Steve Reich, fot. Jeffrey Harmann
Krakowski festiwal - w tym roku święto amerykańskiego minimalizmu i 75. urodziny Steve'a Reicha - rozpocznie się w 10. rocznicę zamachu na nowojorskie wieże WTC.
Czołowi reprezentanci światowej muzyki współczesnej oraz wybitne gwiazdy sceny alternatywnej i rozrywkowej zaprezentują się międzynarodowej publiczności podczas tygodniowego święta muzyki najnowszej w Krakowie.
Tegoroczny program dedykowany będzie kompozytorom amerykańskim. To wydarzenie bez precedensu w historii polskich festiwali. Program zbudowano wokół postaci wybitnego twórcy amerykańskiej sceny kompozytorskiej, giganta muzyki współczesnej, który już na stałe zapisał się w historii muzyki - Steve'a Reicha. "The New York Times" okrzyknął go "największym z naszych żyjących kompozytorów", a londyński "The Guardian" argumentował: "Zaledwie kilku z żyjących kompozytorów może prawowicie twierdzić, że zmieniło bieg historii muzyki, a jednym z nich jest Steve Reich".
Począwszy od wczesnych utworów rozwój twórczości Reicha obejmuje nie tylko klasyczną muzykę Zachodu, ale także wpływy muzyki afrykańskiej, Dalekiego Wschodu, jazzu. Kompozytor, który w tym roku obchodzi 75. urodziny, będzie gościem specjalnym festiwalu Sacrum Profanum wraz z najznakomitszymi muzykami - wśród których nie zabraknie także wybitnych kompozytorów: Davida Langa, Julii Wolfe, Michaela Gordona i Beryl Korot, współautorki utworu "Three Tales", a prywatnie żony Steve'a Reicha - będzie świętował swój jubileusz.
W obecności Steve'a Reicha, który w utworze "Music for 18 Musicians" będzie towarzyszyć zespołowi Ensemble Modern w charakterze pianisty, pojawi się grono najważniejszych muzyków związanych z jego twórczością. Wystąpi m.in. uważany za jednego z czołowych światowych gitarzystów, Jonny Greenwood, związany z legendarnym zespołem brytyjskim Radiohead. Warto wspomnieć, że za utwór "Music for 18 Musicians" Reich zdobył w roku 1999 nagrodę Grammy.
Podczas koncertu zabrzmi także wstrząsające dzieło Reicha "Daniel Variations", napisane w hołdzie dla amerykańskiego reportera żydowskiego pochodzenia, który w 2002 roku zginął w rąk islamskich fundamentalistów w Pakistanie. Skomponowane w 2006 roku na zamówienie ojca okrutnie zamordowanego dziennikarza, dzieło wykorzystuje teksty z biblijnej Księgi Dawida, jak również słowa samego Daniela.
W programie 9. Sacrum Profanum, w ramach części "Modern Classic" (która odbędzie się w dniach 12-16 września w Muzeum Inżynierii Miejskiej i Teatrze Łaźnia Nowa) znalazło się dziesięć koncertów stanowiących kapitalną retrospektywę dzieł stworzonych w różnych okresach twórczej aktywności kompozytora - wśród nich aż trzy koncerty w wykonaniu Ensemble Modern, stałego rezydenta festiwalu Sacrum Profanum. Swoje monograficzne koncerty będą również mieli inni wybitni kompozytorzy nurtu minimalizmu: David Lang, Julia Wolfe, Michael Gordon, Terry Riley i John Adams. Festiwal po raz kolejny bazuje na światowej czołówce wykonawców i uznanych osobowości artystycznych. W tym roku, po raz pierwszy festiwalowej publiczności zaprezentują się uznane amerykańskie zespoły muzyki najnowszej: Alarm Will Sound oraz Bang on a Can All-Stars.
Obok zespołów zza oceanu, jak co roku festiwal gościć będzie najwyżej cenione zespoły europejskie specjalizujące się w wykonawstwie muzyki współczesnej m.in.: Klangforum Wien oraz Asko|Schönberg. W ramach powołanego w tym roku nowego nurtu festiwalu - "Debuts" - wystąpi krakowski zespół złożony z młodych, zdolnych muzyków, Amadrums. Nowa inicjatywa ma na celu umożliwienie zaprezentowania się wchodzącym na rynek zespołom w kontekście wielkich sław muzycznych.
