Organizatorami międzynarodowego konkursu architektonicznego na projekt wysokogórskiego schroniska, które miałoby powstać w nepalskiej części Himalajów była organizacja Samarth – Nepal Market Development Programme, działająca na rzecz poprawy jakości infrastruktury w Nepalu, szczególnie w jego najmniej zurbanizowanych rejonach. Konkurs Himalayan Mountain Hut miał na celu wybranie najciekawszych koncepcji na wysokogórskie schronienie dla turystów. Zadaniem projektantów było zaproponowanie formy niewielkiego budynku, który miałby powstać w trudnodostępnych, ale odwiedzanych przez wspinaczy rejonach Himalajów. Taki niewielki budynek miałby oferować himalaistom możliwość odpoczynku, zjedzenia posiłku, ogrzania się. Jednocześnie obiekt musiał swoją formą pasować do specyficznego krajobrazu, a także być w pełni bezpieczny – odporny na lawiny, wiatr itp.
Pierwszą nagrodę w konkursie Himalayan Mountain Hut otrzymał zespół z Włoch w składzie: Davide Prioli, Dennj Avanzi, Andrea Mancini. Architekci zaproponowali łatwy w montażu pawilon, oparty o jednakowe moduły, z których każdy miałby pełnić inną funkcję (strefy odpoczynku, snu, przyrządzania posiłków). Ważnym elementem projektu Włosi uczynili barwę: każdy z modułów miałby być pomalowany na inny, żywy kolor. Dzięki temu schronienie byłoby lepiej widoczne, ale i wprowadzałoby żywy akcent w pokryty śniegiem krajobraz.
Drugą i trzecią nagrodę w konkursie przyznano zespołom z Polski. Dorota Szlachcic, Mariusz Szlachcic, Julia Kisielewska i Wojciech Klapcia z wrocławskiej pracowni ArC2 Fabryka Projektowa otrzymali drugą nagrodę za projekt inspirowany formą namiotu i śpiwora. Architekci skonstruowali pawilon wsparty na szkielecie z tyczek z włókien węglowych i pokryty tworzywem, przypominającym to, z którego robi się nowoczesne śpiwory. Dzięki temu budynek byłby izolowany od zimna, ale jednocześnie dobrze wentylowany. Zewnętrzną powłokę pawilonu można też będzie częściowo pokryć ogniwami fotowoltaicznymi, produkującymi energię ze słońca. Lekka i elastyczna konstrukcja pawilonu da się łatwo zaadaptować do różnych potrzeb i lokalizacji. Budynek można bez trudu powiększać i pomniejszać, a także dostosować do ukształtowania terenu. Jury konkursu doceniło prostotę tego pomysłu i jego wielofunkcyjność.
Trzecia nagroda w konkursie powędrowała do zespołu w składzie: Agata Dziemiańczyk, Jędrzej Pawlaczyk, Mirosław Wojcieszak. Absolwenci Politechniki Poznańskiej zaproponowali obiekt, będący połączeniem najnowszych technologii z budowlaną tradycją. Zewnętrzne ściany schroniska miałyby być bowiem wykonane z zamkniętych wewnątrz stalowych siatek kamieni – taki tradycyjny mur z gabionu miałby być ukłonem z stronę lokalnych rozwiązań budowlanych. Jednak wewnątrz kamiennego muru architekci chcą wstawić pawilon z najnowocześniejszych poduszek z innowacyjnego materiału o nazwie EFTE. To rodzaj nowoczesnej folii z tworzywa sztucznego (kopolimer etyleno-tetrafluoroetylenu), wytrzymałego i lekkiego, nadającego się do pokrywania sklepień nawet bardzo dużych obiektów. Architekci z Poznania opracowali też metodę budowania swojego pawilonu: wszystkie jego części składowe miałby być na himalajskie zbocza dostarczane w formie poręcznych paczek i na miejscu budowy rozkładane.
Choć w chwili ogłoszenia konkursu jego organizatorzy nie zakładali realizacji nagrodzonych koncepcji, dziś – na niecałe dwa tygodnie po tragicznym trzęsieniu ziemi w Nepalu wiadomo że konkursowe pomysły mają szansę zostać zaadaptowane do nowych potrzeb: w oparciu o nie mają powstać tymczasowe schronienia dla ofiar tragedii w Himalajach.
Wszystkie nagrodzone prace można obejrzeć na stronie internetowej: https://hmmd.org/gb/competition-winners/himalayan-mountain-hut
Autor: Anna Cymer