Teatrolog, krytyk literacki i teatralny, reżyser, pisarz, współzałożyciel i kierownik literacki Teatru Laboratorium Jerzego Grotowskiego działającego najpierw w Opolu, a od 1965 roku we Wrocławiu.
-
Był kluczowym współpracownikiem Grotowskiego. To on podsunął słynnemu reżyserowi termin "teatr ubogi", który zapisał się w historii teatru europejskiego jako jedna z najważniejszych tendencji estetycznych i etycznych. Jak pisał w komentarzu do spektaklu "Akropolis" Teatru Laboratorium (1962), ambicją teatru ubogiego było to, by "przy użyciu najmniejszej liczby elementów stałych wydobyć [...] maksimum efektów". O Grotowskim – już po jego śmierci – powie w rozmowie z Izabelą Joanną Barry tak: "Myślę, że to jest mój rozmówca zakodowany we mnie na zawsze".
Urodził się w 1930 roku w Krakowie w rodzinie żydowskiej. Zanim stał się absolwentem Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, jeszcze jako nastolatek (w roku 1948) debiutował w roli literata na łamach "Przekroju". Niespełna dekadę póżniej został następcą Sławomira Mrożka na stanowisku recenzenta dziennika "Echo Krakowa". W "Życiu Literackim" prowadził autorską rubrykę "Z notatnika szalonego recenzenta" – z tej funkcji odwołany został w 1956 roku (za podpisanie listu protestacyjnego w obronie młodych artystów-wichrzycieli). Należał do tzw. krakowskiej szkoły krytyki, nieformalnej grupy zrodzonej z seminarium Kazimierza Wyki, którego Flaszen był studentem. Razem z intensywnym zainteresowaniem teatrem w połowie lat 50. przyszła propozycja objęcia posady kierownika literackiego Teatru im. Słowackiego w Krakowie. Funkcję tę pełnił przez rok. Jego wydaną w 1957 roku debiutancką książkę "Głowa i mur" skonfiskowała cenzura PRL, cały nakład przeznaczając na przemiał (książka zawierała m.in. pamflet na socrealistyczny schematyzm literacki). Dwa lata później otrzymał propozycję objęcia dyrekcji założonego przez aktorskie małżeństwo Ławskich Teatru 13 Rzędów w Opolu. Ławscy byli, nota bene, byłymi aktorami słynnej Reduty, która stanowiła inspirację dla późniejszego Teatru Laboratorium. Do współprowadzenia tej niewielkiej sceny na Dolnym Śląsku Flaszen zaprosił Jerzego Grotowskiego, wówczas studenta reżyserii w krakowskiej szkole teatralnej i świeżego debiutanta. Niebagatelne znaczenie ma tutaj fakt, że w momencie wystosowania zaproszenia Flaszen… nie znał osobiście Grotowskiego.
Dokonał więc w pewnym sensie skoku w nieznane. Ryzyko opłaciło się, bo Teatr – w 1962 roku przemianowany na Teatr Laboratorium 13 Rzędów – stał się miejscem rozwoju twórczego jednej z najważniejszych postaci nie tylko polskiego, ale także europejskiego i światowego teatru. W 1965 roku wykrystalizowana w Opolu grupa (Grotowski, Flaszen, ale także aktorzy i aktorki, m.in. Ryszard Cieślak, Rena Mirecka i Zbigniew Cynkutis) przeniosła swoją działalność do Wrocławia, gdzie działała pod nazwą Teatr Laboratorium (oznaczało to ostateczny koniec Teatru 13 Rzędów). Wówczas Flaszen rozpoczął wieloletnią pracę edukacyjną: prowadził teoretyczne seminaria i praktyczne staże (nie tylko w Polsce, ale i w Sydney, Wenecji, Nowym Jorku czy Mediolanie). W 1980 roku przejął dyrekcję Teatru Laboratorium, którego samorozwiązanie nastąpiło cztery lata później. Od momentu zakończenia działalności Teatru aż do śmierci mieszkał w Paryżu.
W 1995 roku podjął się reżyserii spektaklu według własnego scenariusza inspirowanego "Biesami" Fiodora Dostojewskiego. O przedstawieniu zrealizowanym w krakowskim Starym Teatrze (z udziałem studentów i studentek aktorstwa) autor mówił tak: "Inscenizacja przypomina nieco montaż filmowy, kolejne sekwencje są jakby >>najazdami<< kamery na te momenty z życia postaci, kiedy ich wzlot i upadek przenikają się wzajemnie". Krakowski spektakl nie był jednak jego reżyserskim debiutem: wcześniej swoich sił w tej roli próbował za granicą, w Théâtre La Chamaille w Nantes i Teatro Libro w Palermo.
Jest autorem tomu esejów o życiu w systemie totalitarnym pt. "Cyrograf", tomu szkiców "Teatr skazany na magię" i chronologicznego podsumowania doświadczenia twórczego dialogu z Grotowskim zatytułowanego "Grotowski&Company. Źródła i wariacje". Jako pierwszy przełożył z języka rosyjskiego na polski fragmenty "Problemów poetyki Dostojewskiego" Michaiła Bachtina. Tłumaczył także "Bajki rosyjskie" i antologię opowiadań XIX-wiecznych "Onager". Z języka francuskiego tłumaczył pisma Jerzego Grotowskiego. W 2000 roku ówczesny prezydent Aleksander Kwaśniewski odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej – wyróżnieniem przyznawanym obywatelom polskim mieszkającym za granicą za wybitne zasługi na rzecz współpracy międzynarodowej. W 2009 roku ówczesny Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bohdan Zdrojewski przyznał mu Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". W tym samym roku był członkiem komitetu honorowego Roku Grotowskiego. W 2014 roku otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Turyńskiego. Od 2018 w Instytucie Grotowskiego we Wrocławiu działa Czytelnia jego imienia, której zbiory tworzy przede wszystkim prywatny księgozbiór Flaszena przekazany instytucji w 2015 roku. Wśród siedmiu tysięcy pozycji znaleźć można unikatowe publikacje z dedykacjami m.in. Czesława Miłosza i Juliana Tuwima, a także pierwodruk "Akropolis" Stanisława Wyspiańskiego czy "Ferdydurke" Witolda Gombrowicza. Zmarł w 2020 roku w Paryżu.
Źródła: grotowski-institute.art.pl, czwartemiejsce.com, encyklopediateatru.pl, stary.pl.