Menasze Seidenbeutel, "Widok na Kazimierz nad Wisłą", obraz udostępniony w Centralnej Bazie Judaików, w zbiorach ŻIH.
XVIII-wieczny starodruk mianujący rabina, szyld dentysty z getta warszawskiego, przedwojenne kartki na macę czy krawat Władysława Szpilmana można już oglądać w internetowej Centralnej Bazie Judaików, stworzonej przez Muzeum Historii Żydów Polskich.
Centralna Baza Judaików to internetowa baza danych, dająca dostęp do informacji o zabytkach i dokumentach, które do tej pory były rozproszone w różnych zbiorach w Polsce i na świecie. W tej chwili baza udostępnia internautom opisy i fotografie ponad 3000 obiektów ze zbiorów Muzeum Historii Żydów Polskich oraz Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma, w przyszłości będzie powiększana o zasoby nowych partnerów projektu.
Zdigitalizowane do tej pory obiekty to przede wszystkim unikatowe, niepokazywane nigdy dotąd pamiątki o wielkiej wartości zarówno historycznej, jak i sentymentalnej, świadczące o tysiącletniej historii Żydów na ziemiach polskich. Znalazły się tu np. XVIII-wieczny dokument księcia Karola Radziwiłła, mianujący rabina kahału w Birży, wkładka do butów wykonana z fragmentu Tory, gitara klezmerska z wypaloną gwiazdą Dawida, chanukowe lampy, krawat Władysława Szpilmana, XVI-wieczne starodruki, program koncertów z Cafe-Bar Zachęta z 1940 roku. Prezentowane są również dzieła sztuki z niezwykle bogatej kolekcji Żydowskiego Instytutu Historycznego, w tym m.in. dzieła Maurycego Gottlieba, Artura Markowicza, Wilhelma Wachtla czy Samuela Hirszenberga oraz słynna kolekcja grafik berlińskich.
Judaika prezentowane w tym momencie na stronie www.jewishmuseum.org.pl pochodzą ze zbiorów Muzeum Historii Żydów Polskich i Żydowskiego Instytutu Historycznego, który jest pierwszym partnerem w tym projekcie. O zbiorach Żydowskiego Instytutu Historycznego tak mówi jego dyrektor Paweł Śpiewak.
- Po wojnie ocalało bardzo mało przedmiotów, które są związane z kulturą żydowską (...). Bardzo mało zostało dokumentów np. listów rozwodowych, których musiało być bardzo wiele, czy też kontraktów ślubnych. Bardzo mało zostało też dzieł sztuki, które tworzyli malarze czy rzeźbiarze pochodzenia żydowskiego. Największa kolekcja przedmiotów żydowskich znajduje się w Żydowskim Instytucie Historycznym, gdzie jest ok. 15 tys. przedmiotów różnego zakresu i dzieł sztuki, od rysunków Brunona Schulza czy obrazów braci Gottliebów, czyli bardzo cenne dzieła sztuki z punktu widzenia historii sztuki żydowskiej. W instytucie są również bardzo ciekawe tkaniny np. greckie, jest też bardzo dużo rycin m.in. z Amsterdamu, Berlina, Lwowa, Wrocławia.
W dalszym etapie prac Muzeum Historii Żydów Polskich nawiąże współpracę z kolejnymi instytucjami i muzeami posiadającymi w swych zbiorach judaika. Obecnie trwają rozmowy z Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych, Muzeum Archeologicznym oraz Muzeum Historyczno-Archeologicznym w Ostrowcu Świętokrzyskim.
Wiosną przyszłego roku w bazie pojawią się pierwsze obiekty z kolekcji zagranicznych. 23 października Muzeum Historii Żydów Polskich podpisało umowę z Żydowskim Instytutem Naukowym YIVO, założonym w 1925 roku w Wilnie, a od 1940 roku działającym w Nowym Jorku. Jego archiwa zawierają 24 mln pozycji, w tym manuskrypty, dokumenty, fotografie, nagrania dźwiękowe, dzieła sztuki, plakaty i inne artefakty. Przez ponad 70 lat kolekcja YIVO nie była dostępna w Europie, teraz, dzięki umowie zawartej między Muzeum Historii Żydów Polskich a YIVO, zasoby YIVO będą znów dostępne na starym kontynencie.
Muzeum Historii Żydów Polskich poprzez Centralną Bazę Judaików chce zintegrować zasoby judaików z Polski, gromadząc w jednym miejscu informacje z ponad 500 polskich muzeów i archiwów w całym kraju. Docelowo Baza ma być też miejscem dostępu do zbiorów dokumentacji życia żydowskiego w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, rozproszonych po całym świecie.
W przyszłości katalog ma służyć muzealnikom, naukowcom i nauczycielom w ich pracy zawodowej. Uczniom, studentom oraz badaczom historii Żydów ma umożliwić pogłębienie wiedzy a edukatorom pomoże uzupełnić scenariusze zajęć. Także kuratorzy poszukujący obiektów do wystaw dotyczących tematyki żydowskiej znajdą tu cenny materiał.
Projekt finansowany jest ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach Programu Wieloletniego Kultura+, którego operatorem jest Narodowy Instytut Audiowizualny. Partnerem projektu jest Żydowski Instytut Historyczny.
Idź na stronę Centralnej Bazy Judaików...
Źródło: www.sztetl.org.pl, PAP