W 1978 ukończyła studia kompozytorskie w klasie Andrzeja Koszewskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu. Pracowała jako skrzypaczka w orkiestrze Filharmonii Poznańskiej i w Orkiestrze Kameralnej Agnieszki Duczmal. Uczestniczyła w warsztatach kompozytorskich i seminariach w Polsce, Holandii, Francji i Szwajcarii, wykładała na kursach kompozytorskich, m.in. w Polsce, na Białorusi, w Chile, we Francji, w Holandii, Japonii, Kanadzie, Mołdawii, Niemczech, Szwajcarii i Szwecji. Współpracowała z twórcami plastyki, teatru i filmu eksperymentalnego, m.in. Janem Berdyszakiem, Tedem Brandsenem, Izabellą Gustowską, Aleksandrą Korejwo, Wojciechem Müllerem, Lechem Raczakiem, Rolandem Toporem, Ewą Wycichowską.
Nagrody i festiwale
Jest laureatką konkursów kompozytorskich w kraju i za granicą, m.in. w 1978 otrzymała II nagrodę na Konkursie im. Artura Malawskiego za "Litanię" na kwartet smyczkowy (1978), w 1979 - III nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim w Białymstoku za "Stabile, mobile a passacaglia" dla 7 wykonawców (1979), wyróżnienie na Konkursie Młodych Związku Kompozytorów Polskich za "Polietylenowy dyptyk" na orkiestrę (1979) oraz II nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim "Jeunesses Musicales" w Belgradzie za "Koncert skrzypcowy" (1979), w 1980 - II nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim w Łańcucie za "Sześć utworów na kwartet smyczkowy" (1979), w 1981 - I nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim dla Kompozytorek w Mannheim za "Assacaglię" dla 5 instrumentalistów (1980), w 1982 - wyróżnienie na Konkursie im. Karola Szymanowskiego za tragifarsę "Pani Koch" (1981), a w 1983 - I nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim im. Maxa Deutscha w Paryżu za utwór "Pożegnanie z Tooropem" na orkiestrę (1981). W sezonie 1993/94 uczestniczyła w projekcie "EuroMusikTheater" zakończonym premierą "Zeitschlingen" (1994) w Stuttgarcie, a w następnym sezonie - w Donau Ballet uwieńczonym premierą "Venture Unknown" (1995) na Holland Dance Festival. W sezonie 1995/96 gościła jako composer-in-residence w Electronic Music Studio w Sztokholmie, a za zrealizowany tam utwór "Jako te białe myszki" (1996) została w 1997 laureatem Międzynarodowego Konkursu Muzyki Elektroakustycznej w Bourges. Jest też laureatką emsPrize w Sztokholmie (2001) za "Just too many words" na taśmę (2001). W 2008 jej kompozycja "Siedem wysp Conrada" na brzmienia elektroniczne i 10 instrumentów amplifikowanych (2007) została nominowana do Nagrody Mediów Publicznych OPUS.
Utwory Lidii Zielińskiej wykonywane były na festiwalach w kilkudziesięciu krajach Europy, Azji i obu Ameryk, przez takich wykonawców i zespoły, jak m.in. Krzysztof Bąkowski, Daniel Gazon, Marta Klimasara, Jan Krenz, Claire Larcher, Jerzy Maksymiuk, Alexandre Myrat, Jan Pilch, Daniel Stabrawa, Terje Thiwang, Pomone Tortelier, Francoise Vanhecke, Antoni Wit, Anna Zielińska, Joos Zwaanenburg, Ensemble InterContemporain, De Ereprijs, Notabu ensemble neue musik, Ensemble Ars Nova, Muzyka Centrum, Orkiestra Kameralna Polskiego Radia "Amadeus", Orkiestra Muzyki Nowej, chór Schola Cantorum Gedanensis, Polski Teatr Tańca.
Komponowała m.in. na zamówienie Polskiego Radia, "Solidarności", Teatru Ósmego Dnia, Holland Dance Festival, Euro-Musik-Theater w Stuttgarcie, holenderskiego zespołu De Ereprijs, Radia Szwedzkiego, Ministerstwa Kultury Badenii-Wirtembergii, "Warszawskiej Jesieni".
Pracowała w studiach muzyki elektronicznej Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie, Studiu Eksperymentalnym Polskiego Radia w Warszawie, IPEM/BRT w Gandawie, EMS w Sztokholmie, ZKM w Karlsruhe i innych.
