Fortunata Obrąpalska (z domu Szurowska) zainteresowała się fotografią w 1935 roku, w tym samym, w którym wyszła za mąż za Zygmunta Obrąpalskiego, znanego po II wojnie światowej działacza ZPAF i fotografa. W 1930 roku otrzymała pierwszy aparat fotograficzny a w 1938 poznała Jana Bułhaka, który zachęcał ją do fotografii, co zadecydowało o stylu piktorialnym, jaki uprawiała w tych latach w konwencji "fotografii ojczystej". W latach 30. studiowała chemię i biologię na Wydziale Matematyczno-Przyrodnicznym Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie. W 1941 i 1942 roku w wileńskim mieszkaniu Obrąpalskich odbyły się dwie konspiracyjne wystawy, w których brał udział także Michał Nowicki. Po II wojnie światowej w dalszym ciągu fotografowała w stylu wykazującym zależności od twórczości Bułhaka. Aż do jego śmierci w 1950 roku łączyły ich więzi przyjaźni.
Od 1945 roku Obrąpalscy mieszkali w Poznaniu, gdzie szybko włączyli się w organizowanie życia fotograficznego. Od 1945 roku była członkiem Stowarzyszenia Miłośników Fotografii, a od 1947roku - Polskiego Związku Artystów Fotografików. W latach 1948-52 była członkiem kolegium redakcyjnego "Świata Fotografii", który wychodził w Poznaniu. W tym piśmie w numerze 9 z 1948 roku opublikowała interesujący tekst na temat własnej drogi twórczej pt. "Efekty surrealistyczne w fotografice". Tak więc około 1948 roku artystka świadomie łączyła swą twórczość z fotografią nowoczesną. Najbardziej interesujące cykle o abstrakcyjno-surrealistycznym wyrazie to: Dyfuzja w cieczy, Przekleństwo, Cisza, Tancerka II oraz Studium I, Studium II i Studium III, które w formie są figuratywno-ekspresyjne, analizują układy postaci i deformacji cienia zakłócającego stereotypowe widzenie.
Powstały one jako wynik zainteresowania twórczością międzywojennej awangardy znanej w Polsce w sposób jedynie powierzchowny (Man Ray, Bauhaus), oraz wpływu malarstwa modernistycznego. Artystka najchętniej wykorzystywała efekt powstały w wyniku rozpływania się kropli atramentu w wodzie, tworzący metaforyczno-poetyckie układy kompozycyjne. W przypadku jej twórczości można mówić o stylizacji surrealistycznej, gdyż nie nawiązywała do teoretycznych podstaw tego kierunku. Dużą rolę odgrywały też doświadczenia chemiczne z czasów studiów. Nic też dziwnego, że prace te pokazano na dwóch ważnych ekspozycjach tego czasu - Nowoczesnej Fotografice Polskiej w Warszawie (1948) i Wystawie Sztuki Nowoczesnej (1948) w Krakowie. Była też członkiem progresywnej grupy poznańskiej 4F+R (m.in. Alfred Lenica, Ildefons Houwalt, Feliks M. Nowowiejski) biorąc udział w wystawach grupy w 1949 i 1956 roku, która w równoprawny sposób traktowała fotografię.
W latach realizmu socjalistycznego wykonywała prace zarówno w technice pseudosolaryzacji o charakterze nowoczesnym (Akt, Tancerka II), jak i piktorialnym w wysublimowanej technice "high key", a także w zgrafizowanej w wyrazie technice inwersji, ale przede wszystkim wykonywała prace socrealistyczne, które były nagradzane. W połowie lat 50. fotografowała, podobnie jak Bronisław Schlabs abstrakcje aluzyjne, czyli uabstrakcyjnione motywy, inspirując się i zbliżając się do kategorii obrazu malarskiego (Krajobraz fantastyczny, 1955, Narodziny życia, 1956). Ze Schlabsem współpracowała przy organizacji pierwszej międzynarodowej wystawy, jaka odbyła się po okresie socrealizmu w 1957 roku Krok w nowoczesność. W końcu lat 50. powstały ostatnie prace o motywach roślinnych (Zantedeschia, ok. 1956), przypominające czasami przedwojenną twórczość Edwarda Westona i innych członków grupy f 64. Jednak Obrąpalska nie miała takiej świadomości, aby operować tak wysublimowanymi strukturami wizualnymi.
Ostatni moment jej twórczości to fotografia przyrodnicza, związana z dokumentacją dla poznańskiej Akademii Rolniczej. Wystawy retrospektywne jej fotografii odbyły się w 1958 roku (Indywidualna Wystawa Retrospektywna, Polskie Towarzystwo Fotograficzne, Poznań) i w 1960 roku (Wystawa indywidualna, MKPiK, Poznań). Jej prace nowoczesne z końca lat 40. pokazywane były na najważniejszych prezentacjach fotografii polskiej, m.in.: Fotografia polska 1839-1979, ICP, Nowy Jork; Polska współczesna fotografia artystyczna, "Zachęta", Warszawa 1985; Fotografia polska 1912-1948, Galeria Księży Młyn, Muzeum Sztuki, Łódź 1994, I Wystawa Sztuki Nowoczesnej - 50 lat później, Starmach Gallery, Kraków. W 1999 roku w Galerii Miejskiej "Arsenał" odbyła się największa prezentacja, której towarzyszył obszerny katalog pt. "Fortunata Obrapalska". Kolejne ważne wystawy jej twórczości o charakterze retrospektywnym miały miejsce: w Muzeum Historii Fotografii w Krakowie posiadającym największą kolekcję jej prac (ponad dwieście) na przełomie 2001 i 2002 roku pt. Fortunata Obrąpalska. Retrospektywa, oraz pod tym samym tytułem w Galerii Fotografii B&B w Bielsku-Białej w 2004 roku. Jej prace znajdują się także w zbiorach: Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Narodowego we Wrocławiu i Muzeum Narodowego w Poznaniu.
Autor: Krzysztof Jurecki, Muzeum Sztuki w Łodzi, czerwiec 2004