Arkadia Heleny Radziwiłłowej
Arkadia Heleny Radziwiłłowej, fot. Marian Zubrzycki/Forum "Arkadię uważać można jako starożytny pomnik pięknej Grecji" - pisała księżna w przewodniku po swoim ogrodzie. Łączy on sentymentalny charakter projektu Szymona Bogumiła Zuga z romantyczną wizją Henryka Ittara; kojarzy mitologię, literaturę i masońskie ideały. Radziwiłłowa gromadziła w Arkadii od 1778 dzieła sztuki antycznej (i nie tylko), które utworzyły kolekcję muzealną w Świątyni Diany. Aleję ogrodu wytyczono tak, by kolejne krajobrazy wzbudzały zmienne emocje.
Ogrody pałacowe Branickich
Ogrody pałacowe Branickich w Białymstoku, fot. Wojciech Wojcik/Forum Angielskiej nastrojowości przeciwstawia się francuska regularność. XVIII-wieczny, późnobarokowy ogród tarasowy w Białymstoku rozplanowano asymetrycznie. Geometria górnego poziomu z parterami kwiatowymi i posągami kontrastowała z dolnym tarasem, gdzie mieściły się zwierzyniec i teatr. Założenie pałacowo-ogrodowe zyskało miano "polskiego Wersalu". Po rekonstrukcji stanowi jedynie echo dawnej świetności, choć nadal imponujące.
Łazienki Królewskie
Łazienki Królewskie, fot. Adam Stępień/AG Pozostając w arystokratycznym klimacie, zajrzyjmy do warszawskich Łazienek. Całkowita powierzchnia ogrodów to 76 ha. Najstarszą część stanowią Ogrody Królewskie z XVIII w. usytuowane w pobliżu Pałacu na Wodzie i Amfiteatru. Aleja Chińska oddziela je od sąsiadującego z Belwederem Ogrodu Romantycznego, który porastają pamiętające XIX w. topole, dęby, akacje, a także bzy tureckie czy jaśminowce wonne. Z kolei nad rytmiczną kompozycją Ogrodu Modernistycznego czuwa Fryderyk Chopin.
Ogrody zamkowe w Łańcucie
Ogrody zamkowe w Łańcucie, fot. Piotr Mecik/Forum Już w XVIII w. muzyką rozbrzmiewała rezydencja magnacka w Łańcucie. Patrząc na mury tutejszego zamku porośnięte winobluszczem, który jesienią zabarwia się na czerwono, trudno oprzeć się wrażeniu, że posiadłość zbudowano w środku ogrodu. Centrum dworskiego życia był niegdyś ogród włoski, gdzie odbywały się festyny, korowody i rejsy po kanale w gondolach z Wenecji. Dziś jego romantyzm wydobywają m.in. kwitnące pelargonie i stare rzeźby. Za to przed oranżerią, w ogrodzie różanym, króluje jeden kwiat we wszystkich odmianach. Wyrafinowaną kompozycję podkreśla aleja lipowa założona z inicjatywy Izabeli Lubomirskiej.
Ogród w Wilanowie
Ogród pałacowy w Wilanowie, fot. Wojciech Wojcik/Forum Księżna Lubomirska była także właścicielką pałacu w Wilanowie, gdzie kazała stworzyć kompozycję roślinną angielsko-chińską. Według oryginalnych planów odtworzono neorenesansowy, różany raj. Jednak w największym stopniu tutejsze ogrody są ukoronowaniem pasji Jana III Sobieskiego i mają włoski styl. Dwa tarasy ogrodowe jednoczą schody z kamienną balustradą, którą zdobią rzeźby – alegorie czterech pór roku i cztery fazy miłości: Lęk, Pocałunek, Zobojętnienie, Zwada.
Hortulus
Hortulus w Dobrzycy (Ogród Hortulus Spectabilis lub Ogrody Tematyczne Hortulus), fot. Jerzy Undro/Reporter Woń, Aromat, Światło, Cień, Szum, Szelest – to tylko kilka z niemal 30 ogrodów tematycznych w Dobrzycy. Tworzone są od ponad 25 lat z miłości do natury i z potrzeby dzielenia się pięknem, inspirowane zmysłami, krajobrazem, kulturą różnych narodów. Kompleks uzupełnia oddalony o 2 km Ogród Hortulus Spectabilis. Zwiedzający mogą błądzić w labiryncie grabowym, którego korytarze przekraczają 3,2 km długości. W jego sercu stoi 20-metrowa wieża o kształcie podwójnych nici DNA. Widać z niej ogrody: Magii, Czasu, Iluzji, a przy dobrej pogodzie nawet Bałtyk.
Arboretum w Bolestraszycach
Arboretum w Bolestraszycach, fot. Łukasz Giza/AG Barwa, zapach i faktura są też wyznacznikami Ogrodu Sensualnego w Bolestraszycach. Ta część arboretum przystosowana jest dla osób z ograniczoną możliwością ruchową czy dysfunkcjami wzroku. Cały kompleks pełni funkcje edukacyjne, a uroku dodają mu nieregularne stawy i ogrody skalne. Występuje tu wiele gatunków roślin rzadkich i zagrożonych, w tym stare odmiany jabłoni: Ananas Berżenicki, Oliwka Czerwona czy Truskawkowe Nietschnera.
Ogród Japoński we Wrocławiu
Ogród japoński we Wrocławiu, fot. Adam Hawałej/PAP Znany jest jako Hakkoen, czyli biało-czerwony – jak kolory flag Japonii i Polski. Ogród w Parku Szczytnickim to esencja kultury Wschodu: przepełniony filozofią, gdzie każda skała, potok czy drzewo ma określone miejsce i znaczenie. Do stawu symbolizującego ocean świata wpływają dwa strumienie: wartki – kaskada męska i wolny – kaskada żeńska. Mostem, z którego widać wyspę z kamienną wieżą, można przejść do pawilonu herbacianego i zrelaksować się w harmonii z naturą.
Ogród Biblioteki Uniwersyteckiej
Ogrody BUW, fot. Adam Stępień/AG "Człowiek potrzebuje do życia ogrodów i bibliotek" - mawiał Cyceron. Uniwersytet Warszawski spełnia te życzenia, oferując oazę spokoju na dachu biblioteki. Górna część ogrodu mieni się złotem, srebrem, karminem i błękitem ze względu na dominującą barwę gatunków roślin. Z dolnym poziomem łączy ją strumień z kaskadowo spływającą wodą. Metalowe pergole, świetliki i mostki idealnie komponują się z architekturą budynku.
Frank-Raj
Frank-Raj (park miniatur ogrodów we wsi Frank na Kociewiu), fot. http://www.frank-raj.pl/kontakt2 Jeśli ktoś nie ma czasu, by odwiedzić wszystkie najpiękniejsze ogrody w Polsce, powinien zajrzeć na Kociewie. We wsi Frank urządzono raj dla miłośników architektury krajobrazu – park miniatur ogrodów. Jego twórcy proponują podróż przez kilkanaście epok i stylów.