Rzeźbiarz. Urodził się w 1830 w Warszawie, zmarł w 1895 tamże.
-
Kształcił się w warszawskiej pracowni Jakuba Tatarkiewicza, a następnie w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie pod kierunkiem Konstantego Hegla (1855-1864) oraz w Akademii św. Łukasza w Rzymie, którą ukończył w 1867 nagrodzony złotym medalem. Od 1860 współpracował z Władysławem Oleszczyńskim, a po powrocie z Włoch do kraju - z Leonardem Marconim, z którym w latach 1867-1875 prowadził w Warszawie wspólną pracownię.
Andrzej Pruszyński znany jest głównie jako autor rzeźb portretowych, sakralnych i nagrobnych. Większość z nich cechuje wolny od idealizacji realizm i wysoka biegłość warsztatowa. Wielce pracowity artysta pozostawił po sobie bogaty dorobek, którego większość realizowana była w Warszawie, choć przyjmował również zamówienia z innych miejscowości ziem polskich. Założony przez Pruszyńskiego zakład rzeźbiarsko-kamieniarski wykonał dziesiątki nagrobków na cmentarzach (Powązkowskim, Ewangelicko-Augsburskim i Żydowskim) oraz epitafiów w wielu kościołach warszawskich. W pracach tych artysta posługiwał się na ogół formą medalionów portretowych, które składają się na swoistego rodzaju "portret zbiorowy" społeczności warszawskiej końca XIX wieku.
Do wybitnych posągów stworzonych przez artystę należą: Chrystus niosący krzyż przed kościołem św. Krzyża, posąg Madonny na skwerze przed kościołem św. Karola Boromeusza przy ulicy Chłodnej w Warszawie oraz przechowywany w Muzeum Narodowym w Warszawie posążek Świętego Sebastiana, który eksponowany był m.in. na Wystawie Powszechnej w Paryżu w 1878 i międzynarodowej wystawie sztuki w Berlinie w 1891.
Pruszyński był ponadto autorem szeregu dekoracji rzeźbiarskich zdobiących fasady i wnętrza gmachów publicznych i kościołów.
Podstawowa bibliografia:
- Kaczmarzyk Dariusz, "Rzeźba polska od XVI do początku XX wieku". Katalog zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, Warszawa 1973
- Mikocka-Rachubowa Katarzyna, "Rzeźba polska XIX wieku. Od klasycyzmu do symbolizmu". Katalog zbiorów. Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1993
- Melbechowska-Luty Aleksandra, Szubert Piotr, "Posągi i ludzie. Antologia tekstów o rzeźbie 1815-1889", t. I, Warszawa 1993
- Kwiatkowska Maria Irena, "Rzeźbiarze warszawscy XIX wieku", Warszawa 1995
Autor: Piotr Szubert, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, luty 2002