Magdalena Parys urodziła się w Gdańsku, ale od 1984 mieszkała w Berlinie Zachodnim, dokąd wyemigrowała jej matka. Studiowała filologię polską i pedagogikę na Uniwersytecie Humboldta. Wydała dwie powieści: "Tunel" (Świat Książki 2011) i "Magik" (Świat Książki 2014). Obie poświęcone tematyce niemieckiej. Komisja Europejska teraz doceniła jej drugą powieść, w której opisuje "bułgarski ślad" w zbrodniczej działalności Stasi, ale przede wszystkim opowiada o Polakach w Berlinie.
Jestem w szoku i muszę się szczypać, czy to prawda – powiedziała pisarka przed mikrofonem Radia Gdańsk. – Ta nagroda otwiera drogi do Francji, Niemiec i Anglii.
Nagroda ma za zadanie promocję pisarzy z krajów Unii Europejskiej, poza ojczyzną niekoniecznie szerzej znanych, których twórczość zasługuje na promocję. Tegoroczna dwunastka zwycięzców to:
- Karolina Schutti (Austria)
- Luka Bekavac (Chorwacja)
- Gaëlle Josse (Francja)
- Donal Ryan (Irlandia)
- Rusałka Radzevičiūtė (Litwa)
- Ida Hegazi Høyer (Norwegia)
- Magdalena Parys (Polska)
- David Machado (Portugalia)
- Svetlana Žuchová (Słowacja)
- Sara Stridsberg (Szwecja)
- Edina Szvoren (Węgry)
- Lorenzo Amurri (Włochy)
Najserdeczniej gratuluję zwycięzcom Europejskiej Nagrody Literackiej – powiedział komisarz UE do spraw edukacji, kultury, młodzieży i sportu Tibor Navracsics. – Jest to jedyna nagroda promująca wybijających się autorów z całej Europy, niezależnie od kraju ich pochodzenia lub języka. Nagroda ma sprzyjać dalszemu wspieraniu tłumaczeń dzieł literackich. Utalentowanym pisarzom pomaga pokonywać granice, zaś czytelnikom – cieszyć się bogactwem ich dorobku. Ma to kluczowe znaczenie, gdyż literatura otwiera umysł, co nam pozwala zbliżyć się do siebie i lepiej zrozumieć, co dziś wydaje się bardziej potrzebne niż kiedykolwiek przedtem.
Nagroda Literacka Unii Europejskiej (EUPL), wspierana przez Komisję Europejską, jest organizowana od 2009 roku przez konsorcjum utworzone przez Europejską Federację Księgarzy, Radę Pisarzy Europejskich oraz Federację Wydawców Europejskich. W konkursie rozpatrywane są dzieła autorów z 37 krajów uczestniczących w Programie Kultura UE. Zasadą konkursu jest wyłonienie laureatów z 12 krajów w cyklu trzyletnim, czyli każdy z krajów wyłania laureata spośród swoich nominowanych do konkursu co trzy lata. Konkurs odbywa się lokalnie, natomiast wręczenie nagrody laureatom z poszczególnych krajów, jak i promocja nagrodzonych dzieł, ma charakter międzynarodowy i obejmuje całą Europę. Drugą ważną zasadą Nagrody jest to, że promuje autorów stojących na starcie swojej kariery pisarskiej.
Dialog międzykulturowy jest niezwykle istotny z punktu widzenia poczucia jedności Europejczyków, dlatego celem Nagrody Literackiej Unii Europejskiej jest promowanie bogactwa literatury z obszaru Europy oraz zwrócenie uwagi czytelników na zagraniczne dzieła literackie. Do tej pory dokonano ponad 100 tłumaczeń nagrodzonych książek – w 19 językach! Nagrodzeni są promowani na Targach Książki we Frankfurcie, Targach Książki w Londynie oraz na festiwalu Passa Porta w Brukseli, co daje im niepowtarzalną okazję do przedstawienia swojej twórczości na arenie międzynarodowej. Dzięki temu wyróżnieniu autorzy (bądź ich wydawcy) mają pierwszeństwo w ubieganiu się o dofinansowanie na tłumaczenia ze środków unijnych. Pierwszym polskim laureatem Nagrody Literackiej Unii Europejskiej był Jacek Dukaj nagrodzony w 2009 roku za powieść "Lód" (Wydawnictwo Literackie). W 2012 roku otrzymał ją natomiast Piotr Paziński za powieść "Pensjonat" (Wydawnictwo Nisza).
Każdy zwycięzca otrzymuje 5 tys. €. Ważniejsze jednak wydaje się to, że nagroda jest przepustką do dodatkowej promocji i międzynarodowej widoczności. Wydawcy są bowiem zachęcani do ubiegania się o fundusze UE w celu tłumaczeń zwycięskich książek na inne języki, dzięki czemu będą one mogły dotrzeć do nowych czytelników.
Wręczenie nagród tegorocznym laureatom nastąpi w trakcie uroczystej gali podczas Koncertu Noble w Brukseli w dniu 23 czerwca.
Pragnę żeby książki dwunastki laureatów nagród EUPL 2015 zostały przetłumaczone na wiele języków europejskich i znalazły nowych czytelników na całym kontynencie – dodał Pierre Dutilleul, prezes Federacji Wydawców Europejskich. – Wiem, że wielu wydawców europejskich oczekiwało tej wiadomości, aby odnaleźć nowe pisarskie talenty.
W programie Creative UE uczestniczy obecnie 28 państw członkowskich UE oraz Norwegia, Islandia, Albania, Bośnia i Hercegowina, Macedonia, Czarnogóra, Serbia i Turcja. Inne kraje mogą wciąż dołączyć.
Autor: Janusz R. Kowalczyk, Euprizeliterature.eu, Radio.gdansk