Rocznik 1966. Projektant ceramiki i rzeźbiarz, który działalność własnego studia łączy z pracą dla większych wytwórców.
Bogdan Kosak, fot. Piotr Jakoweńko
Zaczynał w latach 90. w Porcelanie Śląskiej, dziś prowadzi autorską Modelarnię Ceramiczną w Cieszynie.
Mówi: "Do zawodu przygotowała mnie praca w fabryce, udział w procesie produkcyjnym. Po tych doświadczeniach przyszła kolej na samodzielność."
Kosak zajmuje się zarówno w dizajnem użytkowym, jak i twórczością konceptualną. Tworzy wielofunkcyjne przedmioty porcelanowe ("Stroik sentymentalny", "Niekoniecznie podstawka"), minimalistyczne naczynia i zestawy stołowe (seria "Kawior i bakalie", "Tomaszów") i wieloznaczne obiekty przeznaczone do kontemplacji i refleksji nad ich historią i funkcją ("Misa B5", "Otoczaki", "Koronka zawieszka").
Prostota i elegancja formy łączą się w nich z subtelną grą znaczeń i funkcji; na przykład "Koronkowa zawieszka" ma kształt typowy dla dzierganych na szydełku serwetek, ale powleczona warstwą masy porcelanowej z glinki kaolinowej, skalenia i krzemionki traci wiotkość, stając się ścienną dekoracją. Z kolei "Otoczaki" tworzone w latach 1996-2006 to owalne, wrzecionowate obiekty, które nasuwają na myśl wytwory przyrody; kamienie rzeczne, czaszki, bulwy czy kokony. Pozbawione jasno zdefiniowanej funkcji, pobudzają wyobraźnię i zapraszają właściciela do wymyślenia. Mogą być misami, wazami albo wazonami.
Bogdan Kosak od początku kariery dostrzegał możliwości, jakie daje dizajnerowi etat w fabryce - praca w zespole zmusza do uznania wagi kompromisu i uczy dialogu. Dzięki zdobytym tam kompetencjom dziś współpracuje z takimi producentami jak BGH Network czy Kera Ceramika. Rozumie też, na czym polega strategia prowadzenia własnej marki; z jednej strony wymaga odpowiedzialności, z drugiej - rozumienia kryteriów i potrzeb zleceniodawcy.
"W fabryce nauczyłem się, że należy wypracowywać kompromis, ale na najwyższym możliwym poziomie".
Pracując od 2011 roku w Cieszynie, docenia specyfikę i unikatowość tego przygranicznego miasta, które daje wsparcie dla twórczych poszukiwań "małej rzemieślniczej pracowni". "Cieszyn jest dwupoziomowy, światowy i prowincjonalny równocześnie. W centrum myśli się i pracuje globalnie, intensywnie, prowincja uspokaja, wycisza, stwarza dystans do siebie i świata."
W pracy z tworzywem ceramicznym Kosak najbardziej lubi niezmienny od prehistorii, niezależny od postępu technologii, materialny wymiar rzemiosła. "Od tysięcy lat i pomimo upływu czasu to, co najważniejsze - składniki: woda, ziemia i ogień, pozostają bez zmian. Ale inspirujące bywają również inne materiały: drewno, metal, tworzywa sztuczne. Można nimi więcej opowiedzieć".
Wyrazem fascynacji autora funkcją tworzyw i ich podatności na działanie czasu, sił przyrody i przypadku jest projekt "Pamiątka z Cieszyna". Oto w papierowej gablocie znalazły się małe odłamki szkła i ceramiki, które wyrzucano do Olzy jako odpady. W ten dowcipny i niestandardowy sposób projektant udzielił autorskiej odpowiedzi na pytanie o "idealną pamiątkę z Cieszyna". Stały się nią śmieci, które obmyte przez wodę zmieniły się w eleganckie obiekty. W zbieraniu odłamków brały udział dzieci, przez co zyskiwały ekologiczną i historyczną świadomość miejsca. Fragmenty szkła i ceramiki doczekały się też archiwizacji.
Społeczny rys mają też "Urny na prochy" - praca nad nimi była dla projektanta impulsem do oswojenia tematu śmierci. Projekt spotkał się z uznaniem i został nagrodzony, co potwierdziło intuicję autora, że wyparty przez współczesną kulturę obszar egzystencjalny domaga się głosu.
O swoim twórczym rozwoju Bogdan Kosak mówi, że był zyskiwaniem świadomości, iż również przedmiot użytkowy, taki jak dzbanek do herbaty, ma walor rzeźby i abstrakcji. Inspiracje przychodzą z własnych archiwów - notatek, szkiców i rysunków.
"Warto odwiedzić magazyn starych modeli, poznać przeszłość".
