Żywe dyskusje, jakie toczą się przy okazji Konkursu, wyraźnie wskazują, iż definiowanie i redefiniowanie pojęcia "wirtuoz" jest tematem wciąż aktualnym, skłaniającym do refleksji nad pryncypiami sztuki wykonawczej. Prezentowane rekwizyty pochodzą m.in. z kolekcji Muzeum Chopina, Bibliothèque Nationale de France i paryskiego Musée de la Musique, a także zbiorów prywatnych.
O ponadczasowości zagadnienia wirtuozerii muzycznej i artystycznej rywalizacji przypomina mit grecki o Apollinie i Marsjaszu, opowiadający o pojedynku wirtuozów, który stanowi metaforę odwiecznego ścierania się różnych estetyk, postaw i dążeń – w wystawie staje się on klamrą obejmującą scenariusz. Na ekspozycji znalazły się ryciny z XVIII wieku, ukazujące różne momenty mitologicznej opowieści, a także wiersz Zbigniewa Herberta "Apollo i Marsjasz", w którym głęboko humanistyczne przesłanie łączy się z myślą o niejednoznaczności historii.
Na wystawie prezentowane są również prace graficzne, ilustrujące życie społeczno-kulturowe w I połowie XIX wieku i rozrywki, których celem jest obcowanie z nadzwyczajnością, zjawiskowością i spektakularnością: pokazy iluzjonistów, seanse magnetyczne i hipnotyczne, występy cudownych dzieci. Poszukująca niecodziennych doświadczeń publiczność często nie potrafi rozpoznać, czy ma do czynienia z wieszczem, czy szarlatanem. Dla romantyków wirtuoz staje się natomiast muzykiem-prorokiem, jednostką prowadzącą zbiorowość ku temu, co transcendentne.
Przedstawiono również metody i szkoły gry fortepianowej oraz niepokazywane dotychczas polskiej publiczności urządzenia z czasów Chopina, które służyły do wspomagania techniki gry pianistycznej w sposób mechaniczny, jak np. dactylion. W opozycji do nich jawi się wątek demonicznych sił wirtuoza – w zbiorowej wyobraźni funkcjonowały przypuszczenia, że talent ma swe źródło w tym, co nadprzyrodzone. Na ekspozycji prezentowane są prace, przedstawiające skrzypków Paganiniego i Tartiniego, spotykających się we śnie z samym diabłem, jak na obrazie "Sen Paganiniego" Edwarda Okunia.