Jeden z najbardziej znanych polskich dramaturgów w Polsce i za granicą przyjedzie do nas z Nicei, gdzie mieszka na stałe. Po wizycie w Katowicach, gdzie zaplanowano spotkania na uniwersytecie, w księgarni z czytelnikami oraz w teatrze ze śląską publicznością, osiemdziesięciojednoletni artysta odwiedzi także Kraków.
Senat Uniwersytetu Śląskiego nie po raz pierwszy zatwierdza propozycję nadania honorowego stopnia naukowego osobie szczególnie zasłużonej dla kultury teatralnej. Jak napisano w laudacji:
"Nadanie tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego Sławomirowi Mrożkowi, (...) jest zaszczytem dla śląskiej społeczności filologicznej, która do tej godności wyniosła już znamienitych twórców: Stanisława Barańczaka, Josifa Brodskiego, Eugène'a Ionesco, Tadeusza Różewicza, Józefa Szajnę."
Środowisko akademickie chce uhonorować Sławomira Mrożka przede wszystkim za przenikliwość jego sądu o naturze ludzkiej i za mistrzostwo w ironicznym demaskowaniu absurdów świata. Teksty Mrożka są wciąż w kanonie akademickich lektur. Jak podkreśla prof. Marian Kisiel, prodziekan Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego, jego dramatów nie można czytać wyłącznie w kontekście spraw polityczno-społecznych lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych.
"My czytaliśmy Mrożka przez pryzmat zniewolenia, z dzisiejszej perspektywy studenci czytają jego utwory śmiało przez pryzmat konsumpcjonizmu i kapitalizmu" - mówił w jednym z wywiadów prof. Marian Kisiel.
Uroczystość wręczenia tytułu doktora honoris causa Sławomirowi Mrożkowi rozpocznie się w piątek 23 marca, o godzinie 11.00 na Dużej Scenie Teatru Śląskiego. Organizatorzy zapowiedzieli też transmisję wydarzenia on-line. Spotkanie zakończy promocja wydanego pod koniec stycznia tego roku drugiego tomu "Dzienników" pisarza.
W sobotni wieczór 24 marca Sławomir Mrożek zasiądzie na teatralnej widowni Sceny w Malarni, która po remoncie otwiera swoje drzwi przed publicznością Teatru Śląskiego. Wydarzenie jest o tyle unikatowe, że poza obecnością samego autora na afisz po latach wraca jego "Kontrakt" - sztuka, która od prapremiery w warszawskim Teatrze Polskim w 1986 roku, gdzie reżyserował ją Kazimierz Dejmek, miała zaledwie kilka wystawień. Bogdan Ciosek, który wyreżyserował "Kontrakt" dla Teatru Śląskiego, sięgnął po ten tekst już po raz drugi, po dwudziestopięcioletniej przerwie.
"Kontrakt" to pełen goryczy i ironii opis kraju leżącego na wschód od Zachodu i na zachód od Wschodu. Bohaterowie spotykają się przypadkowo w hotelu Residance. Jeden z nich to starszy szwajcarski rezydent Magnus, który utożsamia się z ideałami bogatego Zachodu i kraju gwarantującego obywatelom niezmienność praw, spokój, bezpieczeństwo i obfitość dóbr. Jego rozmówcą jest młody emigrant z Polski, pracujący jako portier, z trudem przystosowujący się do pojęć i zasad obowiązujących w nowym świecie. Okazuje się, że Magnus jest autorem komedii, ale już nikt nie chce czytać jego tekstów, samotnikiem, który nie ma odwagi popełnić samobójstwa. Postanawia złożyć młodemu Polakowi pewną niemoralną propozycję
"Dzieła Sławomira Mrożka trwale zapisały się w dziejach teatru, są porównywane z najlepszymi osiągnięciami Arthura Adamova, Fernando Arrabala, Samuela Becketta, Friedricha Dürrenmatta, Eugène'a Ionesco, a na gruncie polskim - Witolda Gombrowicza i Tadeusza Różewicza. Mistrz formy scenicznej i małych narracji, twórca niepodrabialnego humoru, od półwiecza towarzyszy intelektualnej refleksji nad kondycją Polaków, a jego opozycja 'mędrka' i 'chama' przez cały czas PRL-u przenikliwie uwidaczniała napięcia społeczne, jakim zaprzeczała ówczesna ideologia" - podkreślają śląscy naukowcy.
Przypomnieli też, że związki Sławomira Mrożka z Górnym Śląskiem datują się od 1957 roku.
"Wtedy poznał malarkę Marię Obrembę, członkinię słynnej Grupy ST-53, z którą wziął ślub cywilny w Katowicach w roku 1959. Do Katowic przyjeżdżał w latach następnych, a po dziesięcioleciach nieobecności - wiąże się z nimi symbolicznie poprzez akademicką społeczność Uniwersytetu Śląskiego" - czytamy w laudacji.
Sławomir Mrożek, prawdopodobnie najczęściej grywany w kraju i za granicą polski dramaturg współczesny, a w Polsce przez lata jeden z najpoczytniejszych obok Stanisława Lema, pisarzy, urodził się 29 czerwca 1930 roku w Borzęcinie (woj. małopolskie). Jest autorem takich dramatów jak "Tango", "Rzeźnia", "Emigranci".
W 1963 roku Mrożek wyemigrował z Polski, mieszkał we Włoszech, we Francji i w Meksyku. Powrócił do kraju w 1996 roku. Osiem lat później pisarz przebył udar mózgu, po którym został dotknięty afazją (utrata zdolności mowy). Lekarz poradził mu spisywanie wspomnień w celach terapeutycznych. Efekt tej pracy, autobiograficzna książka "Baltazar", została opublikowana w 2006 roku.
W czerwcu 2008 roku pisarz po raz drugi zdecydował się na emigrację, tym razem ze względu na stan zdrowia. Osiadł w Nicei. W 2010 roku ukazał się pierwszy z trzech tomów "Dziennika" Mrożka; tom drugi trafił do księgarń 25 stycznia 2012.
Inscenizację Bogdana Cioska będzie można oglądać na przedpremierowych pokazach w czwartek i piątek (22 i 23 marca), oraz po premierze 24 marca w niedzielny i wtorkowy wieczór (25 i 27 marca).
"Kontrakt" Sławomira Mrożka; reżyseria: Bogdan Ciosek; scenografia: Andrzej Witkowski; występują: Bernard Krawczyk, Marcin Szaforz; premiera: 24 marca 2012.
Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach
Rynek 2
40-951 Katowice
Województwo śląskie
Tel: (+48 32) 258 72 51, 258 72 52, 353 84 63
Fax: (+48 32) 259 89 76
WWW: www.teatrslaski.art.pl
Źródło: informacje prasowe, www.teatrslaski.art.pl
Opracował: JRK, marzec 2012.