O dobrym rzemiośle mówi:
Tak to się na świecie dzieje, że dobre rzemiosło nigdy nie idzie na zatracenie. Dobre rzemiosło, czy to jest biżuteria, czy to są meble, to one są zawsze pieczołowicie przechowywane, bo one maja w sobie tę wartość dodaną (..) czyli mają ten pierwiastek w sobie ludzki. (https://www.youtube.com/watch?v=JkS7ZR9mT4A)
Wybrane wystawy:
2016 Pole Position. Best Brands from Poland, Nowy Jork
2012 "Unpolished - Young Design from Poland", Seul
2011
- "Nowe Rzeczy" Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu
- "Urna Naczynie/Naczynie Urna"SPOT, Poznań
- "Wartość dodana. Światowe wzornictwo z Polski" Centrum Wystaw ASP "Titanikas", Wilno
- "UNPOLISHED" Convention and Exhibition Centre, Hong Kong
- "POLifonia" Circulo de Bellas Artes, Madryt
- "UNPOLISHED" Salone del Mobile, Ventura Lambrate, Collective Space, Mediolan Designers Days, Paryż, Iparművészeti Múzeum, Budepeszt
2010
- "Urna Naczynie/Naczynie Urna"Zamek Cieszyn
- "Pokłady designu" Kongres Kultury Województwa Śląskiego, Katowice 2010 - "UNPOLISHED" CODE, The Nordic Design Fair, Galeria Bella Center, Kopenhaga
- "Polski dizajn. Junges Design aus Polen" Museum Tuch + Technik, Neumünster
- "UNPOLISHED" DMY International Design Festival, Berlin
- "Design haute couture" Galeria BB, Arena Design Poznań
- "Śląska Rzecz 2009" Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości, Cieszyn
- Young Creative Poland" Muzeum La Triennale Di Milano, Salone del Mobile, Mediolan
- Added Value. Design from Poland" Expo 2010, Szanghaj
2009
- "Życie po życiu"SPOT, Poznań
- "Upstream // Design Tales" III Międzynarodowy Festiwal Designu w Łodzi
- "Non Object Ive" III Międzynarodowy Festiwal Designu w Łodzi
- "Polska Folk" Tent London, Londyn
- "Un - polished - młody polski design" Pierre Berge et Associes przy Grand Place de Sablon, Bruksela
- "Wartość Dodana. Światowe wzornictwo z Polski" Instytut Wzornictwa Przemysłowego, Warszawa
2008
- "Su-min"Galeria BB, Wrocław
- "Codzienne przyjemności" - Polska Sztuka Przedmiotu Centre Curturel de Rncontre Abbaye de Neumunster, Luxemburg
- "Otoczaki, Patyczaki i taśma klejąca"Galeria BB, Kraków
- 2007 - "Flo - sign", wspólnie z Natalią Lisek - Borowicz i Piotrem Borowiczem Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości, Cieszyn
- "Spotkanie z designem" SPOT. Poznań
- "Sztuka i dekoracja" Galeria Sztuki Fraktal, Bielsko Biała 2
- "Design 1:1" Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu
- "Prodeco 2007" Elle Decoration, Domoteka, Warszawa
- "Śląska Rzecz 2006" Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości, Cieszyn
- "Wszyscy Nasi Przyjaciele" Galeria Extravagance, Sosnowiec
2006
- "Tomaszów" Muzeum Regionalne, Tomaszów Lubelski
- "Oczekiwanie" Dzień Otwarty Śląskiej Sieci na Rzecz Wzornictwa, Cieszyn
2005
- "Naczynia" Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości, Cieszyn
- "Anioł, Dżoplinka i inne" Galeria Sztuki Fraktal, Bielsko Biała
- "Polska Sztuka Przedmiotu" Galeria Opera, w ramach Roku Polskiego w Algierii, Algier, Algieria
- "Dobry wzór 2004" Instytut Wzornictwa Przemysłowego, Warszawa
- "819 kg porcelany" Galeria Opera, Zamek Ujazdowski, Warszawa
- "Sztuka i rozkosze stołu" Galeria Opera, w ramach Sezonu Polskiego we Francji, Arsenał, Metz, Siedziba Merostwa Pierwszej Dzielnicy Paryża, Paryż, Francja
- "Sztuka i rozkosze stołu" Galeria Opera, Zamek Ujazdowski, Warszawa
- "Stoły Europy" Zamek Vajdahunyad, Budapeszt, Węgry
2002
- "Polska Sztuka Przedmiotu" Galeria Opera, Galeria w Pałacu Prezydenckim, Warszawa
- Galeria Opera, targi Ambiente, Frankfurt nad Menem, Niemcy
2001
- "Rękawiczki" Galeria Rybnickiego Centrum Kultury, Rybnik
- Kwiato-stan" Galeria Opera, Zamek Ujazdowski, Warszawa
- "Polska Sztuka Przedmiotu" Galeria Opera, w ramach Roku Polskiego w Hiszpanii, Valencia, Sewilla, Barcelona, Madryt, El Coruna, Hiszpania
2000
"Ceramika" Galeria Obok, Tychy
Nagrody:
2009
Śląska Rzecz, kafle ceramiczne nominowane w kategorii produkt.
2008
PRODECO, Stroiki sentymentalne i zestaw naczyń stołowych SU-MIN nominowane w kategorii przedmioty dekoracyjne.
2007
PRODECO, talerz Śniadanie nominowany w kategorii nakrycie stołu.
2006
Śląska Rzecz. nagroda główna w kategorii produkt, za zestaw do kawy i herbaty TOMASZÓW.
Autorka: Lidia Pańków, grudzień 2013. Aktualizacja lipiec 2016, AM.
