji.
Jej film to podróż do wnętrza prawosławnego kościoła, pokazująca odradzanie się głębokiej duchowości narodu. Autorka filmu poznała Sonię w 2007 roku podczas pobytu w rosyjskim Iwanowie. Osobowość młodej kobiety z klasztoru zafascynowała ją na tyle, by natychmiast rozpocząć realizację dokumentu. Sonia nie odpowiada wizerunkowi stereotypowej mniszki. Wprawdzie podobnie jak jej towarzyszki z klasztoru modli się i pracuje, jednak wolne chwile poświęca wielkiej pasji – pisaniu ikon. Całymi nocami nanosi farbę na płótno, by potem odpoczywać aż do południa. Otaczają ją zwierzęta - pies, koty, egzotyczne ptaki. Nie sprawia wrażenia umęczonej bożej służebnicy. Jest szczęśliwa i spełniona.
"Gdzie jest Sonia?" to debiut reżyserski Radki Franczak, absolwentki kursu dokumentalnego Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Filmowej Andrzeja Wajdy. Nastrojowa opowieść o samotności i poszukiwaniu spełnienia uwodzi wizualną urodą. Zdjęcia do filmu są dziełem aż pięciu operatorów, wśród których znalazł się m.in. słynny amerykański fotograf Michael Ackerman
Światowa premiera filmu odbyła się podczas Festiwalu Visions du Réel w szwajcarskim Nyon. W 2012 roku podczas 41. Lubuskiego Lata Filmowego "Gdzie jest Sonia?" zdobyło Brązowe Grono w Konkursie Filmów Dokumentalnych, a film prezentowano na prestiżowych festiwalach w Krakowie, Lipsku, Kazimierzu Dolnym i w Paryżu.
Międzynarodowy Festiwal Filmów Dokumentalnych Off Cinema organizowany jest przez Centrum Kultury Zamek od 1997 roku. Mikołaj Jazdon, dyrektor artystyczny festiwalu i wybitny znawca polskiego dokumentu mówił o tegorocznej edycji: "Chcielibyśmy, aby filmy, które Państwo zobaczycie w konkursie czy na pokazach specjalnych (…) miały w sobie choćby trochę z owego zrywania powłoki przysłaniającej jasne widzenie świata, pomagały dostrzec te jego wymiary, które częstokroć zmącone medialnym szumem, jaki nas nieustannie otacza, nie docierają do nas, pozostają niezauważone".
Na tegoroczne Off Cinema swoje prace zgłosiło ponad 200 twórców z całego świata. Jury pod przewodnictwem Andrzeja Titkowa - wybitnego polskiego poety i reżysera - oceniało 37 filmów zakwalifikowanych do udziału w konkursie.
Główną nagrodę festiwalu, Złoty Zamek otrzymał Hiszpan Sergio Oksman za "Historię dla Modlinów". To opowieść o Elmerze Modlinie, aktorze grającym niewielką rolę w filmie "Dziecko Rosemary" Romana Polańskiego. Po zrealizowaniu filmu Modlin wraz żoną Margaret i synem Nelsonem uciekł do odległego kraju. Tam zamknęli się w ciemnym mieszkaniu, gdzie Margaret poświęciła się malowaniu nadchodzącej Apokalipsy. Brązowy Zamek trafił w ręce Rosjanina Andrieja Griazewa za film "Dzień Górnika”.
źródła: PAP, www.wajdastudio.pl, www.canalplus.pl, opr. BS.