Julita Wójcik i Jacek Niegoda, projekt "Kopca Nieznanego Artysty / Nieznanej Artystki" u stóp Kopca Kraka w Krakowie, 2012, fot. materiały organizatorów
Przez dwa czerwcowe tygodnie artyści z Polski i zagranicy realizują swoje projekty w różnych miejscach Krakowa. Powstanie m.in. mural Mariusza Warasa i "Kopiec Nieznanego Artysty" Julity Wójcik i Jacka Niegody.
ArtBoom to największy w Krakowie festiwal prezentujący sztukę współczesną w przestrzeni publicznej. Jego głównymi elementami są prace site-specific (czyli powstałe z myślą o konkretnej lokalizacji), realizowane przez zaproszonych artystów. Projekty podkreślają specyfikę Krakowa, bądź nawiązują do wybranych wydarzeń z historii miasta. W tym roku hasłem przewodnim jest "Twierdza Kraków - Festung Krakau".
Program obejmuje blisko 30 realizacji artystycznych. Julita Wójcik i Jacek Niegoda zapraszają wszystkich chętnych do usypywania "Kopca Nieznanego Artysty / Nieznanej Artystki" u stóp Kopca Kraka w dzielnicy Podgórze. Jak zauważają, galerie, muzea, albumy i książki pełne są dzieł sztuki zaopatrzonych podpisem "autor nieznany". To ku ich czci postanowili wznieść "wiecznotrwały znak sztuki".
Doroty Nieznalska umieściła na Placu Matejki reklamę świetlną z łacińską sentencją "Corpora dormiunt / vigilant animae" ("Ciała śpią / dusze czuwają"). Napis podzielony jest na dwa człony - biały i czerwony - nawiązujące do flagi narodowej. Zgodnie z intencją artystki neon odnosi się krytycznie do reklamowania narodowej pamięci. Identyczną sentencję umieszczono w 2010 roku na tablicy upamiętniającej ofiary katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem, zamontowanej na Wawelu. Znaczące jest również miejsce ekspozycji reklamy - plac naznaczony obecnością dwóch historycznych monumentów: Pomnika Grunwaldzkiego i Grobu Nieznanego Żołnierza.
Do postrzegania Krakowa jako ostoi tradycyjnych wartości odnosi się mural Mariusza Warasa "m-city 658" na ścianie Domu Józefa Mehoffera. Jego motywem przewodnim jest, jak zwykle w pracach artysty, pejzaż miejski. Waras przedstawia kulturalną stolicę Polski jako miasto-parowiec dryfujące po wodach gigantycznego akwarium. Ten fantastyczny twór, zewsząd atakowany przez przypominające ostrą amunicję ryby, sprawia wrażenie zamkniętego i nieprzyjaznego.
Historyczne wydarzenie zainspirowało najnowszy film Karola Radziszewskiego "MS 101". Scenariusz został oparty na kanwie wydarzeń, do których doszło podczas pierwszej wojny światowej - w październiku i listopadzie 1914 roku. Pośród żołnierzy stacjonujących w Twierdzy Kraków znaleźli się dwaj wybitni przedstawiciele kultury austriackiej XX wieku: poeta Georg Trakl i filozof Ludwig Wittgenstein. Fabuła filmu opowiada o ich niemożliwym do zrealizowania pożądaniu. To kampowe love story, ale bez happy endu.
Do historii Krakowa nawiązuje również Rafał Jakubowicz pracą "Semperit 1936". Artysta przypomina historię krwawo stłumionego strajku robotniczego, który wybuchł w marcu 1926 roku w fabryce Sucharda i Zakładach Gumowych Semperit. Jakubowicz powielił zdanie z wydanej wówczas związkowej odezwy "Do ogółu robotnic i robotników Fabryki Gumy Semperit" - według niego bardzo aktualne. Plakat głoszący białymi literami na czerwonym tle "Najwyższy czas, żebyście rozpoczęli prawdziwą walkę o słuszne swoje prawa do życia" rozwieszono na słupach ogłoszeniowych w Nowej Hucie.
Program festiwalu obejmuje także projekty artystów zagranicznych: banery - jeden z napisem "I'm not a feminist, but if I were, this is what I would complain about/ Nie jestem feministką, ale gdybym nią była właśnie na to bym narzekała" zawieszony przez Guerilla Girls na Bunkrze Sztuki, drugi - z napisem "Voina Wanted", autorstwa rosyjskiej grupy Voina, a także filmy chińskiego artysty Ai Weiweia.
Niektóre zrealizowane w trakcie festiwalu prace staną się częścią kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie, inne zaś na stałe pozostaną w przestrzeni miejskiej miasta. Po wcześniejszych edycjach ArtBoom pozostały takie projekty jak: rzeźba "AUSCHWITZWIELICZKA" Mirosława Bałki (2009, obok tunelu PKP na Zabłociu), "Wodnik" Joanny Rajkowskiej (2009, przy ujściu rzeki Wilgi do Wisły) i mural artysty o pseudonimie BLU (2011, ul. Józefińska 3).
Szczegółowe informacje na stronie: http://www.artboomfestival.pl.
Inauguracji festiwalu towarzyszy organizowana w dniach 14-16 czerwca akcja "Krakers" (http://krakers.art.pl). Kilkanaście krakowskich galerii zaplanowało w tym czasie wernisaże i inne artystyczne atrakcje.
4. edycja ArtBoom trwa od 15 do 29 czerwca 2012.
Dyrektor artystyczna: Małgorzata Gołębiewska.
Organizator: Krakowskie Biuro Festiwalowe.
Czytaj na stronach Culture.pl o pierwszej (2009), drugiej (2010) i trzeciej (2011) edycji festiwalu.
Źródło: informacje prasowe, http://www.artboomfestival.pl
Oprac. PK