Jest autorką wielu publikacji i wykładów (dotyczących polskiej muzyki współczesnej, muzyki elektroakustycznej, historii muzyki eksperymentalnej, ekologii dźwiękowej oraz tradycyjnej muzyki japońskiej), z którymi występowała wielokrotnie na zaproszenie uniwersytetów w Europie, Azji, Australii i Nowej Zelandii, w Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej "Manggha" w Krakowie, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, a także podczas dorocznych konferencji ISEA i WFAE oraz sesji naukowych w kraju i za granicą. Prowadziła kursy letnie, warsztaty i seminaria w Polsce, Białorusi, Chile, Francji, Holandii, Japonii, Kanadzie, Mołdawii, Niemczech, Szwajcarii i Szwecji. Jest jurorem, kuratorem, ekspertem i konsultantem różnych przedsięwzięć muzycznych, intermedialnych i edukacyjnych w wielu krajach Europy oraz w organach Unii Europejskiej.
Działalność akademicka
Lidia Zielińska prowadzi klasę kompozycji i kieruje studiem muzyki elektroakustycznej w Akademii Muzycznej w Poznaniu. W latach 1992-93 wykładała także w Akademii Muzycznej we Wrocławiu. W latach 1989-92 i od 2001 prowadzi zajęcia z sonologii w Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu.
Była przez wiele lat członkiem Komisji Programowej Festiwalu "Warszawska Jesień" (1989-92 oraz 1996-2005), była też dyrektorem artystycznym "Poznańskiej Wiosny Muzycznej" (1989-92), Międzynarodowego Festiwalu "Dziecko i dźwięk" w Poznaniu (1993-95). Członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej (1981-92), Zarządu Poznańskiego Oddziału Związku Kompozytorów Polskich (1983-93, 1999-2001), Zarządu Głównego Związku Kompozytorów Polskich (1989-91 oraz od 2001).
Jest współzałożycielem kwartalnika muzycznego "Monochord, de musica acta, studia et commentarii", Wydawnictwa Muzycznego "Brevis", Fundacji "Dziecko i dźwięk", Fundacji Przyjaciół Warszawskiej Jesieni, Wielkopolskiego Towarzystwa Sztuk Pięknych "Zachęta", PSeME – Polskiego Stowarzyszenia Muzyki Elektroakustycznej.
Lidia Zielińska w 2007 otrzymała Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich za "wybitne i wszechstronne osiągnięcia kompozytorskie".
Dorobek kompozytorski
Lidia Zielińska jest jedną z najciekawszych postaci polskiego świata kompozytorskiego. Jej drogę twórczą znaczą nieustanne poszukiwania w najróżniejszych obszarach artystycznego działania. W samej pracy kompozytorskiej zajmuje się w sposób szczególny muzyką elektroakustyczną i sztuką multimedialną. Po ukończeniu klasycznych studiów kompozytorskich rzuciła się w wir kursów, na których rozpoznawała nowe tereny kompozytorskiego warsztatu. Była na kursach w Breukelen ("Musicultura") i w Amsterdamie (Fundacja "Gaudeamus"), Rydzynie i Wzdowie (Polskie Towarzystwo Muzyki Współczesnej). Współpracowała z ludźmi teatru, filmu eksperymentalnego i sztuk plastycznych. Uczestniczyła w multimedialnym projekcie "EuroMusikTheater" w Stuttgarcie. Jako kompozytor-gość pracowała w Electronic Music Studio w Sztokholmie, w studiu muzyki elektronicznej IPEM/BRT w Gandawie oraz w Institute de la Musique Electroacoustique w Bourges. Sama prowadziła wiele kursów poświęconych muzyce elektroakustycznej i działaniom multimedialnym, a na zaproszenie różnych uniwersytetów europejskich występowała z wykładami o podobnej tematyce. Szczególną dziedziną jej muzycznych zainteresowań jest "ekologia dźwiękowa".
Efektem działań Lidii Zielińskiej w sferze sztuki elektroakustycznej i multimedialnej są liczne kompozycje wykorzystujące elektronikę, komputery i elementy wizualne. Spośród "klasycznych" utworów z taśmą lub z komputerem można wymienić: "Tańce polskie" na taśmę według księdza Baki (1986), "Short piece" na flet i komputer lub taśmę (1992), "Jako te białe myszki" na taśmę (1996), "Expandata" na werbel i taśmę (1997), "Ballada o Ballacie" na taśmę (1997) i "Just too many words" na taśmę (2001). Kompozycje audiowizualne to między innymi: "Sztuczny kult" na taśmę magnetofonową, taśmę wideo, neony i obiekty plastyczne (wspólnie z Wojciechem Oleksiakiem - 1985), "Heldenleben. Podsłuchane, podpatrzone" na taśmę audio, taśmę wideo i teatr cieni (1986) oraz "Kalejdoskop-Passacaglia" na perkusję, przeźrocza i klaszczące dłonie dla dzieci (1987).
