Wojciech Gerson, "Odpoczynek w szałasie tatrzańskim (Zaczarowane dźwięki, W góralskiej chacie)", 1862, olej na płótnie, 92,5 x 134,5 cm, wł. Zamek Królewski w Warszawie, fot. materiały prasowe
"Odpoczynek w szałasie tatrzańskim" został udostępniony katowickiemu Muzeum Śląskiemu przez Zamek Królewski w Warszawie w zamian za replikę "Pomarańczarki" Aleksandra Gierymskiego.
Obraz Gierymskiego ze zbiorów Muzeum Śląskiego jedzie na wystawę "Obok. Polska - Niemcy. 1000 lat historii w sztuce" w Martin-Gropius-Bau w Berlinie, poświęconą współpracy polsko-niemieckiej.
Z kolei wypożyczony do Katowic obraz Wojciecha Gersona można oglądać w muzealnej Galerii Malarstwa Polskiego 1800-1945.
Z każdym z tych obrazów wiążą się niezwykłe historie.
Obraz Gersona "Odpoczynek w szałasie tatrzańskim" z 1862 roku uważany jest jedno z najlepszych dzieł tego artysty. Znany jest także pod tytułami: "Zaczarowane dźwięki", "W góralskiej chacie", "Góralski koncert". Początkowo był własnością rodziny Kronnenbergów, magnatów finansowych pochodzenia żydowskiego i kolekcjonerów dzieł sztuki, którzy od początku XIX wieku mieszkali w Warszawie. Jednak w czasie II wojny światowej znaczna część kolekcji rodziny zaginęła.
W 2004 roku dzieło pojawiło się w katalogu aukcyjnym firmy Sotheby's, przekazane przez kolekcjonera z Republiki Południowej Afryki. Zostało odzyskane i ostatecznie trafiło do zbiorów Zamku Królewskiego w Warszawie.
Z kolei historia śląskiej repliki dzieła Aleksandra Gierymskiego jest powiązana z losami słynnej "Pomarańczarki". Malarz sygnował oba obrazy w 1881 roku, ale śląskie dzieło jest repliką znajdującego się w Warszawie oryginału. Praktyka wykonywania przez artystów replik własnych dzieł była w owym czasie bardzo częsta. Gierymski namalował dwa, niemal identyczne obrazy funkcjonujące pod tytułami "Żydówka z cytrynami" i "Żydówka z pomarańczami (Pomarańczarka)", które różnią się jedynie szczegółami. Przed 1939 rokiem drugi z tych obrazów znajdował się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie i w czasie wojny zaginął. Jego replika natomiast została zakupiona w 1929 roku przez Muzeum Śląskie w Katowicach.
O dziele Aleksandra Gierymskiego zrobiło się głośno w listopadzie 2010 roku, gdy "Żydówka z pomarańczami" pojawiła się w ofercie jednego z niemieckich domów aukcyjnych. Płótno wycofano z aukcji po interwencji polskiego resortu kultury i Prokuratury Okręgowej w Warszawie. Po kilkudziesięciu latach "Pomarańczarka" - tak jak obraz Gersona - również wróciła do Polski. W lipcu 2011 roku została zaprezentowana w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Obraz Wojciecha Gersona "Odpoczynek w szałasie tatrzańskim" można oglądać w Muzeum Śląskim w Katowicach od 16 sierpnia 2011 do lutego 2012.
Muzeum Śląskie w Katowicach
al. W. Korfantego 3
40-005 Katowice
Tel: (+48 32) 258 56 61-3, 259 98 04
Fax: (+48 32) 259 98 04
www.muzeumslaskie.pl
Źródło: PAP, informacje prasowe