"Wbrew sobie. Rozmowy z Tadeuszem Różewiczem" to pierwszy książkowy zbiór wywiadów i rozmów z przyjaciółmi twórcy "Kartoteki". Tom kończy pięć rozmów Tadeusza Różewicza z Czesławem Miłoszem.
Premiera tego wyjątkowego tomu jest zwieńczeniem obchodów 90. urodzin jednego z najwybitniejszych współczesnych polskich poetów, laureata wielu prestiżowych nagród - m.in. PEN Clubu (1997), Nike (2000), Złotego Berła (2006), Silesiusa (2008).
Namówić Tadeusza Różewicza na wywiad nie jest łatwo – wielu próbowało, większość odchodziła z kwitkiem. Ale nie wszyscy. Wyjątkowy zbiór "Wbrew sobie" to zapis rozmów wrocławskiego poety z dziennikarzami i przyjaciółmi – w tym z Czesławem Miłoszem – do jakich doszło w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat.
Mieszkający od ponad czterdziestu lat we Wrocławiu Różewicz słynie z niechęci do udzielania wywiadów, starannie wybiera rozmówców – i pytania. W rozmowie ze Stanisławem Beresiem wyznaje:
Każde z pytań, pogłębione i rozwinięte przeze mnie, mogłoby się stać materiałem na książkę od stu do sześciuset stron. I to właśnie jest obezwładniające.
Woli komunikować się ze światem za pośrednictwem poezji. "Czytajcie mnie uważnie" – apeluje.
Zdarzały mu się jednak odstępstwa od reguły. To właśnie z tych "wyjątków" – rzadkich, niezwykle interesujących wywiadów – zbudowano tom "Wbrew sobie". W rozmowach z dziennikarzami i przyjaciółmi Różewicz opowiada o ulubionych poetach, o swojej poezji, przytacza anegdoty, żartuje ze swojego wizerunku i odcina się od "gęby" przyprawianej mu przez szkolne podręczniki. W jednym z wywiadów mówi:
Krytyka chce raz ze mnie zrobić dramaturga, kiedy indziej poetę lub prozaika. A ja jestem po prostu pisarzem, który uprawia różne gatunki. (...) Znaczy ono dla mnie wiele, bardzo wiele. Dlatego piszę coraz mniej.
Wywiady i rozmowy składające się na zredagowany przez Jana Stolarczyka tom "Wbrew sobie" zostały ułożone chronologicznie, zestaw obejmuje teksty krajowe oraz zagraniczne, które w przekładzie ukazały się na łamach polskich czasopism. Całość to blisko pięciusetstronicowa księga, stanowiąca wielowymiarową kartotekę autoświadomości pisarza.
Tom kończy pięć rozmów Tadeusza Różewicza z Czesławem Miłoszem, animowanych przez Renatę Gorczyńską. Obu poetów łączył szczególny w polskiej literaturze związek przyjaźni i dystansu. Choć spotkali się tylko kilka razy – czasami pisali do siebie – przez blisko sześćdziesiąt lat byli dla siebie punktami odniesienia.
To właśnie niepublikowane dotąd w całości zapisy rozmów autorów, których twórczość zdominowała nie tylko 2011 rok w polskiej literaturze, wydają się być dla badaczy dzieł obu pisarzy najbardziej atrakcyjnym fragmentem książki i wspaniałym zamknięciem obchodów Roku Miłosza i Roku Różewicza.
Biuro Literackie opublikowało już sześć książek Tadeusza Różewicza ("Nauka chodzenia", "Kup kota w worku (work in progress)", "Wycieczka do muzeum", "Margines, ale...", "Kartoteka: Reprint", "Historia 5 wierszy"). W roku 2011 ukazało się także "Dorzecze Różewicza", wybór wierszy poety, omawianych i interpretowanych przez innych autorów, poszerzony o film dokumentalny Artura Burszty i Jolanty Kowalskiej pod tym samym tytułem.
Źródło: informacja nadesłana, Biuro Literackie
-
"Wbrew sobie. Rozmowy z Tadeuszem Różewiczem"
opracował: Jan Stolarczyk
Biuro Literackie, Wrocław 2011 - premiera 24 listopada 2011
168 x 220, 480 ss., miękka oprawa
ISBN 978-83-62006-91-5
