Wywodził się z wielkiej rodziny rzeźbiarzy, której najwybitniejszym przedstawicielem był czynny w Neapolu Nicola Fumo. Francesco urodził się 5 grudnia 1678 w Buseno we włoskojęzycznej Szwajcarii (kanton: Grigione). Do Polski przybył zapewne w 1716, sprowadzony przez architekta Giovanniego Spazzio do prac dla hetmanowej Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej. Podobnie jak inni artyści pracujący dla tej magnatki, Fumo otrzymywał za swe prace stałą, roczną pensję. W latach 1717-23 pracował przy dekoracji pałacu w Łubnicach, gdzie wykonał stiuki do sal reprezentacyjnych (zniszczone w 1945). W krótkich przerwach nad łubnickimi zleceniami pracował przy dekorowaniu stiukami (niezachowanymi) dwóch innych małopolskich rezydencji Sieniawskich: w Oleszycach - po 1718, i w Przybysławicach - 1722. Wiosną 1723 udał się z polecenia Sieniawskiej do Wiednia, by pośredniczyć w zakupie obrazów Martina Altomontego oraz zatrudnieniu potrzebnych hetmanowej artystów. Na przełomie 1724 i 1725 bawił wraz ze Spazzim w Pradze. Tam też zaślubił córkę tego architekta - Francescę. W marcu 1725 wraz z żoną i teściem powrócił do Polski w towarzystwie sztukatora Pietro Innocente Comparettiego. W latach 1725-29 Fumo wykonywał dla Sieniawskiej prace w pałacu Wilanowie. Równocześnie, niekiedy bez wiedzy swej pracodawczyni, realizował inne zlecenia, m.in. dekorację elewacji warszawskiego pałacu Adama Sieniawskiego - przed 1726, czy Pałacu Błękitnego z polecenia Augusta II - ok. 1727. W 1730 odnotowano nazwisko Fumo w aktach związanych z przebudową pałacu w Puławach, realizowaną z polecenia córki Sieniawskiej - Zofii Denhoffowej (następnie Czartoryskiej). Wydaje się, że niedługo po tej dacie artysta opuścił Polskę. Od 1736 pojawia się w aktach rodzinnego Buseno, gdzie też zmarł po 1749.
Fumo wraz z Comparettim stworzyli rodzaj "spółki artystycznej", która realizowała prace w pałacach w Wilanowie i Puławach. W wilanowskiej rezydencji dziełem obydwu artystów są wykonane w technice narzutu dekoracje elewacji dziedzińcowych skrzydeł bocznych oraz stiuki (fasety i sufity) wnętrz obydwu skrzydeł (zachowane w skrzydle północnym) i klatki schodowej wiodącej do Sali Uczt Jana III w korpusie głównym. Wspólnym dziełem "spółki" w pałacu puławskim była dekoracja (niezachowana) westybulu, Złotej Sali oraz sal na pierwszym piętrze.
Fumo i Comparettiemu przypisuje się autorstwo zachowanych dzieł, np.: epitafium wojewody krakowskiego Jerzego Dominika Lubomirskiego (zw. 1727) w kościele Św. Anny w Warszawie, ufundowane przez Elżbietę z Lubomirskich Sieniawską, jak i niezachowanych, np.: stiuki we wnętrzu warszawskiego Pałacu Przebendowskich - ok. 1727-29.
W "spółce" z Comparettim, Fumo wyspecjalizowany był w rzeźbie figuralnej, która ukazuje go jako artystę dużego talentu i wyobraźni. Do najlepszych jego dzieł należą reliefy (znane z fotografii wykonanych przed 1939) dekorujące Wielki Salon pałacu w Łubnicach z przedstawieniami Prac Herkulesa, a także czternaście reliefów inspirowanych Metamorfozami Owidiusza i szesnaście posągów personifikacji cnót na elewacjach skrzydeł pałacu w Wilanowie (część z tych dzieł później przekształcona). Analiza formy dzieł Fumo zdradza, że zdobył on wykształcenie we włoskim środowisku znającym osiągnięcia rzymskiej rzeźby Gianlorenzo Berniniego. Niewykluczone także, iż kształcił się na obszarze monarchii habsburskiej, gdzie też zapewne był czynny do 36 roku życia. Fumo zapewne nie tylko wykonywał stiuki, lecz także je projektował, wykazując się dużą dozą inwencji. Jego pomysłem może być oryginalny koncept epitafium Lubomirskiego, reprezentującego tzw. typ "medalionowy".
Autor: Paweł Freus, listopad 2007.