Punktem wyjścia do wystawy jest książka Ziemowita Szczerka "Rzeczpospolita Zwycięska" opisująca alternatywną historię czasów II wojny światowej. Szczerek opiera się na autentycznych planach rozwoju Polski okresu międzywojnia opracowywanych przez polityków, urbanistów i ekonomistów. Mając na względzie ówczesną sytuację gospodarczą i uwarunkowania geopolityczne, snuje wizję Polski, która wspólnie z zachodnimi aliantami wygrywa w 1939 roku kampanię wrześniową. Następnie Polska zaczyna wieść prym w regionie. Jako lider łączy się ze Słowacją w jedno państwo, a następnie z krajami takimi, jak Czechy i Węgry, a także m.in. Litwa, Rumunia i Jugosławia, tworzy konfederację. Powstaje w ten sposób byt polityczny, w ramach którego następuje sentymentalny powrót do snu o Złotym Wieku Jagiellonów: Intermarium, czyli kraju "od morza do morza".
Ta federacja państw, z dominującą rolą Polski, funkcjonuje kilkanaście lat, by efektownie się rozpaść. Mocarstwowe rojenia, jak dowodzi w swojej błyskotliwej książce Szczerek, okazują się mrzonką. Koalicja Intermarium rozpada się szybko, a idea skonfrontowana z ogólną niemocą jest zbyt słaba, by zjednoczyć kilkanaście państw tej części Europy.
"Właśnie ta "niemożność" i powody rozpadu politycznego fantazmatu Imtermarium skłoniły nas do stworzenia wystawy o potencjale regionu opisanym z przymrużeniem oka" – piszą kuratorzy Łukasz Białkowski i Piotr Sikora. "Będzie to próba naszkicowania specyfiki poszczególnych krajów regionu poprzez pryzmat ich wyobrażeń o sobie samych. O ich roli i pozycji w stosunku do pozostałych państw Europy, a także o aspiracjach, sprzecznościach i zbieżnościach interesów. Prześledzimy również jak zmienia się postrzeganie wspólnoty Europy Środkowo-Wschodniej w przeciągu kilku pokoleń twórców."
Na ekspozycji pojawiają się przykłady z pogranicza sztuki i propagandy charakterystyczne dla systemów totalitarnych. Radykalizm grup artystycznych biorących udział w wystawie wynika z potrzeby wyjścia poza niegasnący konflikt Wschodu i Zachodu. Świadomość klinczu Europy Środkowej, powraca jako chęć przepracowania symboli totalitarnych, narodowych autorytetów, snów o potędze czy historii jako sfery manipulacji teraźniejszością i snucia wizji na temat przyszłości.
"Używając figury Intermarium, fantastycznego imperium pomiędzy dwoma morzami, snujemy wizje utraconej albo może nigdy niezaistniałej wspólnoty, której charakter oddaje doskonale praca grupy Irwin: "Czas na nowe państwo. Niektórzy mówią, że tam znajdziesz szczęście"."
Wystawa w Galerii Futura w Pradze stanowi pierwszy etap projektu, który będzie miał swoją kontynuację w galerii Chimera Project w Budapeszcie, galerii Plusminusnula w Žilinie oraz w BWA SOKÓŁ w Nowym Sączu.
"Intermarium"
Galeria Futura, Praga, Czechy
26 stycznia - 27 marca 2016
Kuratorzy: Łukasz Białkowski, Piotr Sikora
Źródła: mat. organizatorów, 28.01.2016