Ten ostatni utwór przypomina, że ważnym obszarem zainteresowań Lidii Zielińskiej jest twórczość dla dzieci. W jej dorobku w tym zakresie są tak ambitne pozycje, jak wspomniana już "Kalejdoskop-Passacaglia" na perkusję, przeźrocza i klaszczące dłonie (1987), a także "Muzeum dźwięku", "żywa" instalacja dla dzieci (1988) czy "Muzyka terenów podmokłych" z udziałem publiczności dziecięcej, narratora, dyrygenta i taśmy (1993). Dodajmy do tego performanse: "To samo" (1988), "Głosy" (wspólnie z Izabellą Gustowską - 1992) czy performans zrealizowany w Zamku Ujazdowskim w Warszawie w 2002 roku podczas festiwalu "Audio Art", a obraz niezwykłej, "poszukującej" twórczości Lidii Zielińskiej będzie wymowny, aczkolwiek daleko nie pełny. Da jednak wyraźną orientację odnośnie do usytuowania kompozytorki w pejzażu polskiej nowej muzyki, choć nie można zapominać o jej tradycyjnych utworach przeznaczonych na standardowe instrumenty, jak "Koncert skrzypcowy" (1979 - I nagroda i nagroda krytyki na Międzynarodowym Konkursie "Jeunesses Musicales" w Belgradzie), "Kwartet smyczkowy" (1988) czy "Zoom" na skrzypce i orkiestrę (2000).
Ważniejsze kompozycje:
- Słuchaj, Joe, monodram na mima, taśmę i orkiestrę (1978)
- Litania na kwartet smyczkowy (1979)
- Koncert skrzypcowy (1979)
- Dwa tańce na smyczki (1981)
- Epitafium pamięci poznańskiego Czerwca 1956 na orkiestrę (1981)
- Pani Koch, tragifarsa w jednym akcie na głosy solowe, magnetofony kasetowe, zespoły wokalne i instrumentalne (1981)
- Pożegnanie z Tooropem na orkiestrę (1981)
- Traktat na kwartet obojowy (1982)
- Cascando na aktora i podwójny chór mieszany (1983-91)
- Kołysanka-Gagaku na kontrabas (1984)
- Sonet o Tatrach dla 4 muzyków (1985)
- Sztuczny kult na taśmę magnetofonową, taśmę wideo, neony i obiekty plastyczne [wspólnie z Wojciechem Olesiakiem] (1985)
- Fikcja na orkiestrę (1986)
- Glossa na altówkę lub skrzypce (1986)
- Heldenleben. Podsłuchane, podpatrzone na taśmę audio, taśmę wideo i teatr cieni (1986)
- Pleonazm na obój, skrzypce i orkiestrę smyczkową (1986)
- Tańce polskie na taśmę według księdza Baki (1986)
- Pierwsza podróż AKO, film animowany [wspólnie z Aleksandrą Korejwo] (1986)
- Muzyka konkretna na chór i orkiestrę (1987)
- Utwór fabularny na saksofon i taśmę (1987)
- Kalejdoskop-Passacaglia dla dzieci na perkusję, przeźrocza i klaszczące dłonie (1987)
- Kwartet smyczkowy (1988)
- Utwór o wszystkim na perkusję i publiczność dziecięcą (1988)
- Descendent na klawesyn lub fortepian (1988)
- Huit heures de la vie des femmes, teatr muzyczny na 9 wykonawców (1988)
- Mała symfonia atroficzna na orkiestrę (1988)
- Muzyka na Wielki Tydzień na chór mieszany i perkusję (1988)
- To samo, performance (1988)
- Muzeum dźwięku, „żywa" instalacja dla dzieci (1988)
- Musica humana albo Skąd się biorą symfonie [wersja I], utwór radiowy (1989)
- Toccata na orkiestrę perkusyjną (1989)
- Dwa pudy, utwór przestrzenny dla 5 wykonawców (1989)
- Na polu, minispektakl (1990)
- Grafika II na 10 instrumentów i live electronics (1991)
- Cascando [wersja kameralna] na aktora i podwójny chór mieszany (1991)
- Żakard dla 14 muzyków (1991)
- Fago na fagot, kontrabas i akordeon lub klawiaturę elektroniczną (1992)
- Short piece na flet i komputer lub taśmę (1992)
