Manual
CC to zestaw 'instrukcji dla początkujących i zaawansowanych', nadsyłanych przez artystów na specjalnie przygotowanych kartach o formacie A5. Podczas wystawy oryginalne karty z grami prezentowane są w specjalnie zaprojektowanych gablotach zawierających kopie instrukcji, które pozostają do dyspozycji publiczności. Na ich podstawie widzowie mogą własnoręcznie zrealizować pomysły artystów wewnątrz galerii lub poza nią. W ramach wystawy w Centrum Sztuki Współczesnej oprócz nadesłanych przez artystów kart prezentowany jest także program wideo i archiwum materiałów dźwiękowych składające się z prac, które w różny sposób dotyczą gry, instrukcji i partycypacji.
Ideą Manual
CC jest uczestnictwo widza w procesie tworzenia i przeżywania zjawisk artystycznych od skali projektu, przez własnoręczne wykonanie, aż po 'używanie' sztuki - jej funkcjonowanie w przestrzeni społecznej. Do tej pory w projekcie wzięło udział ponad dziewięćdziesięciu artystów z różnych stron świata. Liczba ta, tak jak i liczba użytkowników projektu, stale rośnie.
Podczas wystawy publiczność wybiera instrukcje, które chce realizować. Jednym z założeń projektu jest, że prace można wykonać przy zerowym albo minimalnym nakładzie finansowym. Nie jest ważne, gdzie i kiedy użytkownik zdecyduje się na zrealizowanie projektu artysty. Etap ten ułatwia fakt, że do wielu prac niepotrzebne są żadne dodatkowe rekwizyty, wystarczy sama 'wiedza', jak je wykonać. Prezentowane gry są przeznaczone zarówno dla jednego odbiorcy, jak i dla większej grupy osób. Ich 'grywalność' (w tradycyjnym ujęciu) bywa dyskusyjna. Są to zazwyczaj propozycje konceptualne, polegające na zainicjowaniu jakiejś rozgrywki − z samym sobą, innymi widzami, przechodniami etc. - z reguły z otwartym zakończeniem i niepewnym rezultatem. Zazwyczaj trudno też określić, kto jest zwycięzcą rozgrywki.
Manual
CC jest propozycją alternatywnego podejścia do ekonomii rynku sztuki. Wszystkie nadesłane przez artystów karty oraz koncepcja projektu udostępnione zostają na licencji Creative Commons (Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach 2.5) - co umożliwia replikowanie projektu w wybranej konfiguracji,bez ograniczeń narzucanych zazwyczaj przez system prawa autorskiego.
Manual
CC powstał z fascynacji radykalnym konceptualizmem i mail artem. Sam sposób komunikacji między/z artystami przy pomocy pocztówek (mail-art) był powszechny na przełomie lat 60. i 70. W tym kontekście warto przywołać wystawę zorganizowaną przez Pierre'a Restany'ego Art Concept from Europe z 1970 roku, która powstała wyłącznie z prac nadesłanych pocztą bądź też zrekonstruowanych według instrukcji. Związki Manual
CC z konceptualizmem są jednak dużo głębsze: dążenie do dematerializacji obiektu artystycznego, rozmyte autorstwo, prymat pomysłu nad wykonaniem, a także osobliwy humor emanujący z wielu realizacji etc.
Istotnym dla Manual
CC odniesieniem w historii polskiej sztuki najnowszej jest koncepcja Formy Otwartej
Oskara Hansena, rozwijana również przez jego uczniów m.in.
Zofię Kulik i
Przemysława Kwieka. Stosowana przez nich w latach 70. metodologia oparta była na chęci obalenia istniejącej w tradycyjnym paradygmacie artystycznym nadrzędności artysty nad odbiorcą. W tym rozumieniu artysta tworzy jedynie pewną 'ramę', 'kontekst dzieła', do którego zaprasza widza, by ten partycypował w jego powstawaniu. Sztuka staje się zaś językiem dzięki któremu można się swobodnie porozumiewać.
Słowa, osoby i zjawiska kluczowe dla projektu to: Fluxus, John Baldessari, eksperymentalna muzyka z lat 60., fenomen usług pocztowych, NET
Jarosława Kozłowskiego i Andrzeja Kostołowskiego, Robert Barry, warcaby, niektóre przepisy kulinarne, Dot Dot Dot, Marcel Duchamp, Oblique Strategies Briana Eno, Simon Starling, Andrea Fraser, poor-design,
Ryszard Winiarski, Martin Creed, Liam Gillick, Michael Asher, Dogma, John Cage, Felix Gonzales-Torres, Mark Lombardi, spam o wygraniu wielkiej fortuny, Cabinet Magazine, zniknięcie Jana Bas Adera oraz wiele innych osób i zdarzeń.
