Jan Nowak Jeziorański przemawia podczas 5. rocznicy powstania Rozgłośni Polskiej. Widoczny mikrofon z logo Radia Wolna Europa; fot. Narodowe Archiwum cyfrowe
3 maja 2012 roku minęło 60 lat od nadania pierwszej audycji przez Radio Wolna Europa. Z tej okazji Polskie Radio uruchomiło w internecie specjalną stronę, a Dom Spotkań z Historą przygotował cykl spotkań poświęconych historii rozgłośni-instytucji.
Pierwsza audycja Radia Wolna Europa wyemitowana została 3 maja 1952 roku - wraz z wybiciem godziny jedenastej rozległy się w eterze pierwsze takty Majowego Mazurka. Przeniosły go do Polski z Monachium dwa - potężne nadajniki o mocy 50 tys. kW spod Lizbony i kilka anten o mocy 10 tys. kW, umieszczonych w Niemczech. Mówi Radio Wolna Europa - Głos Wolnej Polski.
Radio Wolna Europa miało misję - odbudować poczucie wspólnoty i podtrzymać nadzieję w sercach milionów ludzi, którzy po 1949 żyją za żelazną kurtyną, w strachu i w milczeniu.
W chwili rozpoczęcia działalności RWE jej wieloletni dyrektor Jan Nowak-Jeziorański tak formułował program działania:
- Zadaniem Radia jest walka z propagandą i indoktrynacją, prostowanie fałszów, ukazywanie prawdy historycznej, dostarczanie pełnej informacji o tym, co dzieje się w Polsce i na świecie. Mamy podtrzymywać opór moralny i niezależną myśl. Będziemy wystrzegali się wszystkiego, co mogłoby pchnąć społeczeństwo do oporu czynnego albo organizowania się pod ziemią.(www.wolnaeuropa.pl)
W okresie PRL rozgłośnia była najczęściej słuchanym radiem zagranicznym, systematycznie zagłuszanym przez SB i dyskredytowanym przez władzę. Zagłuszanie radia zakończyło się dopiero 1 stycznia 1988 roku. 30 czerwca 1994 roku Polska Rozgłośnia RWE przestała istnieć.
Z okazji 60. rocznicy Radia Wolna Europa Dom Polskie Radio utworzyło serwis wolnaeuropa.polskieradio.pl. Można na nim przesłuchać bogate archiwa Radia Wolna Europa, na które składa się 20 tysięcy archiwalnych dźwięków, pokazujących sytuację w Polsce i na świecie od uruchomienia Rozgłośni 3 maja 1952, aż do zakończenia działalności w połowie lat 90. W sumie pół miliona minut nagrań archiwalnych.
Do obchodów rocznicy Radia Wolna Europa przyłączył się też Dom Spotkań z Historią, który przygotował cykl spotkań, wykładów i filmów:
Program Spotkań:
- 2,5,6 maja, godz. 16:00 - "Cold Waves", reż. Alexandru Solomon, 2007, 159 min
- 3 maja, godz. 16.00 i 5 maja, godz. 14:00 - "Opowieść o wolnej Europie", reż. Jolanta Kessler-Chojecka, 1995, 100 min
- 9 maja, godz. 18:00 - "UKF Wolności" – spotkanie: Czy założenia programowe Jana Nowaka-Jeziorańskiego są możliwe do zrealizowania w świecie wolnych mediów? Goście: Andrzej Mietkowski (redaktor naczelny portalu Radia Wolności), Andrzej Wierzyński (RWE, TVN24), Jeremi Sadowski (RWE) oraz Jolanta Hajdasz, autorka książki Szczekaczka. Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa.
Więcej informacji o wydarzeniach na stronach: wolnaeuropa.pl, specjalnym serwisie Polskiego Radia i Domu Spotkań z Historią.