Wnuk legionisty i poety Cypriana, syn powstańca, historyka i działacza emigracyjnego Franciszka Ksawerego. Nauki pobierał w Szkole Polskiej Narodowej w Batignolles (której współzałożycielem był jego ojciec), następnie kształcił się w pracowni rzeźbiarskiej F. Jouffroy. Od 1858 mieszkał i tworzył we Lwowie. W 1861 przeniósł się do Wiednia, gdzie realizował zamówienia dworu cesarskiego. W 1863 był znowu w Paryżu, a następnie mieszkał na przemian we Francji i w Belgii. W 1870 przebywał w Petersburgu w związku z mianowaniem go na profesora tamtejszej Akademii. W 1870 i 1875 gościł w Warszawie. Po powrocie do Paryża prowadził tam renomowany salon artystyczno-literacki. W 1877 został mianowany członkiem francuskiej Akademii Narodowej, a w 1889 oficerem Legii Honorowej. Od 1897 pełnił funkcję pierwszego prezesa Koła Artystyczno-Literackiego w Paryżu.
W swej twórczości Godebski konsekwentnie przestrzegał zasad sztuki akademickiej opartej z jednej strony na rzetelnym studium natury, z drugiej zaś na nawiązywaniu do tradycji dawnych stylów historycznych. Do zrealizowanych według jego projektów dzieł monumentalnych należą m.in. Pomnik Wyzwolenia w stolicy Peru, Limie (1866-1859) oraz Pomnik Adama Mickiewicza w Warszawie (1898). Monument w Limie stanowi wielce rozbudowaną kompozycję architektoniczno-rzeźbiarską, którą wieńczy posąg geniusza zwycięstwa z usadowionymi poniżej personifikacjami Peru, Boliwii, Chile i Ekwadoru oraz figurą generała Jose San Martina. Według wstępnych projektów również pomnik warszawski miał operować skomplikowaną, wielofigurową formą. W ostatecznym rezultacie zrealizowano ograniczoną wersję projektu (pomnik uległ zniszczeniu w trakcie II wojny światowej, odbudowany w 1955 roku). Do bardziej kameralnych prac monumentalnych Godebskiego należy pomnik wiolonczelisty A. F. Servaisa (którego córka, Zofia, była pierwszą żoną artysty) w Hal w Belgii (1868).
Godebski zasłynął również jako autor kompozycji alegorycznych (m.in. Geniusz i siła brutalna, 1888; Marzenie o sławie, 1894) i rzeźb salonowych o tematyce mitologicznej (np. grupa Lubieżność i niewinność zwana też Satyr i Nimfa lub Kuszenie z 1881 oraz Amor żebrzący, 1882). Zajmował się ponadto rzeźbą portretową i sepulkralną (m.in. nagrobki Teofila Gauthier na cmentarzu Montmartre i Hektora Berlioza na Pere-Lachaise w Paryżu).
Dla polskiego życia artystycznego ważny był pobyt Godebskiego w Warszawie w 1875 roku, kiedy to, wraz z drugą żoną, rzeźbiarką Matyldą z domu Rosen, prowadził salon skupiający tutejszą elitę intelektualno-artystyczną. Do ożywienia życia kulturalnego stolicy przyczynił się ponadto cykl felietonów pt. "Listy o sztuce" publikowanych przez artystę na łamach "Gazety Polskiej". Godebski deklarował się tam jako rzecznik nowatorskich prądów w sztuce, co w sposób niepokojący kontrastowało z jego opartą na akademickich zasadach twórczością.
Podstawowa bibliografia:
- "Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. II", Wrocław 1975 (Andrzej Ryszkiewicz).
- Mikocka-Rachubowa Katarzyna, "Rzeźba polska XIX wieku. Od klasycyzmu do symbolizmu". Katalog zbiorów. Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1993.
- Kwiatkowska Maria Irena, "Rzeźbiarze warszawscy XIX wieku", Warszawa 1995.
Autor: Piotr Szubert, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, luty 2002.