Projekt przybrał ostateczny kształt latem 2007 roku. Jego pierwsza manifestacja, w postaci wystawy, miała miejsce w bytomskiej Kronice we wrześniu 2007. Od tego czasu projekt materializował się w różnych postaciach: książki - podręcznika, drukowanej wkładki do magazynu, kalendarza, stołu z instrukcjami w holu galerii, załączników do e-maili czy e-wystawy. Ostatni pokaz Manual
CC miał miejsce podczas trwania
5. Berlin Biennale w berlińskim Projektraum Uqbar, będąc częścią projektu
Alfabet Kroniki.
Instrukcje gier jako takie nie są przedmiotem prawa autorskiego. Wszystkie dostarczone przez artystów karty z grami są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach 2.5 Polska. Szczegółowe warunki licencji są dostępne na stronie:
http://creativecommons.org Na mocy tej licencji, artyści będący autorami instrukcji zrzekają się większości praw i wyrażają zgodę na wykorzystanie stworzonych przez nich kart z grami w dowolny sposób - pod warunkiem, że: - poda się imię i nazwisko autora oraz projekt Manual
CC jako źródło oryginalnego tekstu; - zamieści informację licencyjną zawierającą powyższą nazwę licencji; - udostępni utwory zależne na tej samej licencji.
Szczegółowe warunki licencji są dostępne na stronie:
http://creativecommons.orgCreative Commons
Creative Commons to międzynarodowy projekt mający na celu zwiększenia zasobów twórczości - treści kulturowych, edukacyjnych bądź naukowych - dostępnych jako dobra wspólne. W tym celu Creative Commons oferuje łatwe w użyciu narzędzia prawne, pozwalające w prosty i zestandaryzowany sposób zrzec się pewnych praw do swojej twórczości.
Licencje Creative Commons działają na zasadzie 'pewne prawa zastrzeżone' - granice dozwolonego użytku są szersze i wyraźniejsze niż te wytyczone na zasadzie 'wszelkie prawa zastrzeżone'. Creative Commons szanuje prawo twórców do określenia stopnia, w jakim chcą się dzielić swoją twórczością z innymi, jednocześnie zachowując niektóre z posiadanych praw.
Projekt Creative Commons rozpoczęli w 2002 roku amerykańscy prawnicy i naukowcy. Obecnie oddziały Creative Commons działają w 45 krajach, a na licencjach Creative Commons udostępniono kilkadziesiąt milionów utworów. Licencje są wykorzystywane przez twórców indywidualnych i duże instytucje; przez amatorów i profesjonalistów; przez przedsięwzięcia komercyjne i działające na zasadzie non-profit. Creative Commons Polska działa od kwietnia 2005 roku, promując w Polsce ideę wolnej kultury. Więcej informacji na temat projektu można znaleźć na stronie
http://creativecommons.pl.
Zasady projektu:
1. Zadaniem artysty jest wysłanie instrukcji wykonania swojej pracy.
2. Instrukcja, jako rysunek bądź odręczny tekst, powinna zostać odesłana na wyprodukowanej w tym celu pocztówce (ich limitowana seria będzie dystrybuowana przez organizatorów projektu) na adres organizatora.
3. Praca powinna być możliwa do wykonania przy nakładzie finansowym zerowym (tzn. wymagać tylko i wyłącznie obecności innych osób) bądź minimalnym, z łatwo dostępnych materiałów.
4. Praca musi być rodzajem gry, czyli zawierać w sobie potencjał 'grywalności' (playability). Może być przeznaczona zarówno dla jednej lub kilku osób, jak i większej grupy.
5. Gra może być realizowana wielokrotnie i używana - w zależności od swego charakteru - w galerii (na specjalnych stołach do gry) lub poza nią: w przestrzeni publicznej, handlowej, usługowej i innej.
6. Wszystkie prace realizowane są na licencji Creative Commons Attribution-Share Alike 2.5 Poland, dzięki czemu zarówno cała wystawa, jak i jej poszczególne elementy mogą być powielane w celach niekomercyjnych w dowolnym miejscu i czasie, bez wiedzy i zgody artystów oraz kuratorek pod warunkiem, że ich autorstwo zostanie w prawidłowy sposób uznane i że utwory zależne zostaną udostępnione na tej samej licencji.
7. Językiem instrukcji jest język angielski bądź polski, o ile takie ograniczenie nie narusza wewnętrznych założeń pracy.
