"Dziady" były jednym z głównych punktów programu obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości na Litwie: spektakl prezentowany był 29 i 30 października 2018 roku w Litewskim Narodowym Teatrze Opery i Baletu podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego "Sirenos".
Alwida Bajor na portalu zw.lt oceniła spektakl jako "głęboki, piękny i poetycki", doceniając środki teatralne służące uwspółcześnieniu buntu i poszukiwań sensu egzystencji historycznej. A Daiva Šabasevičienė w recenzji "Rzucanie ziarnem maku" zamieszczonej na portalu 7md.lt uznała, że reżyser "nie tylko odtworzył »Dziady« Mickiewicza, ale i doprowadził do zmartwychwstania Mickiewicza".
Eimuntas Nekrošius urodził się w 1952 roku na Żmudzi. W 1978 ukończył Wydział Reżyserii w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Moskwie. Na przełomie lat 70. i 80. pracował w kowieńskim Teatrze Dramatycznym i wileńskim Teatrze Młodzieżowym, w którym wyreżyserował m.in. "Wujaszka Wanię" Czechowa (1986) i "Nos" Gogola (1991). W 1997 roku Nekrosius wystawił "Hamleta" - pierwsze przedstawienie we współzałożonym przez reżysera teatrze Meno Fortas w Wilnie. W 1999 roku publiczność teatru mogła zobaczyć "Makbeta" w jego interpretacji, a w 2000 "Otella". W późniejszych latach wyreżyserował także: "Makbeta" Verdiego (Florencja, 2002), "Walkirię" Wagnera (Wilno, 2007), "Otella" Verdiego (Wilno, 2011) i "Qudsiję Zaher" Pawła Szymańskiego (Warszawa, 2013).
Otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m.in. nagrodę Litewskiego Związku Teatralnego dla najlepszego reżysera (1994), "Złotą maskę" za najlepsze zagraniczne przedstawienie prezentowane w Rosji (1997,1999, 2004) i nagrodę Międzynarodowego Funduszu im. Stanisławskiego w Moskwie (2001). W 2016 roku otrzymał Nagrodę im. Konrada Swinarskiego za reżyserię "Dziadów".
20 listopada w wieku 66 lat reżyser zmarł w litewskim szpitalu. "To jest tragedia dla litewskiej kultury. Jesteśmy w szoku" – skomentował jego niespodziewane odejście solista operowy Vytautas Juozapaitis.
Spektakl można dostępny będzie 28 maja do godziny 23:59 na kanale YouTube Teatru Narodowego w Warszawie.
Źródła: PAP, Teatr Narodowy, oprac. AL; aktualizacja listopad 2018, MO, JS.