Koncert finałowy festiwalu pomyślany został jako wyraz uznania złożonego Steve'owi Reichowi przez reprezentantów sceny alternatywnej i muzyków związanych z ambitną sceną rozrywkową. Muzycy zaproszeni do udziału w koncercie wybrali utwory, których autorskie opracowania przygotowują specjalnie na potrzeby wykonania podczas koncertu urodzinowego. "Reich 75" zakłada unikatowe spotkanie nietuzinkowych osobowości artystycznych na jednej scenie podczas wieczoru wieńczącego uroczyste obchody urodzin kompozytora w Krakowie. Wśród wykonawców znaleźli się m.in.: Aphex Twin, Adrian Utley (Portishead), Tom Verlaine (Television), Will Gregory (Goldfrapp), Leszek Możdżer, Envee i Pianohooligan. Na scenie wystąpi także sam Jubilat.
- 'Reich 75' to projekt, który zmienia oblicze festiwalu Sacrum Profanum - mówi Filip Berkowicz, dyrektor artystyczny Festiwalu. - Od teraz, w jego finale dochodzić będzie do interesujących, często zadziwiających spotkań ikon współczesnej muzyki klasycznej z reprezentantami świata ambitnej rozrywki. To przedsięwzięcie przygotowywane tylko raz. I nigdy nie zostanie powtórzone.
Ponadto, podczas festiwalu zaplanowano kolejną odsłonę projektu "Made in Poland", zakładającego prezentację repertuaru polskich kompozytorów. Krakowskie Biuro Festiwalowe zamówiło u pięciu wybitnych kompozytorów polskich młodego pokolenia (Pawła Mykietyna, Agaty Zubel, Jagody Szmytki, Aleksandry Gryki i Wojciecha Ziemowita Zycha) nowe kompozycje inspirowane tekstami Czesława Miłosza. Prawykonania nowych kompozycji projektu "Made in Poland-Miłosz Sounds" będą miały miejsce podczas pięciu festiwalowych koncertów. Projekt zakłada profesjonalną rejestrację utworów w warstwie dźwięku i obrazu we współpracy z Narodowym Instytutem Audiowizualnym. "Made in Poland-Miłosz Sounds" jest częścią projektu finansowanego w ramach Priorytetu Miłosz 2011 - Promesa Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego .
Festiwal Sacrum Profanum to międzynarodowy projekt, który zyskał status jednego z najciekawszych wydarzeń muzycznych Europy. Prezentuje muzykę XX wieku i najnowszą, łączy muzykę poważną z innymi nurtami. Co roku program koncentruje się na twórczości kompozytorów z innego kraju lub grupy krajów. Jego rangę buduje udział - z jednej strony - najlepszych zespołów wykonujących muzykę współczesną, z drugiej - gwiazd światowej sceny alternatywnej.
Festiwal zdobył najpoważniejsze polskie nagrody i wyróżnienia. Zyskał też status jednego z najciekawszych wydarzeń muzycznych Europy. Został wpisany do oficjalnego kalendarza Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. W 2011 roku po raz pierwszy w historii amerykańską edycję festiwalu zapowiadał wspólny koncert muzyki Steve'a Reicha i Krzysztofa Pendereckiego, zorganizowany w jednej z najbardziej prestiżowych sal koncertowych świata, Alice Tully Hall nowojorskiego Lincoln Center. Festiwal, rekomendowany m.in. przez prestiżowe magazyny muzyczne świata m.in. "Gramophone", telewizję "Mezzo" i "BBC Music Magazine", cieszy się uznaniem krytyków i publiczności. Festiwalowe wydarzenia relacjonuje co roku ponad stu sześćdziesięciu dziennikarzy z Polski i zagranicy. Dyrektorem artystycznym festiwalu jest Filip Berkowicz.
9. edycja festiwalu Sacrum Profanum odbędzie się w Krakowie w dniach 11-17 września 2011. Portal Culture.pl objął patronat nad wydarzeniem. Dokładny program i więcej informacji na stronie www.sacrumprofanum.com.
Źródło: www.sacrumprofanum.com, materiały nadesłane