"Perspektywa" - nagroda im. Janusza "Kuby" Morgensterna, projekt: Adam Myjak, zdj. materiały prasowe
W warszawskim Kinie Kultura 20 marca 2012 roku odbędzie się wręczenie "Perspektywy" - nagrody imienia Janusza "Kuby" Morgensterna. Pierwszym laureatem nagrody jest Adrian Panek, reżyser filmu "Daas".
"Perspektywa" to nowe wyróżnienie ufundowane przez Stowarzyszenie Filmowców Polskich i Studio Filmowe Zebra. Celem jest uhonorowanie najbardziej obiecującego debiutu reżyserskiego. Tegorocznym laureatem nagrody Morgensterna jest Adrian Panek, reżyser filmu "Daas". Statuetkę "Perspektywy" zaprojektował Adam Myjak.
W Kapitule "Perspektywy" zasiadają: reżyserzy i scenarzyści Jacek Bromski, Juliusz Machulski (założyciel i dyrektor Studia Filmowego Zebra), Michał Kwieciński, Andrzej Kotkowski, żona Janusza Morgensterna - Krystyna Morgenstern i dziennikarka Grażyna Torbicka.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego 9 listopada 2011 utworzył państwową instytucję kultury pod nazwą Studio Filmowe "Zebra" przez przekształcenie państwowych instytucji filmowych - Studia Filmowego "Zebra" i Studia Filmowego "Perspektywa". Tym samym, po 33 latach działalności przestało istnieć Studio Filmowe "Perspektywa", którego kierownikiem artystycznym był właśnie Janusz Morgenstern.
Janusz Morgenstern, reżyser, scenarzysta i producent filmowy, urodził się 16 listopada 1922 roku w Mikulińcach koło Tarnopola na Podolu (obecnie Ukraina), zmarł 6 września 2011 roku. Był jednym ze współtwórców tzw. szkoły polskiej. Związany szczególnie z Andrzejem Wajdą - był m.in. pomysłodawcą obsadzenia Zbigniewa Cybulskiego w roli Maćka Chełmickiego w "Popiele i diamencie". Pracując jako drugi reżyser, wymyślał też sceny, które przeszły do historii kina. To właśnie Morgenstern wymyślił słynną scenę z płonącą wódką w kieliszkach, znaną z "Popiołu...". Jego debiutem fabularnym był film "Do widzenia, do jutra" (1960). Z dorobku reżysera warto wymienić takie fabuły, jak: "Jowita" (1967, film do scenariusza Tadeusza Konwickiego na podstawie powieści Stanisława Dygata "Disneyland"), "Trzeba zabić tę miłość" (1972, scenariusz: Janusz Głowacki) czy "Mniejsze zło" (2009, scenariusz z Januszem Andermanem na motywach jego powieści "Cały czas" wydanej w 2006 roku). Popularnością też cieszyły się zrealizowane przez Morgensterna pod koniec lat 60. seriale telewizyjne "Stawka większa niż życie", "Kolumbowie" oraz - w latach 70. - "Polskie drogi".
"Daas" jest pełnometrażowym debiutem Adriana Panka. Wcześniej Panek zrealizował krótkometrażowe "Męczeństwo Mariana" (2006) i "Moją biedną głowę" (2009). Ten kostiumowy film został zauważony przez krytykę i wyróżniony - uznany za najlepszy polski debiut sezonu otrzymał prestiżową Nagrodę im. Andrzeja Munka w 2011 roku, a na koszalińskim Festiwalu Debiutów "Młodzi i Film" w tym samym roku doceniono techniczną stronę obrazu - wyróżniono go za zdjęcia i dźwięk, przyznano też nagrodę Mariuszowi Bonaszewskiemu za rolę męską. Adrian Panek był też nominowany do "Paszportów Polityki" 2011 - nagród przyznawanych przez tygodnik "Polityka".
Bohaterem "Daas" jest Jakub Frank, osiemnastowieczny mistyk, który nie tylko zdobył rozgłos, ale i zasiał ferment w tysiącach serc ludzi swej epoki, od najbiedniejszych do koronowane głowy. "Daas" to opowieść o jego potędze, ale i o źródłach nadchodzącej klęski. Oto niejaki Jakub Goliński ze świeżo pozyskanej w wyniku rozbioru Rzeczypospolitej Galicji zwraca się do cesarza Austrii ze skargą na Franka, który jakoby uprowadził mu żonę. Skarga trafia w ręce radcy cesarskiej kancelarii Henryka Kleina, który postanawia ją sprawdzić i wzywa Golińskiego do Wiednia. Działania radcy nie umykają uwadze jego przełożonych: istnieje pewna zależność między Frankiem, cieszącym się sławą uzdrowiciela, a dworem, a ściślej - samym cesarzem Józefem II. Zależność, o istocie której Klein dowie się zbyt późno, by uratować swoją karierę na dworze, choć uda mu się ocalić Golińskiego.
Opracowanie: MR na podstawie materiałów prasowych