W trakcie otwarcia o godz. 20.00: performance dźwiękowy Futbolofon - Gra Dźwiękowa (dla dwóch piłkarzy; bez sędziego), Maciek Bączyk aka Dj Pomnik (Małe Instrumenty, ex AGD, Robotobibok), Paweł Romańczuk (Małe Instrumenty).
Finisaż wystawy: niedziela, 18 maja 2008, godz.14.00, taras przed restauracją Qchnia Artystyczna Lunch w Qchni Artystycznej - test na grywalność MANUAL
CC, akcja Joanny Warszy (Fundacja Laury Palmer).
Program wideo:
Zbyněk Baladrán 1,2,4,8,16...
Agnieszka Brzeżańska & Marek Raczkowski Wojna
Daniel Heer Interval
Igor Krenz Znajdź odpowiednią ilość szczegółów
Kateřína Šedá There's nothing there
Lucia Tkáčová & Anetta Mona Chisa How to make a Revolution
Artyści biorący udział w wystawie: 4!, Mark Aerial Waller,
Paweł Althamer, Vasil Artamonov & Alexey Klyukov, Anatka Barczewska, Zbyněk Baladrán,
Kuba Bąkowski, Bas van Beek, Anca Benera, Sanford Biggers, Tomek Bierkowski, Rahim Blak,
Agnieszka Brzeżańska & Marek Raczkowski, Karin Bühler, Yane Calovski, Anetta Mona Chisa & Lucia Tkáčová, Martin Conrads, Holly Crawford, Agnieszka Chojnacka,
Hubert Czerepok, Jiří David,
Oskar Dawicki, Marjan Denkov, Christoph Draeger,
Stanisław Dróżdż, Drumlander/ Louis Blackburn & Angelo Vermeulen, Elshopo, Pola Dwurnik, Marcius Galan, Rainer Ganahl, Haimo Ganz, Ingo Gerken, Simon Goldin & Jakob Senneby,
Leszek Golec &
Tatiana Czekalska,
Ryszard Górecki, Henry Grahn,
Marek Glinkowski, Grupa Whitney Houston:
Paulina Ołowska & Bartek Przybył & Aleksander Wawrzyniak, Björn Hegardt, Daniel Heer, Małgorzata Jabłońska & Piotr Szewczyk, Jesper Jargil, Łukasz Jastrubczak, Olivier Kosta-Thefaine, Jiří Kovanda, Elżbieta Krajewska, Anna Krenz,
Igor Krenz,
Paweł Kruk, Wojtek Kucharczyk, kuda.org, Agnieszka Kurant,
Robert Kuśmirowski, Dominik Lang, Maciej Landsberg, Jan Löchte, Sara MacKillop, Anna Mandoki, Katharina Marszewski, Christian Mayer & Yves Mettler, Asier Mendizabal, Nuria Montiel, Bartek Mucha,
Jacek Niegoda,
Anna Niesterowicz, Nick Oberthaler & Julien Diehn, Parfyme, Dan Perjovschi, Ben Petersen,
Robert Rumas,
Wilhelm Sasnal,
Jadwiga Sawicka, Jochen Schmith, Maciej Sieńczyk,
Janek Simon, Jiří Skála, Kateřína Šedá, Škart, Bruno Steiner, Rudolf Steiner, Kamen Stoyanov & Vasilena Gankovska,
Paweł Susid, Superflex, Tomáš Svoboda,
Grzegorz Sztwiertnia, Tomáš Vaněk, Joanna Warsza, Olav Westphalen, Franziska Wicke, Adam Witkowski,
Julita Wójcik,
Honza Zamojski, Florian Zeyfang.
Manual
CC został zainicjowany przez grupę 12 młodych kuratorek z Polski, jako efekt seminarium kuratorskiego w ramach Studiów Kuratorskich na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.
Otwarcie wystawy: piątek 25 kwietnia 2008, godz. 19.30. Wystawa czynna do 18 maja 2008.
Koncepcja ekspozycji: Michał Latko
Kuratorzy: Sebastian Cichocki, Marianna Dobkowska, Magdalena Lipska
Uczestniczki seminarium kuratorskiego na Studiach Kuratorskich i Muzealniczych UJ: Marianna Dobkowska, Magdalena Drągowska, Anna Grajewska, Ewa Kobylarczyk, Magdalena Lipska, Cecylia Malik, Noriko Nagashige, Agnieszka Pindera, Monika Rendzner, Anna Sulich, Magdalena Tarnowska Torbus, Marika Zamojska.
informacja nadesłana
kwiecień 2008