Jej pierwszy skład tworzyli: Wojciech Duda, Rafał Jakubowicz i Paweł Kaszczyński. W 2004 roku dołączył do nich Maciej Kurak, a w 2005 Włodzimierz Filipek. Po śmierci Filipka w listopadzie 2005 roku grupę tworzą: Wojciech Duda, Rafał Jakubowicz i Maciej Kurak. Wunderteam wypowiada się poprzez wspólne wystawy, akcje, interwencje w przestrzeni publicznej, filmy wideo (głównie dokumentacje akcji), których są bohaterami. Każdy z artystów kontynuuje też twórczość indywidualną.
Działalność Wunderteamu zapoczątkowała akcja Rafała Jakubowicza i Pawła Kaszczyńskiego "Skup używanych sznurowadeł" (2002) przeprowadzona podczas projektu "Precedens_02" w Zielonej Górze. Przez dwa dni artyści skupowali używane sznurowadła na jednej z głównych ulic miasta. Ich działanie, które nie spotkało się z dużym odzewem mieszkańców, dokumentowało wideo opatrzone odautorskim komentarzem. Do drugiego członu nazwy grupy - oмелa (po rosyjsku - jemioła) odnosił się jeden z pierwszych filmów Wunderteamu - "Incractum visci" (2002) rejestrujący akcję ścinania jemioły z drzew przez artystów stojących na mechanicznych podnośnikach. Do idei wspólnoty odnosił się pełen purnonsensowego humoru czarno-biały film "Drei Kameraden" (2002), w czasie którego artyści zajmują się dosyć absurdalnymi czynnościami (np. granie po ciemku w badmintona), w tle słychać natomiast niemiecką piosenkę o towarzyszach broni.
| |
Chociaż Wunderteam nie posiada określonego programu, dają się wyodrębnić wiodące wątki ich przedsięwzięć i realizacji. Kilka z nich wskazuje na podobieństwa z działaniami grupy Azorro - poetyka absurdu czy odniesienia do problemu sztuki i jej funkcjonowania, artystyczna metarefleksja. W przypadku Wunderteamu nie dochodzi jednak, jak czyni to Azorro, do zanegowania sztuki, a jedynie ośmieszenia niektórych jej przejawów czy zabawy jej kosztem. Tak stało się w pastiszu dwóch obrazów Kazimierza Malewicza - "Czarny kwadrat na białym tle" oraz "Biały kwadrat na białym tle" malowanych czekoladą (gorzką i białą) na płótnie. W wideo "Instytut" (2004) trzej zamaskowani członkowie grupy obserwują robotników remontujących napis na dachu budynku - "Instytut Obróbki Plastycznej".
Bohaterami filmów Wunderteamu stawały się też prace innych artystów, nie zawsze przez nich cenionych. W "Cosa Će" (2003) była nią monumentalna rzeźba Igora Mitoraja. Wśród oglądających ją pojawiają się członkowie grupy z kończynami w gipsie lub o kulach, co ironicznie nawiązuje do wykorzystywanego przez Mitoraja motywu bandaży.
Akcja filmu "Przyczepa" (2005), odbiegającego w swym charakterze od innych prac Wunderteamu, dzieje się wokół ogromnych rozmiarów plenerowej rzeźby autorstwa Magdaleny Abakanowicz i mężczyzny zatrudnionego do jej pilnowania mieszkającego w budce kempingowej, który opowiada o swojej pracy i związanych z nią problemach. W tym para-dokumencie dzieło Abakanowicz jedynie przysparza kłopotów. Uwydatniony został kontrast między przepychem i monumentalizmem rzeźby a losem jednostki. Na powstanie i kształt filmu największy wpływ wywarł Włodzimierz Filipek, publicysta i twórca filmów dokumentalnych, a w czasach PRL-u współpracownik KOR-u i aktywny działacz "Solidarności".
Wunderteam stworzył też pendant do billboardu Pauliny Ołowskiej "Cu vi parolas esperanton?" - o ile w pracy artystki panował nastrój sielanki, w jej pastiszu na trawie leżał mężczyzna sprawiający wrażenie niepełnosprawnego i nie w pełni sprawnego umysłowo. Jak napisał Piotr Kowalik: "członkowie grupy w ten sposób rozprawiają się z modernistyczną utopią, negując możliwość powszechnej komunikacji". Z kolei kpiną z body artu był film "Body art" (2002) ukazujący zgniecioną gumową zabawkę (różowego zajączka), która nagle powraca do pierwotnego kształtu.
