W latach 1974-1978 studiował edukację artystyczną na Uniwersytecie Śląskim w Cieszynie. W położonych nieopodal Kaczycach Górnych mieszkał i pracował do końca życia, z dala od artystycznych centrów. W 1977 roku zaczął wystawiać w słynnej warszawskiej
Galerii Foksal, z której środowiskiem związany był przez ponad dwie dekady.
Na początku lat siedemdziesiątych Szewczyk interesował się metodami neutralizacji malarstwa, dotarcia do jego punktu zerowego. Z tego okresu pochodzą jego obrazy malowane na lustrach (np. z użyciem pasów polonitu) czy deski pokryte standardowymi wzorami, służącymi do dekoracji ścian, m.in. cykl Malarstwo obrazu ujednolicone z malarstwem ściany (1974) powstały we współpracy z Tomaszem Wawakiem. W wywiadzie Szewczyk wspominał:
"Kiedy Tomek Wawak miał problem, co zrobić, by nic nie zrobić, to był rzeczywisty problem. Powiedziałem wtedy: maluj obrazy jak malarz pokojowy i w ten sposób narodziła się idea 'wałków'."
Ale uciekał się do jeszcze radykalniejszych środków - pokrywał strony książeczek do kolorowania dla dzieci, ściśle według dołączonych do nich wzorów.
"Można by uznać taki proceder artysty-malarza za przejaw kokieterii bądź za rekreacyjny żart. (...) Chodziło o malowanie-zanim-zostanie-ono-ocenione. Ale nie action. Święte malowanie. Czyli Malowanie..." - pisał o jego pracach Wiesław Borowski.
Sam artysta wyjaśniał:
"Po raz pierwszy odrzuciłem wszelkie dylematy artystyczne, estetyczne i nieestetyczne, i pytania o te wszystkie wartości były dla mnie już bezzasadne. Obraz odrzucił wszelkie problemy budowy, można było nareszcie zostawić na boku strukturę".
Na swej pierwszej wystawie w Galerii Foksal w 1977 roku pokazał prace odwzorowujące w skali 1:1 proste podziały geometryczne ścian domów rybaków ze wsi Chłopy koło Mielna na północy Polski (Malowidła z Chłopów).
Już takie działania pokazały, że malarstwo to dla Andrzeja Szewczyka czynność malowania, później coraz bliższa stawała mu się prawosławna kultura pisania ikon. W języku rosyjskim pisat' oznacza zarówno pisać, jak i malować. U Szewczyka malowanie zostało zastąpione przez pisanie. Ten wątek jego twórczości realizował się na trzech ścieżkach, którymi w różnych okresach częściej lub rzadziej podążał.
Pierwszą z tych ścieżek są skrawki kolorowych ołówków, układane na podłodze lub składane w obrazy. W 1981 roku artysta pokrył nimi całą podłogę Galerii Foksal. Tytułem wystawy był cytat ze Stéphane'a Mallarmé: "Przestrzeń ciągle ta sama, czy rośnie czy maleje", którym Szewczyk znakomicie oddał charakter tej niewielkiej galerii, założonej w 1966 roku. O swojej pracy mówił:
"Było to proste, proste geometrią wnętrza, jak również proste tradycją miejsca. Praca była zgodna z epifanią."
W latach dziewięćdziesiątych do swego pisania używał również pistacjowych łupin, nalepianych woskiem na koperty listów (Plumbografie).
Drugą metodą Szewczyka było pisanie ołowiem w drewnie. W 1989 roku tak o tych dziełach pisał Andrzej Przywara, wychowanek artysty z Kaczyc, wówczas zaczynający pracę w Galerii Foksal:
"Litanie Liter. Płynny ołów wlewany w rzędy otworów wierconych w dębowych klocach. Zamykany w tych otworach przez nabijane pieczęcie albo wybuchający jak z kraterów podskórny żywioł. Powierzchnie woskowane, grafitowane. Formaty listów, stronic, woluminów, tablic wieszane na ścianie lub doń przystawiane, ustawiane na postumencie z soli."
Tak powstał m.in. cykl Pomniki listów F. Kafki do F. Bauer (1981-1984), które artysta podczas wystaw ustawiał bezpośrednio na podłodze i opierał o ściany. O listach Kafki do narzeczonej Elias Canetti pisał: "Jego wrażliwość, ta niezmordowana męczarnia". Równie metaforycznie określiła Anda Rottenberg prace Szewczyka, uznając, że artysta "gorącym ołowiem stemplował dębowe deski, by oddać ciężar słów, jakimi zapisane były listy Franza Kafki do Felicji Bauer". Sam artysta notował, podkreślając symbolikę użytego metalu:
"Poezja ołowiu. Prosta uroda strachu. Prosta uroda LĘKU, SMUTKU. Ołów jest trucizną. Zawsze zestawia mi się w pamięci ze śmiercią. Z martwym nie tylko niezdolnym do dalszej przemiany (fizyka), ale z martwym po ludzku: z zabitym, zatrutym, zaszczutym..."
Zauważa też: "ołów jest metalem, by wypisywać nim nagrobki". Podobnie powstawały Diariusze (1981-1983) na nieregularnych deskach.
W instalacji Biblioteka - bazylika Szewczyk zastosował tę samą metodę tworzenia manuskryptów - ołowianych stempli na drewnie, jednak 21 dębowych tablic ustawił na warstwie soli, w trzech rzędach po siedem, jeden za drugim. W ten sposób uchwycił charakterystyczny układ bazylikowy, w którym środkowa nawa jest wyższa od dwóch bocznych.
