Rysunki i grafiki i Łopieńskiego i Schouppe odzyskane przez NSZ, 2014, fot. Stanisław Kowalczuk / East News
8 stycznia Radosław Sikorski przekazał zbiór grafik i rysunków Ignacego Łopieńskiego i Alfreda Schouppe do Muzeum Narodowego w Warszawie.
– To jest kolekcja dzieł z XIX i początku XX w., która miała stanowić wystawę we wrześniu 1939 r. Bardzo się cieszę, że wreszcie wystawa będzie mogła mieć miejsce w wolnej, bezpiecznej i odnoszącej sukcesy Polsce – powiedział Sikorski na środowej konferencji prasowej.
Sikorski na konferencji przekazał dzieła dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie Agnieszce Morawińskiej. Jak podkreśliła szefowa placówki, w 2014 r. przypada 70. rocznica śmierci Łopieńskiego. W jej ocenie ten wybitny grafik "postawił na bardzo wysokim poziomie polską grafikę artystyczną". Odzyskany zbiór jego prac zawiera zarówno rysunki przygotowawcze, jak i odbitki graficzne.
Schouppe to z kolei wybitny pejzażysta tatrzański, który jako jeden z pierwszych ilustrował tatrzańskie krajobrazy.
– Dzieła zostały zrabowane przez Niemców prawdopodobnie w 1944 r. po powstaniu warszawskim i wywiezione do zamku Fischhorn (w pobliżu Zell am See w Austrii). Mimo że nie ma na to dowodów, możemy być tego pewni, ponieważ tam wywieziono bardzo dużo i stamtąd pochodzi wiele dzieł już odzyskanych albo takich, na których tropie jesteśmy – powiedział pełnomocnik ministra spraw zagranicznych ds. restytucji dóbr kultury prof. Wojciech Kowalski.
Według niego dzieła do końca 2013 r. znajdowały się w posiadaniu osoby, która mieszka nieopodal Fischhornu. – Ona zwróciła to pod warunkiem nieujawniania jej tożsamości, na co my się generalnie zgadzamy, bo to już nie jest osoba, która była zaangażowana sama w tę kradzież, lecz to jest kolejne pokolenie, w tym wypadku trzecie – podkreślił prof. Kowalski.
Przeczytaj artykuł Agnieszki Sural o najcenniejszych dziełach zaginionych podczas II wojny światowej.
Cenne dzieła udało się odzyskać dzięki pomocy przedstawiciela austriackiego środowiska historyków sztuki prof. Bertranda Perza.
Grafiki i rysunki obu artystów kolekcjonował, a następnie ofiarował Muzeum Narodowemu w Warszawie, ziemianin Dominik Witke-Jeżewski. Jak wspomniał Sikorski, plany ekspozycji w muzeum pokrzyżował wybuch II wojny światowej.
Ignacy Łopieński (1865-1944) jako grafik po mistrzowsku reprodukował dzieła polskich malarzy. Na jego własne malarstwo – malował pejzaże i portrety – wpływ miała malarka okresu modernizmu Olga Boznańska. Łopieński zaprzyjaźnił się z nią podczas pobytu w Paryżu w latach 1904-1908. Wraz z braćmi Grzegorzem i Feliksem prowadził w Warszawie pracownię artystyczną Bracia Łopieńscy, założoną przez ich ojca Jana w 1862 r. Pracownia działa do dziś, prowadzi ją potomkini artysty Anna Łopieńska-Lipczyk z mężem Wojciechem.
Alfred Schouppe (1812-1899) – obok tatrzańskiego krajobrazu – podejmował w swojej twórczości również tematykę religijną, zajmował się ilustratorstwem we współpracy z Juliuszem Kossakiem. Był jednym z założycieli Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie.
Źródło: PAP, opr. MG, 9.01.2014