W tomie znalazły się teksty, które w czasie kilku ostatnich lat ukazywały się głównie na łamach miesięcznika "Nowe Książki", także "Tygodnika Powszechnego", "Kontekstów" i "Odry".
Na odwrocie książki autor wyznaje:
"Sztuka czytania nie jest rozrywką ale może być rozrywką nie jest eksperymentem ale może być eksperymentem nie jest filozofią ale może być filozofią nie jest rewoltą ale może być rewoltą; nie jest ekstazą ale może być ekstazą. W ostatecznym rozrachunku nic innego jak tylko sztuka czytania utwierdza nas że każda rzecz może być czymś innym a nawet swym własnym przeciwieństwem."
Zbiór felietonów dowodzi, że Gondowicz w sztuce czytania osiągnął mistrzostwo. Zdaniem Krzysztofa Vargi (wyborcza.pl):
"Czyta się to [książkę 'Pan tu nie stał' - przyp.red.] kapitalnie, ale z pewnym zawstydzeniem, ponieważ ten erudyta udowadnia nam, jak mało w życiu przeczytaliśmy i jak niewiele wiemy o literaturze. (...) Bo literatura dla Gondowicza to, owszem, biblioteka, ale przede wszystkim plac zabaw i salon piękna jednocześnie, z kartek tej książki wyłania się obraz człowieka, który swobodnie pisać może i o Kafce, i o rosyjskich oberiutach, i o Irenie Adler, kobiecie która pognębiła Sherlocka Holmesa, i o powieściach Emila Zoli, i jeszcze o setce innych dzieł i bohaterów literackich, wyciągając na światło dzienne szczegóły zupełnie nieznane i piętnując błędne obiegowe opinie."
Zawarte w tomie refleksje krytyka, to nie tylko credo "prawdziwego czytelnika", opinie o książkach, autorach czy rynku wydawniczym. To także głos w sprawie kultury współczesnej, o czym świadczy choćby taki fragment:
"Pisarze tacy jak Zola mieli ambicję, by ich opisy, realniejsze niż rzeczywistość, dawały iluzję spotęgowanego istnienia. Piszcie tak, jeśli łaska, hołubieni na łamach damskich periodyków adepci literackiego fachu, a rzucimy kino, odkleimy się od kolorowych szmatławców, telenowel i MTV. I znów zaczytamy się z płonącymi uszami jak wtedy, gdy w wieku lat dziesięciu książka objawiała nam świat."
Jan Gondowicz (ur. 1950) - krytyk, tłumacz, eseista. Absolwent Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Debiutował w 1971 roku na łamach warszawskiej "Kultury". Szkice, recenzje i przekłady publikował m.in. w czasopismach: "Arkadia", "bruLion", "Literatura na świecie", "Przekrój", "Res Publica Nowa", "Rzeczpospolita", "Twórczość". Tłumaczył m.in. "Słownik komunałów Flauberta" (1993), powieści i sztuki Jarry'ego, teksty Josifa Brodskiego i Georges'a Pereca. Za przekład "Ćwiczeń stylistycznych" Raymonda Queneau otrzymał Nagrodę "Literatury na świecie" za rok 2006 w dziedzinie poezji. Autor m.in.: oryginalnego bestiariusza "Zoologia fantastyczna uzupełniona" (1995, 2007) będącego książką-hołdem złożonym twórczości Jorge Luisa Borgesa; krótkiej monografii "Schulz" (2006); antologii tekstów surrealistycznych "Przekleństwa wyobraźni" (2010); zbioru szkiców "Paradoks o autorze" (październik 2011).
Źródła: wyborcza.pl, www. kultura.onet.pl, www.ha.art.pl
- Jan Gondowicz
"Pan tu nie stał. Artykuły drugiej potrzeby"
Wydawnictwo Nisza, Warszawa, marzec 2011
135 x 210, 290 ss., miękka oprawa
ISBN: 978-83-62795-02-4
