Pozornie "Rok spokojnego słońca" zdecydowanie różni się od większości filmów Zanussiego. Po pierwsze dlatego, że akcja nie rozgrywa się współcześnie, ale w przeszłości, w 1946 roku. Po drugie ze względu na fabułę, osnutą wokół wątku miłosnego. Zakochanymi są Emilia (Maja Komorowska), Polka, która po wojnie razem z matką (Hanna Skarżanka) osiada na Ziemiach Odzyskanych, oraz Norman (Scott Wilson), amerykański żołnierz przybywający do Polski wraz z komisją do badania zbrodni wojennych. Opowieść o miłości rodzącej się w powojennych zgliszczach daleka jest jednak od melodramatycznych schematów. Główni bohaterowie to ludzie ponad czterdziestoletni, dojrzali i ciężko doświadczeni przez los. Emilia, która w czasie wojny straciła męża, niewiele oczekuje już od życia, jest kobietą zmęczoną i pozbawioną złudzeń. Norman, były więzień niemieckiego obozu jenieckiego, próbuje w zniszczonej Europie przepracować wojenną traumę i nie spieszy się z powrotem do Ameryki.
On nie mówi po polsku, ona nie zna angielskiego, ale podobne doświadczenia sprawiają, że potrafią porozumieć się bez słów. Związek między kochankami nie opiera się na namiętnych uniesieniach, ale na potrzebie ciepła i bliskości, a miłość od początku naznaczona jest świadomością śmierci. Pozostałości po wojnie – zrujnowane domy, wybuchające na polach miny oraz pozostawione przez Niemców zbiorowe mogiły – to swego rodzaju memento mori, przypominające o nietrwałości ludzkiego szczęścia.
Zanussi nie byłby sobą, gdyby w relację miłosną nie wpisał dylematu moralno-egzystencjalnego: czy w obliczu tragicznych wydarzeń człowiek ma prawo do radości? W pewnym momencie Emilia mówi, że szczęście można odnaleźć także w cierpieniu. Zakończenie "Roku spokojnego słońca" pozostawia jednak wiele wątpliwości, co do słuszności postępowania bohaterki i każe zastanowić się nad sensem ofiary. W ostatniej scenie, rozgrywającej się w Monument Valley, zdjęcia Sławomira Idziaka wypełnione są światłem "spokojnego słońca". Czy jest ono wyrazem duchowego triumfu Emilii, czy też oznaką szczęścia, które na własne życzenie utraciła?