Studia malarskie rozpoczął w 1976 w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Tam na III roku zaczął malować kompozycje neoekspresjonistyczne. Po przeniesieniu się do Warszawy od 1979 kontynuował studia w Akademii Sztuk Pięknych, gdzie w 1981 uzyskał dyplom w pracowni prof. Rajmunda Ziemskiego. Na studiach nawiązał kontakty z członkami późniejszej Gruppy, którą wspólnie założyli pod koniec 1982. Od 1983 regularnie uczestniczył w wystawach i akcjach Gruppy, współredagował jej pismo "Oj dobrze już", gdzie zamieszczał swe wiersze, teksty teoretyczne i rysunki. W latach 1983-1987 malował niemal wyłącznie "papiery" czyli kompozycje temperą na kartonach. Przedstawiały one bójki i walki toczone przez fantastyczne stwory i karykaturalnie traktowane postaci ludzkie (Walka Jakuba z aniołem - dwie wersje, Równowaga jang i jin), a także zwierzęta, często w roli ofiar przemocy (Medytacja nad głową koguta, Zarzynanie czarnego koguta). Malował też sceny erotyczne (Pojedynek na szparagi, Szlifierz nocnych diamentów) i skatologiczne (Zaklęci bracia, Sranie ku wolności).
Zjadaj bogatych 2004; akryl, płótno; 140x180 cm; fot. dzięki uprzejmości Galerii aTAK Używał ostrych kolorów, kładzionych szybkimi i dynamicznymi pociągnięciami pędzla. Apogeum tego okresu stanowią "papiery berlińskie", wykonane podczas stypendium w Berlinie Zachodnim, spędzonego wspólnie z kolegą z Gruppy, Ryszardem Woźniakiem. Zaludniają je postaci mityczne i literackie (Robina Rose, Na granicy Babilonu i Nowej Zelandii, Winnetou i Old Shatterhand mijają się). Osobną grupę stanowią sceny alegoryzujące współczesne relacje polsko-niemieckie (Jeszcze polska nie zginula, Kobieta za 100 marek).
Pracownia Ryszarda Grzyba, fot. Mikołaj Długosz / dzięki uprzejmości Fundacji Witryna
Od 1987 artysta stopniowo zarzucał "papiery" na rzecz malarstwa olejnego, co przyniosło też zmianę stylu. Nastąpiły ujęcia bardziej wysmakowane kolorystycznie i formalnie, jak zabieg łączenia w jednym obrazie różnych rzeczywistości i planów malarskich (Ostatnia podróż, Pejzaż świni, Lata 60-te). Z czasem w malarstwie Grzyba zapanowały niepodzielnie kompozycje dekoracyjne, operujące kilkoma uproszczonymi motywami (np. ptaka, nosorożca, królika) rozmaicie rozgrywanymi na płaszczyźnie płótna. Styl ten kontynuuje Grzyb od początku lat 90. Kilkakrotnie wyjeżdżał do RFN (w tym na roczny pobyt od połowy 1990). Od końca 1991 mieszkał przez kilka lat w Krakowie, gdzie współpracował z Galerią Zderzak. Po powrocie do Warszawy oprócz malarstwa zajmuje się grafiką reklamową i wydawniczą, prowadząc własną firmę. Od wczesnej młodości uprawia też karate (ma czarny pas).
Być albo nie być 1998; olej, płótno; 100x89,5 cm; fot. dzięki uprzejmości Galerii aTAK
Z powodzeniem łączy malarstwo z twórczością literacką. Jako poeta zadebiutował jeszcze w czasie studiów we Wrocławiu. Publikował m.in. w: "Nowym Wyrazie" (1980-1981), "Miesięczniku Literackim" (1981), publikacji "Young Poets of a New Poland" (Londyn, 1993), piśmie artystycznym "Tytuł roboczy" (2004). Świat Literacki wydał w 2005 roku jego "Zdania Napowietrzne", które są syntezą multimedialnego projektu rozpoczętego w 2004 roku. Ryszard Grzyb kolekcjonował krótkie sentencje poetyckie, "absurdalne – jak sam określa – haiku" i umieszczał je w nowym kontekście: na billboardach, pocztówkach, ołówkach, kubkach, przekształcał je w neony czy tabliczki informacyjne, które można było zobaczyć w różnych miejscach Warszawy. Jego teksty były opublikowane także na łamach "Twórczości" (2015, 2016). W 2020 roku nakładem Fundacji na rzecz
Kultury i Edukacji im. Tymoteusza Karpowicza ukazał się wybór wierszy autotra zatytułowany "Ja chrząszcz".
