Był wnukiem powstańca z 1863 roku, zesłanego w głąb Rosji. Studia artystyczne zainicjował w Moskwie, następnie (w latach 1923-1931) kształcił się w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem Tadeusza Pruszkowskiego i Tadeusza Breyera. Po ukończeniu tej uczelni odbył wyjazdy studyjne do Francji i Włoch. W 1931 rozpoczął pracę pedagogiczną na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie. Był członkiem grupy artystycznej "Forma", wileńskiego Towarzystwa Artystów Plastyków oraz warszawskiego Związku Zawodowego Artystów Rzeźbiarzy. W 1939 walczył w kampanii wrześniowej. Lata okupacji spędził w Oflagu II C-Woldenberg, gdzie wykonał m.in. rzeźby sakralne do kaplicy obozowej.
Po wojnie początkowo był profesorem Szkoły Sztuk Pięknych w Białymstoku. W latach 1946-1949 wykładał na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, a od 1949 w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Sopocie (później - Gdańsku), gdzie w okresie 1949-1950 i 1956-1960 pełnił funkcję dziekana Wydziału Rzeźby. W 1948 uczestniczył w konkursie na projekt pomnika Adama Mickiewicza w Poznaniu, w wyniku którego otrzymał II nagrodę. W latach 1951-1954 był głównym projektantem wystroju rzeźbiarskiego odbudowywanych kamieniczek Starego Miasta w Gdańsku. W tym czasie uczestniczył w socrealistycznych Ogólnopolskich Wystawach Plastyki (OWP) w Warszawie, uzyskując wysokie nagrody w dziedzinie rzeźby ( III nagroda na I OWP w 1950 r., II nagroda na II OWP w 1951, I nagroda na III OWP w 1953 za rzeźbę Matka Belojanisa). W 1952 brał udział w wystawie zatytułowanej "100 lat realizmu w Polsce" w Moskwie. W wyniku konkursu z 1954 zdobył prawo do realizacji Pomnika Adama Mickiewicza przed Pałacem Kultury i Nauki w Warszawie (1955). W roku 1969 został odznaczony Złotym Medalem na XIX Biennale Sztuki we Florencji.
W dojrzałym okresie swej twórczości, Horno-Popławski wykształcił indywidualny styl, którego głównymi wyznacznikami było dążenie do sumarycznej formy, wolnej od zakłócających jej monumentalność detali. Jako uczeń Tadeusza Breyera, rozwijał w sposób twórczy pryncypia, które wyniósł z pracowni swego profesora, przede wszystkim przekonanie, iż rzeźbiarz, dążąc do odnalezienia własnej formy wypowiedzi, nie powinien zapominać o tradycji tej dyscypliny sztuki. Horno-Popławski stworzył wiele dzieł wybitnych, cechujących się równowagą pomiędzy eksperymentem i dążeniem do skrajnej syntezy a klasycznym, często wręcz archaicznym podejściem do kształtowania rzeźbiarskiej bryły. W dziełach artysty znać szacunek jaki żywił do materiału, którym często był twardy, własnoręcznie odkuwany granit, poddany obróbce, lecz zachowujący surową ekspresję naturalnego tworzywa.
Podstawowa bibliografia:
- Horno. Stanisław Horno-Popławski. Rzeźba. Katalog wystawy. Centralne Biuro Wystaw Artystycznych "Zachęta", Warszawa 1970
- Materiały archiwalne Pracowni Plastyki Współczesnej Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie
Autor: Piotr Szubert, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, marzec 2003.