Najlepsze teledyski 2022 roku
Choć mijający rok upłynął w cieniu wojny na Ukrainie, twórcy teledysków raczej unikali politycznych manifestów i nawiązań do wydarzeń zza wschodniej granicy. Autorzy wyróżnionych klipów zdecydowanie chętniej opowiadali o dramatach jednostek i snuli wizje: senne i końca.
Wyróżnienia:
Bovska – "Wielka cisza"
To obraz o niepłodności i zmaganiu się z niespełnionym marzeniem o macierzyństwie. Główna bohaterka mieszka w bloku z wielkiej płyty. Mijana przez nią kobieta w ciąży i dzieci sąsiadów przypominają jej o tytułowej wielkiej ciszy. Ta wypowiedź może się okazać cennym wsparciem dla wielu osób znajdujących się w podobnej sytuacji, co zresztą zaakcentowała sama piosenkarka:
Liczę na to, że obraz, który stworzyliśmy, będzie katalizatorem rozmowy na ten temat, a także głosem wsparcia dla kobiet, które niezależnie od swojej sytuacji czują się osamotnione.
W klipie oglądamy już nieco opatrzone scenografie rodem z peerelowskich ciasnych mieszkań. Czy jest to jedyne dobre tło do opowiadania trudnych, angażujących emocjonalnie historii? Z pewnością nie, co pokazują także twórcy wymienieni poniżej.
Reżyseria: Magdalena Zielińska
Zdjęcia: Mateusz Kanownik
Zniszczony teatr w Mariupolu, pomniki we Lwowie zabezpieczone workami z piaskiem, czy zbombardowany hangar z olbrzymim samolotem Mrija – te i inne symbole trwającej wojny Rosji z Ukrainą pojawiają się w animacji do utworu “Buczy”. Pomiędzy nimi oglądamy historie cywilów i sceny walki, płonące budynki i samotnego chłopca bawiącego się żołnierzykami. Ten ostatni puentuje cały obraz. Warto docenić odwagę twórców, którzy nie bali się nawiązać do bieżących tematów.
Reżyseria i animacja: Piotr Maciejewski, Radek Wysocki, Stach Maciejewski / Guzik Owcy
favst / gibbs ft. Kabe, PLK – "tour de france"
W opisie teledysku na YouTube przeczytałem, że jego autorzy zapraszają widzów w podróż po świecie przypominającym grę komputerową. I faktycznie – przez kilka minut obserwujemy, jak dwa zabawkowe driftowozy ścigają się w miejskich sceneriach. W obserwacji zabawek, a nie prawdziwych sportowych samochodów jest coś autoironicznego – w końcu hip-hopowa kultura, zwłaszcza amerykańska, uwielbia podkreślać pieniądze i status. Czy formę teledysku można więc odczytywać jako manifest dystansu raperów do polskiej “rap gry”? Na pewno osiągnięty przez twórców teledysku efekt jest zaskakujący dla widza.
Reżyseria: Igor Ignacy Leśniewski
Zdjęcia: Konrad Bloch
Czy jest ktoś, kto bardziej niż polscy hip-hopowcy kocha krajobrazy polskich miast? Można śmiać się z ciągłego pokazywania bloków w teledyskach, ale w tym przypadku odpowiednio dobrane bryły tworzą klimat idealnie pasujący do szorstkich tekstów Pezeta. Kamera prowadzi nas przez kamienice, brutalistyczne bloki i geometryczne, modernistyczne konstrukcje. Poza nimi wideo jest zbudowane z rzeczy, które przykuwają uwagę: bójek, narkotyków i nagości. Wśród osób odpowiedzialnych za produkcję na specjalne wyróżnienie zasługuje osoba, która wybrała lokacje do teledysku, a także Jan Konikowski, autor zdjęć, który je umiejętnie sfotografował.