Autor: Maryla Sitkowska, Muzeum Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, czerwiec 2002; akt.: AW, maj 2015, ZLS, sierpień 2022.
Wybrane wystawy indywidualne:
-
1983 - "Itaka Itaka z Ryszardem Woźniakiem", Pracownia Dziekanka, Warszawa
-
1986 - "Berliner Kindl z Ryszardem Woźniakiem", Atelier DAAD, Berlin
-
1988 - "Papiery Grzyba", Pawilon SARP, Warszawa
-
1989 - "Jetz lachen! Nicht warten!", Galeria We::A::St, Berlin; "Muzyka moja jest wesoła, a słowa smutne", Galeria Dziekanka, Warszawa
-
1992 - "Pora obfita w dobra wszelkiego rodzaju" Galeria Zderzak, Kraków
-
1994 - "Króliki Grzyba w Królikarni (wystawa malarstwa Ryszarda Grzyba z lat 1991 - 1993) - 1994", Muzeum Rzeźby im. X. Dunikowskiego, Warszawa; "Ryszard Grzyb - Ein Maler aus Polen", Monchenhaus - Museum fur Moderne Kunst, Goslar; "Mnemosyne. Obrazy Ryszarda Grzyba", Muzeum Górnośląskie, Bytom
-
1996 - "Penetracja konstruktywizmu zwierząt", Galeria Krytyków "Pokaz", Warszawa
Wybrane wystawy zbiorowe:
-
1981 - "Dyplom 81", CBWA Zachęta, Warszawa
-
1983 - "Las, góra, a nad górą chmura", Pracownia Dziekanka, Warszawa
-
1984 - "Kobieta ucieka z masłem - Gruppa", Pracownia Dziekanka, Warszawa; "Matka Premiera - Gruppa", Teatr Kameralny, Warszawa; "Koncepcje przestrzeni w sztuce współczesnej", Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa
-
1985 - "Sztuka podziwu - Gruppa", Galeria Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Warszawa; "Kto wodzi ten promień wodzący - Gruppa", Galeria Wieża, Warszawa
-
1986 - "Widzialne niewidzialne", Pracownia Dziekanka, Warszawa; "Twoim bohaterem hołoto jest nuda przynosząca nieszczęście. - Gruppa", Galeria Wielka, Poznań
-
1987 - "Avanguardia polacca. Esposizione dell'arte indipendente polacca", Centro Direzionale Colleoni, Agrate Brianza; "Kunstlergruppen zeigen Gruppenkunstwerke. Kuda Gierman. - Gruppa", Halle K - 18 Kassel, Kassel; "Sztuka najnowsza. Co słychać?", Dawne Zakłady Norblina, Warszawa
-
1988 - "Grupa "Gruppa"", Galeria na Ostrowie, Wrocław; "Gruppa. Rysunek na miejscu", Galeria Obraz, Poznań; "Sztuka najnowsza. Bruno Schulz", Pawilon SARP, Warszawa
-
1989 - "Polak, Niemiec, Rosjanin", Dawne Zakłady Norblina, Warszawa; "Na obraz i podobieństwo", Dawne Zakłady Norblina, Warszawa
-
1990 - "Konstrukcja w procesie", Łódź; "Obrazy i rysunki", Galeria Zderzak, Kraków; "Cóż po artyście w czasie marnym?", Galeria Zachęta, Warszawa; "Ekspresje i ekspresjonizmy w sztuce XX wieku", Muzeum Narodowe w Warszawie
-
1991 - "Szkic do Galerii Sztuki Współczesnej", Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa; "Gruppa. 6 dobrych błędów", Galeria Dziekanka, Warszawa; "Kunst, Europa", Bonner Kunstverein, Bonn
-
1992 - "Gruppa (1982 - 1992)", Galeria Zachęta, Warszawa
-
1993 - "Un-vollkomen. Die Aktuelle Kunstszene in Polen", Museum Bochum, Bochum
-
1994 - "Ars erotica", Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa
-
1997 - "Ryszard Grzyb, Jarosław Modzelewski, Aus dem Konigreich Malerei", Bielefelder Kunstverein im Museum Waldhof, Bielefeld
