Friedrich Gross urodził się w rodzinie kamieniarzy i budowniczych. Pochodził z Brüx w Saksonii (obecnie Most w Czechach). Jego ojciec, Jacob Gross, zajmował się kamieniarstwem. Przypuszcza się, iż Friedrich Gross kształcił się w warsztacie swojego wuja Hansa Walthera w Dreźnie. Od 1569 roku notowany we Wrocławiu, wziął w tym roku ślub. W 1571 roku uzyskał prawa miejskie. Następnie wzmiankowany jest dopiero w roku 1577 z okazji podróży do Gdańska i Elbląga. Cztery lata później wykonał ambonę w kościele św. Marii Magdaleny we Wrocławiu. Od 1582 roku był wdowcem, data jego drugiego ślubu nie jest znana. W 1586 został mistrzem budowlanym miasta Wrocławia. Stanowisko to sprawował do swojej śmierci, która nastąpiła przed 16 października 1589 roku. Wdowa po Grossie wyszła za mąż za jego ucznia Gerharda Hendrika, który przejął warsztat. Friedrich Gross miał dwóch synów parających się sztuką: Jacoba, ochrzczonego 11 sierpnia 1572, i Friedricha Młodszego, ochrzczonego 12 września 1574, zmarłego w 1609 roku. Ich twórczość nie została rozpoznana.
Do pewnych dzieł Grossa należy ambona w kościele św. Marii Magdaleny we Wrocławiu. Nie zachowana sygnatura artysty brzmiała: "ANNO DOMINI 1581" oraz "DURCH FRIEDRICH GROSS" ("Roku Pańskiego 1581 przez Fryderyka Grossa"). Współpracował przy tym dziele z Bartholomeusem Fichtenbergerem (malarzem), Stephanem Götzem (ludwisarzem) oraz Christophem Weirachem (ślusarzem). Rachunki opiewały na około 500 talarów, co było kwotą bardzo dużą w latach 80. XVI wieku, porównywalną z budową niewielkiego wiejskiego kościółka.
Pozostałe dzieła łączone są z Grossem na zasadzie atrybucji. Należą do nich dzieła wrocławskie z kościoła św. Elżbiety: epitafium Ludwiga Pfintzinga Młodszego (1575), epitafium Georga Jeschkego (po 1576), nagrobek Nicolausa Rehdiggera (1582), epitafium Hieronima Uthmann-Rathena (ok. 1583) i epitafium Andreasa Rehdiggera (ok. 1585). Z warsztatem Grossa wiąże się również dekorację Kamienicy pod Gryfami na wrocławskim rynku (1589). W przypadku późnych dzieł warsztatu problemem staje się rozróżnienie pomiędzy pracami mistrza a dziełem jego ucznia Gerharda Hendrika.
Friedrich Gross był mistrzem dużej pracowni rzeźbiarsko-kamieniarskiej. Wprowadził na Śląsk alabaster, zielony marmur oraz brąz, których użył do wykonania ambony w kościele św. Marii Magdaleny. Specjalizował się w alabastrowych reliefach (np. w epitafium Uthmann-Rathena). Poza tym tworzył głównie w piaskowcu. Epitafia Grossa charakteryzuje silna struktura architektoniczna będąca wpływem rzeźby saksońskiej. Są to konstrukcje o edikulach cztero- lub, rzadziej, dwukolumnowych, z kolumnami zestawionymi blisko siebie lub nieco oddalonymi. Stosunkowo skromna dekoracja ogranicza się do uszaków i gzymsów, które często mają konsolki.
Wyjątkiem jest tu nagrobek Rehdiggerów o nietypowej konstrukcji horyzontalnej, pośrodku której przedstawiony został krucyfiks. W stronę mogiły skierowane są klęczące postaci zmarłych. Tego typu struktury nawiązują do modnych w Saksonii nagrobków z klęczącymi figurami. Nagrobek Rehdiggerów ma także znacznie bogatszą dekorację roślinną o proweniencji włoskiej. Gross zapoznał się z nią zapewne w warsztacie Waltherów. Stosował także dość prostą dekorację niderlandzką w formie ornamentyki okuciowo-zwijanej, różnych masek, koszów z owocami, pęków owoców i maszkaronów przedstawionych profilowo.
Figury w dziełach Grossa mają poprawne proporcje ciała, dość wyszukane wygięte pozy oraz żywe gesty. Należy to uznać za novum w środowisku rzeźbiarskim Wrocławia. Eksperymentowanie z rozmaitymi strukturami nagrobków, wprowadzanie rozwiązań przeszczepionych z ośrodków saksońskich oraz rozwój rzeźby alabastrowej stanowią niezaprzeczalny wkład Grossa w rozwój wrocławskiej rzeźby. Ambonę z kościoła św. Marii Magdaleny będą naśladować inni, mniejsi rangą artyści aż po początek XVII wieku.
Autor: Jakub Jagiełło, listopad 2010