Nie znamy imienia artysty. Wszystkie informacje, jakie posiadamy o Szwanerze, pochodzą z trzech listów Augustyna Locciego. W liście do króla Jana III Sobieskiego z dnia 7 sierpnia 1686 architekt ten pisze, iż Szwaner wykonuje dwie rzeźby przedstawiające św. Józefa i św. Teresę, ufundowane przez monarchę i przeznaczone dla kościoła karmelitów we Lwowie. W następnym liście do władcy - z 13 listopada tego samego roku, Locci potwierdza pracę Szwanera nad rzeźbiarskim wystrojem królewskiej willi w Wilanowie. W trzecim liście - z 3 marca 1725 - skierowanym do Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej, Locci wyjaśnia nowej właścicielce Wilanowa, że to właśnie Szwaner jest autorem rzeźb na attyce pałacu od strony dziedzińca honorowego. W tym liście architekt wspomina rzeźbiarza jako osobę już zmarłą.
W świetle wspomnianych przekazów Szwaner jawi się, jako rzeźbiarz pracujący na królewskie zlecenie, autor przede wszystkim znacznej części rzeźbiarskiego wystroju elewacji pałacu w Wilanowie. Dłuta artysty jest siedem kamiennych rzeźb stojących na attyce elewacji dziedzińcowej galerii korpusu. Przedstawiają one antyczne bóstwa: Dianę, Wenus, Iris, Florę, Bachusa, Hermesa i Marsa. Bóstwa żeńskie zdobią ryzalit północny - część rezydencji przeznaczoną dla królowej, bóstwa męskie zaś południowy - część użytkowaną przez króla. Niewykluczone, że rzeźby te pierwotnie nie były przeznaczone dla dekoracji samego pałacu, lecz jakiejś innej budowli (pawilonu ogrodowego?) w obrębie zespołu parkowo-rezydencjonalnego w Wilanowie. Szwaner, odkuwając postaci bóstw, wzorował się na słynnych rzeźbach antycznych z kolekcji rzymskich (m.in. Wenus Medycejska i Herkules Farnese), zapewne w oparciu o ich graficzne reprodukcje. Artysta potrafił jednak w sposób indywidualny przetworzyć wzory. Rzeźby te, zwłaszcza figury Flory, Bachusa i Hermesa, wykazują wysoki poziom wykonawstwa. Opracowaniem i typami twarzy zbliżają się one do dzieł czynnego podówczas w Warszawie Andreasa Schlütera. Dzieła Szwanera są jednak słabsze. Trudno rozsądzić o relacjach, jakie mogły ewentualnie wiązać obydwu rzeźbiarzy.
Drugi zespół prac Szwanera w Wilanowie tworzą reliefy zdobiące elewację dziedzińcową pałacu: osiem prostokątnych dekorujących attykę oraz sześć półkolistych - umieszczonych na galeriach. Wykonane zostały one w tzw. technice narzutu. Jak się wydaje, zostały one przerobione lub wykonane na nowo w czasie restauracji pałacu w latach 1922-1929. Za oryginalne dzieło Szwanera uznać więc dziś można tylko zasadnicze rysy ich kompozycji. Reliefy na attyce przedstawiają pochód Sobieskiego na koronację, a przede wszystkim jego zwycięskie batalie, m.in. pod Chocimiem i Wiedniem. Komponując swe sceny artysta korzystał z graficznych reprodukcji historycznego reliefu rzymskiego (z czasów cesarza Trajana) oraz polskiej tradycji obrazowania scen batalistycznych, sięgającej XVI w. Z kolei reliefy w półkolistych polach ukazują sceny mitologiczne i alegoryczne oraz triumfalny powrót monarchy z batalii wiedeńskiej.
Na podstawie zbieżności stylu Szwanerowi przypisać można - dobrze zachowane - kamienne herby Polski i Litwy na fasadzie wilanowskiego pałacu oraz dwa posągi zdobiące filary pałacowej bramy.
Z dwóch źródłowo potwierdzonych rzeźb dla kościoła karmelitów we Lwowie zachowała się, umieszczona w niszy fasady tej świątyni, statua św. Józefa.
Autor: Paweł Freus, listopad 2007.