Jan Nowak-Jeziorański ze swoim psem, lata 60. XX wieku, fot. materiały Muzeum Emigracji
42 przedmioty i 137 fotografii związanych z pracą i życiem Nowaka-Jeziorańskiego przekazała Muzeum 4 lutego 2016 r. rodzina Rybickich – senator PO Sławomir Rybicki oraz Małgorzata Rybicka, wdowa po Arkadiuszu Rybickim (bracie Sławomira, polityku, pośle na sejm V i VI kadencji, który zginął w katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia 2010 r.).
Jan Kwiatkowski, Jan Nowak-Jeziorański, Jerzy Lenczowski, Kott Matuszewski, lata 20. XX wieku, fot. materiały Muzeum Emigracji
Wśród przekazanych przedmiotów znalazły się opatrzony osobistymi notatkami modlitewnik, okulary, wizytówki, zegarek na rękę i portfel. Zachowały się również elementy garderoby, m.in. wełniany kapelusz i kolekcja kilkunastu krawatów.
Jest też szczególny przedmiot, jakim jest magnetofon, na którym Jan Nowak-Jeziorański nagrywał swoją najważniejszą chyba książkę "Kurier z Warszawy", z którego potem jego żona Jadwiga spisywała na maszynie do pisania – powiedział Rybicki.
Zdaniem senatora Muzeum Emigracji to "najwłaściwsze miejsce, aby przypominać życie, działalność i twórczość wybitnego polskiego patrioty, politologa, polityka, dziennikarza, jednego z najwybitniejszych polskich emigrantów".
Był on przecież związany z Gdynią – to w Gdyni organizował siatkę Armii Krajowej, to w Gdyni ukrywał się i to z Gdyni ruszył w swą pierwszą misję do Sztokholmu – wyjaśnił.
Jan Nowak-Jeziorański był dla wielu Polaków, całego naszego pokolenia, dla wielu środowisk opozycji demokratycznej w czasach PRL drogowskazem i światełkiem nadziei. Dodawał nam otuchy. Słuchaliśmy Nowaka-Jeziorańskiego, kiedy wygłaszał swoje stanowisko w ważnych dla Polski momentach. Cieszę się, że te przedmioty będą znakiem pamięci o wielkim Polaku i patriocie; człowieku, który nie tylko jest historią, ale którego wiele myśli jest aktualnych teraz – dodała Rybicka.
Ciekawą częścią pamiątek są zdjęcia pochodzące z czasów młodości, okresu II wojny światowej i działalności w polskiej sekcji Radia Wolna Europa, a także licznych spotkań Nowaka-Jeziorańskiego z wpływowymi osobami w światowej polityce, w tym kilkoma prezydentami USA.
an Nowak-Jeziorański z prezydentem USA Georgem Bushem Seniorem, fot. materiały Muzeum Emigracji
Wśród ofiarowanych przedmiotów są także aparaty fotograficzne, polaroid oraz projektory filmowe – Nowak-Jeziorański wraz z żoną był bowiem wielkim pasjonatem fotografii, chętnie sam wywoływał klisze, miał również szereg urządzeń do przeglądania slajdów.
Nowak-Jeziorański zaprzyjaźnił się z rodziną Rybickich podczas swojego pobytu w Gdańsku w 1989 r., kiedy to brał udział w obchodach rocznicy Sierpnia'80.
Jak wyjaśnił wykonawca testamentu kuriera z Warszawy Jacek Taylor, większość dokumentów i pamiątek po sobie Nowak-Jeziorański przekazał Zakładowi Narodowemu im. Ossolińskich we Wrocławiu, a niektóre przedmioty osobiste podarował rodzinie Rybickich.
Rybicka wyjaśniła, że pozostała, niewielka część pamiątek po Nowaku-Jeziorańskim, w tym przedmioty z garderoby, będzie jeszcze wystawiona 2 kwietnia w Gdańsku na aukcji, z której zysk ma wspierać potrzeby osób autystycznych.
Jan Nowak-Jeziorański i piękna karta, jaką zapisało Radio Wolna Europa w polskiej historii, od początku byli obecni na naszej wystawie. Przekazane pamiątki dają jednak szansę na poznanie tego niezwykłego człowieka w bardziej osobisty sposób – zaznaczyła dyrektor Muzeum Emigracji, Karolina Grabowicz-Matyjas.