Reżyseria: Binocle - Mateusz Białęcki, Filip Bojarski
Zdjęcia: Jan Konikowski
Główny bohater (w tej roli przekonujący Piotr Głowacki) po wyjrzeniu przez okno doznaje szoku. Jest wyraźnie wystraszony. Nie wiemy, co zobaczył – wiemy jedynie, że wokół ich bloku zaczyna się coś dziać. Początek wojny? Wystrzelona bomba atomowa? Sąsiedzi zbiegają klatką schodową w dół, wyczuwalne jest napięcie. Mężczyzna w mgnieniu oka podejmuje decyzję, by razem z niedowidzącą córką wyjechać nad morze. Już w samochodzie wyznaje jej:
Pomyślałem, że jak nie teraz, to nigdy.
Zobrazowany nasyconymi kolorami klip kończy się wielkim wybuchem. To opowiedziane z perspektywy niepełnej rodziny memento wydaje się dobrze oddawać społeczne lęki związane z trwającą obok nas wojną.
Reżyseria – Maciej Aleksander Bierut
Zdjęcia – Karol Łakomiec
W teledysku obserwujemy małą dziewczynkę, która próbuje zainteresować ojca swoimi gimnastycznymi trikami. Ten jednak przez większość czasu siedzi zamrożony w fotelu i popala papierosa podczas oglądania telewizji. Na koniec dnia trud córki zostaje nagrodzony – przez chwilę tańczy z tatą, po czym on maluje jej długopisem kotwicę na ręku. Ten sentymentalny klip to rodzaj pożegnania z obrazem ojców z lat 90. – nagrywających popisy swoich dzieci na kasetach wideo i uciekających od rodziny w nałogi.
Reżyseria: Aleksandra Terpińska
Zdjęcia: Michał Dymek
Miejsce 3. IGO – "Better be alive"
Oglądając ten klip po raz pierwszy, zastanawiałem się, czy patrzę na bohaterkę wyjątkowo realistycznej gry, czy jednak na aktorkę kontrolującą w jakiś niesamowity sposób swoje ruchy. Pisząc "niesamowity", mam na myśli znaczenie tego przymiotnika spopularyzowane przez Zygmunta Freuda – oznaczający jednoczesne posiadanie cech obcości i cech dobrze znanych. Po sprawdzeniu autorów teledysku okazało się, że główne role w nim zagrali Nicki i Loczek – para tancerzy z Polski robiąca karierę na TikToku, specjalizująca się w odgrywaniu tzw. NPC, czyli non-playable character. To określenie zaczerpnięte z gier wideo, oznaczające postać sterowaną przez komputer, a nie innego gracza. W kulminacyjnym momencie teledysku tancerze nabierają cech ludzkich, a całość kończy się wspólnym występem nawiązującym do tytułu piosenki.
Reżyseria i scenariusz: Michał Oziewicz
Zdjęcia: Filip Marek
Miejsce 2. Ana Andrzejewska – "Haśka"
W teledysku obserwujemy nietypowy speed dating urządzony w sali bankietowej jednego z ośrodków wypoczynkowych. Główna bohaterka przez większość czasu z trudem próbuje naśladować choreografie proponowane przez jej vis-à-vis. Jej nastrój poprawia się w chwili, w której z jednym z obecnych tam mężczyzn zatraca się w improwizowanym tańcu. To krótkie zauroczenie nie ma jednak szczęśliwego zakończenia.
Przejrzysta koncepcja tego teledysku jest jego wielką zaletą. Zdjęcia, kostiumy, ruchy aktorów – te wszystkie składniki wzajemnie się tu uzupełniają, tworząc rytmiczny i atrakcyjny obraz, od którego ciężko oderwać wzrok.