- Głosy, performance [wspólnie z Izabellą Gustowską] (1992)
- Dźwiękowisko, teatr muzyczny dla dzieci (1993)
- Muzyka terenów podmokłych z udziałem publiczności dziecięcej, narratora, dyrygenta i taśmy (1993)
- Zeitschlingen, spektakl dźwiękowy (1994)
- Jednostka TOGO na chór męski i fortepian (1995)
- Venture Unknown, balet (1995)
- Jako te białe myszki, utwór radiowy (1996)
- La Vetrata dla młodej orkiestry smyczkowej (1996)
- Ballada sopra Ballata na taśmę (1997)
- Expandata na werbel i taśmę (1997)
- Motetus universalis, instalacja (1997)
- Percussionata na 40-60 perkusistów (1998)
- Znacie, to posłuchajcie..., hörspiel według Lokomotywy Juliana Tuwima (1998)
- Atlas polskich symboli dźwiękowych, utwór radiowy (2000)
- Zoom na skrzypce i orkiestrę (2000)
- Just too many words na taśmę (2001)
- Grain to Grain na 13 instrumentów (2002)
- Szkic z natury, spektakl multimedialny (2002)
- Ze szkicownika 2, spektakl multimedialny (2003)
- Nobody is Perfect na dźwięki elektroniczne i 17 instrumentów (2004)
- Rapsodia na skrzypce i dźwięki elektroniczne (2004)
- dumchrzquii na taśmę (2004)
- Przypadki pana von K. (Die Fälle des Herrn von K.), balet pełnospektaklowy (2005)
- Obiadki w Rejowcu 1965-1565 na taśmę (2006)
- Wszystko już było, instalacja audiowizualna (2006)
- Z ogrodu nauk na chór i brzmienia elektroniczne do tekstu z księgi Koheleta (2006)
- Otwórz uszy! Otwórz oczy!, miniatura audiowizualna dla dzieci (2006)
- Siedem wysp Conrada na brzmienia elektroniczne i 10 instrumentów amplifikowanych (2007)
- Ósma wyspa na taśmę (2008)
- Aby tytuł utworu... na klarnet, gitarę elektryczną i fortepian (2009)
- Rdza na pięć lub sześć instrumentów i CD (2010)
- Canción triste na skrzypce i CD (2010)
- In the rear na komputer (2010)
- Backstage Pass na komputer (ambisonics) lub projekcję wielokanałową (2010)
- Melodramat na orkiestrę (2011)
- X3 na 14 instrumentów (2011)
- Lata na orkiestrę (2011)
- Aphasia na saksofon tenorowy i CD (2012)
- Ukiyo na 19 instrumentów (2012)
- Insectarium na CD, muzyka do wystawy plastycznej (2012)
- 53 oddechy na flet glissandowy, taśmę 8-kanałową i live electronics (2013)
- X-3m na zespół (2013), Looks Chinese, Sounds Polish, instalacja (2013)
- Lutosławski DIY, instalacja (2013)
- Lutosławski DIY flash mob (2013)
- Slices of Music, interaktywna instalacja dla dzieci (2013)
- Missed Link – spektakl dźwiękowy na zespół śpiewaczek tradycyjnych, zespół instrumentalny, instrumenty mobilne, taśmę 8-kanałową i live electronics (2013–14)
- Polish Sonorities, instalacja (2014)
- Threesome na kwartet smyczkowy, wideo, zespół instrumentalny i live electronics (2014–15)
- Symfonia koncertująca na małe przyrządy dźwiękowe, małą perkusję i wielką orkiestrę (2014–15)
-
Do cna na 10 instrumentów chińskich (2015)
-
Radomskie Pory Roku na 40 gimnazjalistów, 2 flety, orkiestrę smyczkową i elektronikę (2015)
- Palindrom na 2 instrumenty melodyczne i CD (2015)
- Threesome C na amplifikowany kwartet smyczkowy, taśmę i live electronics (2015/16)
Autor: Małgorzata Kosińska, Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Związek Kompozytorów Polskich, styczeń 2002; aktualizacja: styczeń 2009, listopad 2014 (tk), sierpień 2015 Filip Lech.