Innym wątkiem pojawiającym się w pracach Wunderteamu jest karykatura świata reklamy. W filmie "Be Free, czyli nieskrępowana wolność" (2002) na tle billboardu ze sloganem "Be free. Nieskrępowana wolność" dziwny taniec wykonuje mężczyzna w pidżamie - wariat. Artyści wskazali tu na inflację pojęcia wolności, a także znaczeniową pustkę stojącą za hasłami reklamowymi.
Do znaków handlowych i marek odzieżowych nawiązywały dwie inne prace Wudnerteamu. "Jedna i trzy Nike" (2005) przedstawia dwóch mężczyzn w ubraniach sportowych firmy Nike stojących na tle warszawskiego pomnika Nike. Artyści stworzyli również pastisz loga marki Reebook, tworząc T-shirt "Obeebok" (2005), z dopiskiem "I am what I am".
| | |
| | |
| | |
Wystawa nieprzyjazna dzieciom 2005 |
Jednym z bardziej rozbudowanych działań Wunderteamu była akcja "No Future No Problem" (2003). Artyści wyświetlali film z osobą wyskakującą przez okno, jednocześnie umożliwiając to gościom galerii - za oknem ustawiona była specjalna nadmuchiwana zjeżdżalnia. Przy okazji wystawy "Cztery róże" w Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie członkowie grupy stworzyli pendant do znaku drogowego często pojawiającego się w pobliżu szkół (dziewczynki z lizakiem) - znak przedstawiający chłopca niosącego tulipana. Umieszczali go naprzeciw oryginalnych znaków w różnych punktach miasta. 1 września 2005 roku, pierwszego dnia roku szkolnego, w Galerii Ego artyści przeprowadzili akcję "Wystawa przyjazna dzieciom/Wystawa nieprzyjazna dzieciom", ironicznie nawiązując do inicjatywy oceniania sztuki zainicjowanej przez Ligę Polskich Rodzin. Zjedzono na nich dwa torty odnoszące się do wlepek przygotowanych przez LPR.
Autor: Karol Sienkiewicz, grudzień 2006.
Wybrane akcje i wystawy Wunderteamu:
- 2002
- "Precedens_02", Festiwal Sztuki - Galeria BWA, Galeria PWW, Zielona Góra
- "New Out" - podczas Festiwalu "Novart.pl" - Kraków
- "Będzie dobrze" - billboard (ul. Długa 80) - Galeria Zewnętrzna AMS, Kraków
- "Precedens_03", Festiwal Sztuki - Galeria Sztuki Inny Śląsk / TCK, Tarnowskie Góry
- "Sąsiad(ka) / Nachbar(i)n" - WUK, Projektraum, Wiedeń, Austria - 2003
- "No Future, No Problem" - Galeria Naród Sobie (Teatr Polski), Poznań
- "Misie tu podoba 4" - Galeria U Jezuitów, Poznań
- "Precedens_04", Festiwal Sztuki - Galeria BWA, Zielona Góra
- "Precedens_06", Festiwal Sztuki - TCK, Tarnowskie Góry -
-
2004
- - "Rozbieg" - Galeria r / Galeria Szyperska, Poznań
- "Jajo-jo" - Galeria BB, Kraków
- Bez tytułu. IV Edycja Triennale Młodych - Muzeum Rzeźby Współczesnej, Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko
- "Poznań Art Now" - Patio Galeria Sztuki, Łódź
- "Obraz kontrolny. Najnowsze wideo polskie" - Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki, Kraków
- "Skarby z podziemi / Schätze aus dem Untergrund / Poznań Clashes with Berlin" - Galeria ON, Poznań - 2005
- "Cztery róże" - Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa
- "Tęsknota za malarstwem" - Muzeum Ziemi Lubuskiej, Zielona Góra
- "Witajcie w mediach! / Welcome to the Media!" - Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej - Galeria Kameralna, Słupsk
- "Wunderkammer" - Museum Junge Kunst PackHof, Frankfurt n. Odrą, Niemcy
- "Wystawa przyjazna dzieciom / Wystawa nieprzyjazna dzieciom" - Galeria Ego, Poznań
- "Contact-Context. Neue Kunst aus Deutschland und Polnische Videokunst" - Künstlerforum, Galerie Victoria B, Bonn, Niemcy
- "Poznań Art Now II" - Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała - 2006
- "Włodkowi" - Galeria Nowych Mediów, Gorzów Wielkopolski
- "Witajcie w mediach! / Welcome to the Media!" - Królikarnia, Warszawa
- "Out - or?" - w ramach Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego "Malta", Poznań
Zdjęcia publikujemy dzięki uprzejmości grupy Wunderteam.