"Jest oko, które widzi, i ucho, które słyszy, i księga, w której wszystko jest zapisane." Tytułowy Memorbuch to księga pamięci prowadzona w dawnych czasach przez żydowskie gminy, chroniąca pamięć o ludziach poddanych próbie, symboliczne świadectwo ich życia i cierpień. I taki właśnie jest zamysł książki Henryka Grynberga.
To opowieść o życiu Adama Bromberga, słynnego wydawcy, twórcy nowoczesnego polskiego edytorstwa, oparta na wspomnieniach głównego protagonisty i jego bliskich. W Memorbuch splatają się losy najbliższej rodziny Bromberga, rodzin przyjaciół, aż po galerię krótkich portretów osób, które zmuszone były podzielić z Brombergiem los wygnańców z własnego kraju. Grynberg daje opisywanym wydarzeniom głęboką perspektywę historyczną. Opierając się na źródłach historycznych, przedstawia losy Żydów w miastach, w których toczy się akcja powieści, poczynając od Lublina, gdzie bierze ona swój początek poprzez Drohobycz, Lwów, aż po Frankfurt i Paryż. Te opisy "pojawiające się jak refren, przecinające wartki tok narracji, sytuują tę powieść w uniwersum żydowskich dziejów, czyniąc z niej, przewrotnie tych dziejów egzemplifikację. Historia jednego człowieka wciąż konfrontowana jest z historią zbiorowości, podlega tym samym mechanizmom, od akceptacji do odrzucenia, nigdy obojętnie." (Dorota Krawczyńska)
Książka nominowana do nagrody NIKE'2001.
"Rzadki to przykład połączenia dokumentu i beletrystycznej formy w artystycznie spójną całość." ("Nowa Trybuna Opolska")
Henryk Grynberg, urodzony w 1936, prozaik, poeta, dramaturg i eseista, laureat wielu prestiżowych nagród literackich, autor ponad dwudziestu książek, w których postawił sobie za cel bycie kronikarzem losu Żydów polskich.
-
Henryk Grynberg
Memorbuch
W.A.B., Warszawa 2000, wydanie I
© Henryk Grynberg
125 x 195, 360 ss., twarda oprawa
ISBN 83-88221-17-5