Witold Lutosławski skomponował "II Symfonię" w latach 1965-67 na zamówienie Norddeutscher Rundfunk w Hamburgu, do programu setnego koncertu radiowej serii "Das Neue Werk". Najpierw powstała druga część "Symfonii - Direct", wykonana po raz pierwszy w Hamburgu 15 października 1966 roku przez Orkiestrę Radia Północnoniemieckiego w Hamburgu pod dyrekcją Pierre'a Bouleza. Rok później, 9 czerwca 1967 roku, po raz pierwszy wykonano całą - dwuczęściową "II Symfonię" (Hésitant - Direct). Tym razem dzieło wykonała Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach pod dyrekcją kompozytora. W maju 1968 roku "II Symfonia" otrzymała pierwszą lokatę na paryskiej Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu.
"II Symfonia" jest swego rodzaju świadectwem zmian, jakie dokonały się w twórczości Lutosławskiego po skomponowaniu I Symfonii. Sam kompozytor tak mówił o utworze:
Moja "II Symfonia" składa się z dwóch części nierozdzielonych żadną przerwą. Ostatnie zdanie należące do pierwszej części jeszcze rozbrzmiewa, gdy druga część już się rozpoczęła. W ten sposób utwór stanowi nierozdzielną całość. [...] Formę jej [pierwszej części] stanowi cykl epizodów wykonywanych przez coraz to nowe, niewielkie grupy instrumentalne. [...] Mimo wyraźnych różnic wszystkie epizody łączą pewne cechy wspólne: analogiczna budowa, nadająca każdemu z nich charakter jakby nieśmiałości, niezdecydowania (stąd nazwa części, Hésitant) [...]. Po każdym z epizodów następuje krótki, powolny, zawsze przez trzy instrumenty grany refren [...]. Grają go instrumenty niebiorące udziału w epizodach [...]. Ostatnia jego wersja jest znacznie rozwinięta, stanowiąc jednocześnie pomost do części drugiej.
Witold Lutosławski, "Nowy utwór na orkiestrę symfoniczną", "Res Facta", nr 4, PWM, Kraków 1970, s. 9
Lutosławski po latach uznał utwór za zbyt agresywny, pełen ostrych współbrzmień. Obecnie "II Symfonia" należy do dzieł dość rzadko goszczących na estradach koncertowych. Znalazła się w programie finałowego koncertu 49. "Warszawskiej Jesieni" w 2004 roku, podczas którego wykonane zostały wszystkie symfonie Witolda Lutosławskiego.
Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Związek Kompozytorów Polskich, styczeń 2005.