Amerykańscy wydawcy Bryan Holme i Thomas Forman w książce "Poet's Camera" (Nowy Jork 1946) ułożyli obok fotografii wiersze, starając się zinterpretować nastrój albo znaczenie obrazu bezpośrednio lub przez sugestię, nie dążąc jednak do ujednolicenia ich problematyki wizualnej i literackiej. Książka ta jeszcze w latach 40. znalazła się w posiadaniu polskiego artysty Zbigniewa Dłubaka.
Na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie w grudniu 1948 roku Dłubak pokazał trzy fotografie, które zatytułował posługując się fragmentami poematu Pabla Nerudy "Serce Magellana". Artyście nie chodziło jednak o odkrywanie związków pomiędzy fotografią i poezją ani przekładanie wrażenia plastycznego na narrację poetycką. W opublikowanym nieco wcześniej tekście "Z rozmyślań o fotografice" ("Świat Fotografii", listopad 1948) wyjaśniał, jak istotne jest używanie przenośni poetyckiej:
- Tytuł musi dokładnie określić artystyczną treść obrazu a jest to często treść skomplikowana, posiadająca delikatne odcienie znaczeniowe - tak że bezpośrednią formą nie da się tego wyrazić - pisał.
Tytuł fotografii miał zatem służyć dokładniejszemu określeniu kierunku działania obrazu. W tym kontekście mamy być może do czynienia z pierwszym dotknięciem zjawiska asymetrii jako podstawowej dla Dłubaka reguły poznawania świata: poznanie wizualne możliwe jest tylko jako dostrzeganie różnic. Podobieństwa okazują się złudne a jednak istnieją - dotrzeć do nich można za pośrednictwem poezji.
W historii polskiej fotografii istnieją także inne dzieła, które spotykają się z tropami poezji. Na wystawie "Kamera poetów", której tytuł nawiązuje do wspomnianej publikacji Holme'a i Formana, można zobaczyć na przykład pracę Marka Piaseckiego, "Znaki na czarnym", opublikowaną na okładce tomiku poezji Jerzego Harasymowicza "Przejęcie kopii" (1958). Oprócz tej heliografii nie nastąpiło żadne istotne spotkanie pomiędzy poetą i fotografem. Eksponowany jest również montaż Jerzego Lewczyńskiego "Drzwi" z 1968 roku, zawierający cytat z wiersza serbskiego poety Vasco Popy, z tomiku "Gry" (wydanego pod redakcją Tadeusza Różewicza w 1962 roku). Zaś słowa "nie wiem (czas jest względny)" - fragment wiersza Haliny Poświatowskiej - otwierają album Zofii Rydet "Świat wyobraźni".
Kurator: Rafał Lewandowski.
Otwarcie: 15 stycznia 2012, godz.. 18:00.
Wystawa czynna do 10 lutego 2012.
Galeria Asymetria
Dom Funkcjonalny
ul. Jakubowska 16
Warszawa
www.asymetria.eu
Źródło: informacja prasowa