Program Roboczy UIA "Miejsca duchowe" został powołany do życia w 1995 roku i skupia w swych szeregach 25 osób – wybitnych specjalistów z dziedziny architektury sakralnej, reprezentujących stowarzyszenia architektów krajów członkowskich UIA, w tym twórców z Polski (4 osoby), Francji, Węgier, Słowacji, Malty, Włoch, Rosji, Ukrainy, Izraela, Szwecji, Stanów Zjednoczonych, Brazylii, Białorusi, Serbii, Czarnogóry, Litwy, Bułgarii, Japonii, Chin, Maroka, Puerto Rico. Powstanie programu było uhonorowaniem pozycji Polski jako kraju, w którym architektura sakralna ma niezwykle bogatą historię, w tym tę najnowszą: w latach 70. i 80. wybudowano ponad 3,5 tysiąca świątyń. Nigdzie na świecie w niespełna 20 lat nie wzniesiono ich aż tak wiele. Także z powodu zapisanej w historii wielokulturowości i wieloreligijności (Rzeczpospolita wielu narodów), statusu pogranicza i ekumenicznej otwartości, polska tradycja archiektury sakralnej jest doskonałym punktem wyjścia do ogólniejszej refleksji nad architekturą sakralną. Misja Programu to przede wszystkim tworzenie platformy do dyskusji i spotkań, miejsca poszukiwań i eksperymentów, dialogu wielu religii w architekturze. Od 2008 roku pracą Programu Roboczego UIA kieruje prof. arch. Jerzy Uścinowicz.
Wystawa "Sacrum - profanum - sacrum" ("The Sacred - The Profane - The Sacred") przygotowywana przez członków Programu będzie wystawą problemową. Zaprezentowane zostaną przykłady przekształceń obiektów sakralnych – zmiany ich charakteru z sakralnego na świecki oraz przypadków konwersji i rekonwersji we współczesnej architekturze i sztuce sakralnej. Pokazane zostaną także ważne współczesne miejsca kultu religijnego i pamięci zbiorowej, otwarte na ekumeniczne spotkanie z innymi religiami. Poruszona będzie tematyka architektury pogranicza jako miejsca dialogu kultur i religii oraz wymiany wartości w architekturze miejsc kultów różnych wyznań. Wystawa ma pokazać zarówno problemy dzisiejszej architektury sakralnej, takie jak deprecjonowanie jej duchowego statusu w różnych krajach, jak też ukazać jej wkład w światowe dziedzictwo kulturowe, budowane z pełnym poszanowaniem odmienności i różnorodności. Ekspozycja ukaże też powiązanie tej gałęzi architektury ze szczególnymi uwarunkowaniami środowiska kulturowego, w którym powstaje, oraz społeczności, której służy.
Wystawie, którą oglądać będzie można przez cały czas trwania kongresu, towarzyszyć będzie seminarium. Program "Miejsca duchowe" występuje o ochronę miejsc sakralnych. W czasach, kiedy sekularyzacja społeczeństwa wydaje się postępującym zjawiskiem, potrzebna jest dyskusja i wprowadzanie w życie rozwiązań, dobrych praktyk i wytycznych architektonicznych dotyczących przekształcenia architektury sakralnej. Głównym celem seminarium będzie skrótowe ukazanie i próba oceny zjawiska konwersji architektury sakralnej XX i XXI wieku. Seminarium ma zarówno cel diagnostyczny, ujawniający istotę, metodykę i zakres ich występowania w historii i współcześnie, jak prognostyczny, ujawniający ich znaczenie dla kondycji sacrum różnych religii. Seminarium zorientowane będzie na analizę ideowych, architektonicznych, teologiczno-filozoficznych oraz ekonomicznych i technicznych aspektów współczesnych konwersji architektury sakralnej, występujących w różnych tradycjach religijnych. Dyskusja umożliwi rozwinięcie dotychczasowych kontaktów ze środowiskami naukowymi i zawodowymi architektów, przekładając je na współpracę z instytucjami, uczelniami, związkami i stowarzyszeniami architektonicznymi. Da możliwość szerszego kształtowania opinii publicznej i świadomości ludzi.
Partnerem projektu jest Instytut Adama Mickiewicza, działający pod marką Culture.pl.
Źródło: materiały promocyjne, oprac. MK, 28.08.2017