Reżyseria: Ola Hulbój
Zdjęcia: Cezary Stolecki
Miejsce 1. Brodka – "Sadza"
Ten surrealistyczny obraz z pogranicza jawy i snu to prawdziwa uczta dla oczu – głównie za sprawą kołyszącej się kamery i migocących świateł. Autor zdjęć co chwila pokazuje tutaj swój kunszt – raz punktowym światłem skupia uwagę na tańczącej artystce, kiedy indziej pokazuje wąskie wycinki planu lub podgląda główną bohaterkę jak przez dziurkę od klucza. W końcowych sekundach teledysku napięcie jest już tworzone jedynie subtelnym drżeniem kamery – to kolejny z całej serii udanych zabiegów, które nie tylko okazują się zaskakujące, ale idealnie współtworzą formę całości.
Są tu odniesienia do klasycznych prac z historii fotografii, czyli do eksperymentów Man Raya. Obserwując tańczące postaci, trudno nie mieć skojarzeń z teledyskami Republiki, np. ze “Śmiercią w bikini”. Te kulturowe flirty to jednak jedynie dodatek do technicznej biegłości Kajetana Plisa. Podczas gdy większość autorów współczesnych teledysków za ciekawą formę wydaje się uważać kolory i ziarno taśmy filmowej – on rozbija bank, bawiąc się czarno-białymi kadrami i grą cieni. Warto również docenić pracę Nikodema Chabiora, montażysty, który w tych formalnych zdjęciach odnalazł właściwy rytm.
Reżyseria: Monika Brodka
Zdjęcia: Kajetan Plis
[{"nid":"5683","uuid":"da15b540-7f7e-4039-a960-27f5d6f47365","type":"article","langcode":"pl","field_event_date":"","title":"Jak by\u0107 autorem - w kinie?","field_introduction":"Polskie warto\u015bciowe artystycznie kino i kino autorskie - to niemal synonimy. Niewiele znale\u017a\u0107 mo\u017cna wyj\u0105tk\u00f3w, kt\u00f3re potwierdza\u0142yby t\u0119 regu\u0142\u0119. Wyj\u0105tki te by\u0142y rzadkie w przesz\u0142o\u015bci, dzi\u015b s\u0105 nieco cz\u0119stsze, ale i dobrych film\u00f3w dzi\u015b mniej ni\u017c to kiedy\u015b bywa\u0142o.","field_summary":"Polskie warto\u015bciowe artystycznie kino i kino autorskie - to niemal synonimy. Niewiele znale\u017a\u0107 mo\u017cna wyj\u0105tk\u00f3w, kt\u00f3re potwierdza\u0142yby t\u0119 regu\u0142\u0119. ","topics_data":"a:2:{i:0;a:3:{s:3:\u0022tid\u0022;s:5:\u002259606\u0022;s:4:\u0022name\u0022;s:5:\u0022#film\u0022;s:4:\u0022path\u0022;a:2:{s:5:\u0022alias\u0022;s:11:\u0022\/temat\/film\u0022;s:8:\u0022langcode\u0022;s:2:\u0022pl\u0022;}}i:1;a:3:{s:3:\u0022tid\u0022;s:5:\u002259644\u0022;s:4:\u0022name\u0022;s:8:\u0022#culture\u0022;s:4:\u0022path\u0022;a:2:{s:5:\u0022alias\u0022;s:14:\u0022\/temat\/culture\u0022;s:8:\u0022langcode\u0022;s:2:\u0022pl\u0022;}}}","field_cover_display":"default","image_title":"","image_alt":"","image_360_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/360_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=dDrSUPHB","image_260_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/260_auto_cover\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=X4Lh2eRO","image_560_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/560_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=J0lQPp1U","image_860_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/860_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=sh3wvsAS","image_1160_auto":"\/sites\/default\/files\/styles\/1160_auto\/public\/field\/image\/machulski_1.jpg?itok=9irS4_Jn","field_video_media":"","field_media_video_file":"","field_media_video_embed":"","field_gallery_pictures":"","field_duration":"","cover_height":"266","cover_width":"470","cover_ratio_percent":"56.5957","path":"pl\/node\/5683","path_node":"\/pl\/node\/5683"}]