Studiowała filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim (w 1928 roku uzyskała doktorat) oraz pedagogikę w Wolnej Wszechnicy Polskiej. W latach 30. wykładała w Wolnej Wszechnicy. W okresie okupacji niemieckiej prowadziła seminaria na tajnych kompletach. Żołnierz Armii Krajowej; w 1944 roku została wywieziona do obozu jenieckiego w Niemczech. Po wojnie była wykładowcą na Wydziale Pedagogiki UW (1947-50), kierownikiem literackim Państwowego Teatru Nowej Warszawy (1950-54). Od 1954 roku poświęciła się pracy literackiej.
"Wyrosłam w środowisku inteligenckim i należałam do tych, którzy od najwcześniejszych lat wychowywano w poczuciu ważności kultury" - pisała o swoim dzieciństwie. "W rozmowach prócz wszechobecnej polityki mówiło się o teatrze, o wystawach, o książkach. Stały na półkach i leżały na stołach, świeżo zdobytą umiejętność czytania ćwiczyłam na ich tytułach, które choć dziwaczne, mówiły o czymś niedostępnym, a na pewno cudownym".
Po latach "Gazecie Wyborczej" wyznała:
"Dokonałam w swoim życiu tylko jednego odkrycia: staram się być jak najbardziej uczciwym człowiekiem. Nie robić przykrości innym. Nie dochodzić swego, pogodzić się z tym, że krzywdy bywają w życiu. Lepiej wybaczyć, aniżeli czuć się wiecznie skrzywdzonym".
Twórczość Ireny Jurgielewiczowej łączy znajomość psychiki i problemów młodych czytelników z zainteresowaniem dla ich etycznych i intelektualnych przeobrażeń. Wśród jej utworów dla dzieci do najpopularniejszych należą:
"Historia O Czterech Pstroczkach" (1948), "O Chłopcu, Który Szukał Domu" (1957), "Jak Jeden Malarz Chciał Namalować Szczęśliwego Motyla" (1960), a wśród powieści dla młodzieży: "Ten Obcy" (1961), "Niespokojne Godziny" (1964), "Wszystko Inaczej" (1968), "Ważne i Nieważne" (1971), "Inna?" (1975). Jest autorką wspomnień "Strategia Czekania" (1982) i "Byłam, Byliśmy" (1998).
Książki Ireny Jurgielewiczowej tłumaczone były m.in. na język czeski, bułgarski, japoński, niemiecki, rosyjski, ukraiński, włoski. Jej powieść "Ten Obcy" wpisana jest na międzynarodową Listę Honorową im. H.Ch. Andersena, a "Inna?" - na międzynarodową listę Premio Europeo. Tom wspomnień z młodości "Byłam, Byliśmy" trafił do finału Nagrody Literackiej NIKE.
Czytelnicy w listach do redakcji chwalili ją za to, że jest "mądra, ale nie przemądrzała; patriotyczna, ale nie nacjonalistyczna". Pisarka do końca zachowała jasność umysłu i poczucie humoru. Kiedy chwalono ją za doskonałą pamięć, mówiła: "Bez przesady, z wojny rosyjsko-japońskiej prawie nic nie pamiętam".