Jachtowy kapitan żeglugi wielkiej i dziennikarz – głównie radiowy. Przez wiele lat był redaktorem naczelnym audycji dla marynarzy i rybaków. Był także podróżnikiem i autorem książek o tematyce żeglarskiej.
Zawołany gawędziarz – w latach 70. i 80. minionego wieku zyskał dużą popularność jako gospodarz audycji telewizyjnej "Zwierzyniec" upowszechniającej zagadnienia przyrodnicze. Dzięki niezrównanej swadzie, z jaką dzielił się swoją wielką wiedzą o zwierzętach, w poniedziałkowe popołudnia gromadził przed telewizorami rzesze wiernych widzów. Do języka codziennego przeszły jego niecodzienne barwne zwroty – podawane w tonie nieomal sensacji – jak choćby: "podchodzę bliżej w zarośla, a tu wyskakuje zając". Spotkania o tej tematyce prowadził także w szkołach.
Michał Jan Sumiński był synem Stanisława i Janiny Sumińskich. Jego ojciec był doktorem zoologii, rodzina posiadała majątek ziemski w Leśniewie. Zdobył wykształcenie wyższe zoologiczne oraz stopień jachtowego kapitana morskiego.
W czasie drugiej wojny światowej działał w ruchu oporu. W 1943 uwięziony na Pawiaku. Od kwietnia 1943 do stycznia 1945 przebywał w obozie w Oświęcimiu (więzień nr 119464), następnie (do maja 1945) był więźniem obozu w Mauthausen-Gusen (więzień nr 117307), skąd 5 maja 1945 roku wyzwoliła go armia amerykańska. Przebywał potem krótko w Ebensee, gdzie pracował jako buchalter.
Od lipca 1945 do sierpnia 1946 pracował w Pomorskiej Spółce Rybackiej w Bydgoszczy, gdzie zajmował się sprawami mieszkalno-socjalnymi rybaków, przybywających na Ziemie Zachodnie. Od sierpnia 1946 do 1949 w Zarządzie Głównym Ligi Morskiej w Warszawie pełnił funkcję Głównego Inspektora Wychowania Morskiego. Od 1947 roku przez kilka lat był też kapitanem jachtu Ligi Morskiej "Generał Zaruski".
Od 1949 do 1950 był głównym inspektorem wyszkolenia morskiego w Komendzie Głównej POSP. Od 1950 do 1955 zajmował się pracą literacką. Od 1955 do 1958 był kierownikiem działu i zastępcą redaktora naczelnego Rozgłośni "Kraj". Od 1958 roku pracował w Polskim Radio, a następnie w Telewizji Polskiej, gdzie był m.in. kierownikiem działu reportaży Redakcji Naczelnej Audycji dla Polaków za Granicą.
Od dziesiątego roku życia był zapalonym myśliwym. Był autorem popularnego w latach 70. i 80. programu telewizyjnego dla młodzieży "Zwierzyniec". Jako gospodarz, w stroju leśniczego, w barwnych gawędach opowiadał o życiu i tajemnicach leśnych, popularyzując zagadnienia przyrodnicze (pomijając informacje, że do opisywanych spotkań ze zwierzętami dochodziło podczas polowań).
Był członkiem ZBoWiD (od 1969) i PZPR. Odznaczenia i wyróżnienia: Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej (1964), Zasłużony Pracownik Morza (1965), Order Uśmiechu, Honorowy Obywatel Warszawy (2009) i inne.
Twórczość
- "Rejsy bałtyckie", (Prasa Wojskowa 1950)
- "Wiedza żeglarska", (Czytelnik 1951)
- "Żeglarskie zwycięstwo", (wespół z Grażyną Wojsznis; ilustr. Jerzy Ostrowski; Nasza Księgarnia 1951; seria wydawnicza "Biblioteka Harcerza")
- "Znad jezior", (ilustr. Halina Chrostowska-Piotrowicz; Czytelnik 1954)
- "Przez siedem jezior", (współautor S. Wysocki; ilustr. Stefan Styczyński; Nasza Księgarnia 1954)
- "Gawędy o zwierzętach", (ilustr. Wiesław Dojlidko; Egmont Polska 2001, ISBN 83-237-9899-0)
Filmografia
- W filmie fabularnym i serialu telewizyjnym "Dziewczyna i chłopak" w reż. Stanisława Lotha (1977, ekranizacja powieści Hanny Ożogowskiej) wcielił się w postać wuja tytułowych bohaterów – Tomka i Tosi.
- W 1985 zagrał rolę dziennikarza telewizyjnego w filmie Piotra Szulkina "Ga, ga. Chwała bohaterom".
Autor: Janusz R. Kowalczyk, czerwiec 2019