Edukację artystyczną rozpoczął w liceum plastycznym. Studiował na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Grafiki w Katowicach (dyplom w 1976) i już w 1977 roku został nagrodzony w konkursie katowickiego ZPAP. Jest twórcą autorskiej pracowni działań wizualnych w macierzystej uczelni, wykładowcą w pracowniach zawodowych Śląskiej Wyższej Szkoły Informatyki (kompozycja i projektowanie graficzne).
Roman Kalarus brał udział w blisko 300 wystawach w Polsce i za granicą. Ważniejsze zagraniczne wystawy Kalarusa odbyły się w Instytutach Polskich: w Londynie (1999), Budapeszcie (1999) i Sztokholmie (2001, 2002), a także kilkakrotnie we Francji (2004), Włoszech (2003, 2004) i w Niemczech (2003, 2004, 2005), w galeriach kijowskich - "Majsternia" (2000 i 2001) i "Soviart" (2001), w Lubljanie (2002), w Tallinie (wystawa "Polski Plakat Filmowy", 2002), w Helsinkach (2002, 2003), Zurychu (2004), na Węgrzech (2004), w Czechach (2004), w Ogaki, w Japonii (2002 i 2004), w Center for Design Studies w Tel-Avivie (1999), w Baku - stolicy Azerbejżanu (wystawa Współczesny Plakat Polski, 2003), w USA (Kansas City, 1998 i Pensylwanii, 2003).
Na katowickim Biennale Plakatu Polskiego Roman Kalarus został nagrodzony Grand Prix w 1995 i w 2001 roku, a w latach 1977, 1979, 1987 i 1989 otrzymywał nagrody fundowane. W 2001 roku zdobył I nagrodę na 3. Krakowskim Festiwalu Plakatu. Na Międzynarodowym Triennale Plakatu w Toyamie (Japonia), w 2003 roku zdobył brązowy medal, ex equo z własnym uczniem Sebastianem Kubicą. Uczestniczył też w Międzynarodowym Biennale Grafiki Użytkowej w Brnie w 2002 roku (brązowy medal), w Międzynarodowym Triennale Plakatu w Hong Kongu w 2004, w 8. Międzynarodowym Triennale Plakatu w Teheranie w 2004 roku. Za osiągnięcia artystyczne i pedagogiczne oraz indywidualny bogaty dorobek twórczy w 2006 otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Katowice w dziedzinie kultury. Prace Kalarusa znajdują się w zbiorach europejskich muzeów w Niemczech, Włoszech, Szwecji, Francji, Izraelu, Stanach Zjednoczonych.
Plakaty Kalarusa emanują cukierkowym, neonowym kolorem, wielością rozsypanych elementów.
"Plakat jest inteligentną zabawą, intelektualną przygodą, wyrafinowanym dziełem wizualnym tworzonym z różnych elementów plastycznych" - twierdzi arysta.
Jego prace są lekkie, bajkowe, ale często brutalne w treści - epatują erotyką, przemocą, bólem, czasem makabrą zdeformowanych ludzko-zwierzęcych ciał. Kalarus przyznaje, że, "nie znosi ładnych obrazków". Erotykę uważa za naturalny, pozytywny aspekt ludzkiej egzystencji. Bez niej nie ma prawdy w sztuce.
"Sztuka bez seksu nie jest sztuką i to nawet kościelna" - przyznaje.
Roman Kalarus nie stosuje technologii komputerowych; w jego pracowni plakaty drukowane są w technice sitodruku. Artysta ręcznie pisze teksty na plakatach, jego grafiki naznaczone są odręczną miękką, białą linią, wpuszczająca błysk światła do kompozycji.
Roman Kalarus zajmuje się również ręcznie montowanym collage'em artystycznym, barwnym drzeworytem (nagrody 4. i 5. Quadriennale Drzeworytu Polskiego w Olsztynie w 1987 i 1991), malarstwem i rysunkiem. Współpracuje ze Śląskim Teatrem Lalki i Aktora "Ateneum" (scenografia i projekty lalek do sztuki Kowal Gustawa Morcinka nagrodzone zostały "Złotą Maską" w 2005). Jest również autorem scenografii do baśni Dokąd pędzisz, Koniku? w reżyserii Jacka Popławskiego. W latach 2000-2003 wraz z Joanną Piech realizował projekty malowideł sakralnych w kościele Błogosławionej Karoliny Kózkówny w Tychach, a w latach 2002-2003 w kościele Matki Kościoła Niepokalanej Jutrzenki Wolności w Katowicach.
Odpowiada za szatę graficzną czasopisma muzycznego "Twój Blues". Jest autorem graficznej oprawy akcji antyalkoholowej zorganizowanej przez Duszpasterstwo Trzeźwości Archidiecezji Katowickiej. W ramach tego złożonego projektu wykonał znak graficzny patronujący akcji "Prowadzę, jestem trzeźwy", a w latach 1999-2006 serię plakatów. Plakat z tego cyklu Myślę, więc nie piję przyniósł autorowi Grand Prix katowickiego 17. Biennale Plakatu Polskiego. Związane z akcją grafiki Kalarusa zaistniały w formie billboardów, citilightów, nadruków na tramwajach i autobusach.
Roman Kalarus mieszka w Katowicach. Pracuje w tamtejszym oddziale krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie prowadzi zajęcia dla studentów dwóch ostatnich lat studiów. Z jego pracowni wyszli m.in. Sebastian Kubica (laureat Biennale Plakatu Polskiego w Katowicach, w 2003 r. i brązowy medalista Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie w 2004), Monika Starowicz (asystentka w pracowni plakatu Romana Kalarusa), Weronika Ratajska, Stefan Lechwar. Roman Kalarus prowadził także zajęcia dla studentów w Chile i w Tel-Awiwie.
Bibliografia i cytaty:
www.xlo.pl/katowice/ludzie/kalarus/roman_kalarus.htm
www.mhk.katowice.pl/nikiszowiec/w-cz-plakat.html
Autor: Sylwia Giżka, grudzień 2006.