"Każda ołowiana litera stała się relikwiarzem na promień światła wpadający pomiędzy nawy - pisał o tej pracy Andrzej Przywara. - Pisanie obrazów zawiodło artystę ku świętej księdze starszej niż świt. Kluczem do niej jest już nie tylko słowo, ale także litera, która stoi u początku stworzenia, początku pisania świata. Litera ta jest zarazem pieczęcią strzegącą tajemnicy rzeczy ostatnich."
Inna wystawa w Galerii Foksal, w której Szewczyk wykorzystał ołowiane manuskrypty, nosiła tytuł "To była przyszłość oceanu, a to jest twoja przeszłość". Artysta mówił o niej, że przedstawia "krajobraz pierwszego wschodu i ostatniego zachodu słońca".
Techniki tej używał do końca życia. Jedną z ostatnich drewniano-ołowianych prac była Biblioteka - tydzień (1991-2000), gdzie poszczególne tablice odpowiadały kolejnym dniom tygodnia.
Wreszcie, trzecim nurtem w pisaniu-malowaniu Andrzeja Szewczyka są rysunki wykonywane bezpośrednio na kartach książek. Tajemniczy Manuskrypt alchemiczny (1981-1983) powstał na stronach niemieckojęzycznej encyklopedii chemicznej z lat trzydziestych XX wieku. Artysta zapełniał je rzędami czarnych plam z obrysem. To kolejne pismo nałożone na druk. Tak powstawały wielostronicowe alchemiczne palimpsesty. Na starym, czystym papierze pochodzącym z lat dwudziestych ubiegłego stulecia Szewczyk wykonał podobny cykl zatytułowany Ontografia (1992). Do niego odnieść można słowa Tadeusza Sławka:
" 'Litera' nie ma na celu zbliżania się do jakiegoś wewnętrznego ideału (piękno, poprawność), lecz stanowi ona ślad po moim byciu w danym miejscu. Nie jest ani kaligrafią, ani ortografią, lecz ONTOGRAFIĄ, czyli tym minimalnie opóźnionym względem TERAZ mojej egzystencji, utrwaleniem na papierze, mnie - jako zmiennego elementu procesu stawania się świata."
Książki stawały się też obiektami zatopionymi w ołowiu i wosku (np. Słownik, 1994), niedostępne, zamknięte gestem artysty.
Pracując w długich cyklach, powielając po wielokroć raz obraną metodę Andrzej Szewczyk nie bał się powtarzalności i monotonii. Wśród jego myśli zapisanych w notatkach znalazło się następujące porównanie: "Powtarzalność to konieczność hagiograficzna jak gesty liturgiczne". Odrzucał awangardowy paradygmat nowości w sztuce.
"Zrobienie czegoś nowego w sztuce jest łatwe, o wiele łatwiejsze niż powtarzanie się - pisał. - Powtórzyć się - to cud! Cudowność powtórzenia czegokolwiek jest tak znikoma, że prawie żadna. Powtórzyć nie tylko gest (choć i to), ale powtórzyć siebie w sztuce."
Przyjaciele i współpracownicy artysty podkreślają jego niezwykłą naturę filozofa, a nawet mistyka. Jaromir Jedliński twierdzi, że artysta chciał "być taki sam w sztuce jak w życiu (...), uznając konieczność integralności biografii i tworzenia za wymóg etyczny". I dodaje:
"[Szewczyk] podkreśla znaczenie instynktu estetycznego, życiowego i etycznego. Instynkt zdaje się być przewodnikiem Szewczyka również w sferze wiedzy i umiejętności. Całościowość tej niepodzielnej postawy życiowo-artystycznej określam jako przepojoną erudycją wrażliwość, wedle porządku instynktu, właśnie."
Autor: Karol Sienkiewicz, grudzień 2010
Wybrane wystawy indywidualne:
- 1971 - "Malowidła na lustrach" - Galeria Meamnus, Sosnowiec
- 1973 - "Malarstwo jest widoczne" - Uniwersytet Śląski, Cieszyn
- 1978 - "Malarstwo z Chłopów" - Galeria Foksal, Warszawa
- 1979 - "4 książki" - Galeria Foksal, Warszawa
- 1981 - "3 Polish Artists" - Air Gallery, Londyn; "5 stron świata" - Galeria Foksal, Warszawa; "Przestrzeń zawsze ta sama, czy rośnie czy maleje" – Galeria Foksal, Warszawa
- 1984 - "Dom poety" - Galeria RR, Warszawa; "Pomnik listów F. Kafki do F. Bauer" - Galeria Foksal, Warszawa; "Przedmioty, którymi można" - Galeria RR, Warszawa
- 1985 - "Manuskrypty" - Galeria Foksal, Warszawa
- 1986 - Galeria 72, Chełm
- 1987 - "Biblioteka - bazylika" - Galeria Foksal, Warszawa
- 1988 - Muzeum Sztuki, Łódź
- 1989 - "To była przyszłość oceanu, a to jest moja przeszłość" - Galeria Foksal, Warszawa; "Biblioteka – bazylika" - Galeria Krzysztofory, Kraków; "Under the Volcano" - Galeria Altair, Turyn
- 1990 - "Manuskrypty" - Galeria Starmach, Kraków
- 1991 - "3 Biblioteki" - Galeria Arsenał, Białystok
- 1992 - "Malarstwo" - Galeria Kronika, Bytom; Galeria Foksal, Warszawa
- 1993 - "Biblioteki - nowe woluminy" - Galeria Krzysztofory, Kraków
- 1994 - "Latający uniwersytet" - Galeria Miejsce, Cieszyn; "Utwory kameralne" - Galeria Starmach, Kraków; Ucher Galerie, Kolonia
- 1995 - Galeria AT, Poznań; "Plumbografie" - Galeria Miejsce, Cieszyn; "...calamum in mente tinquebat..." - Galeria Kronika, Bytom
- 1996 - "...calamum in mente tinquebat..." - BWA, Katowice; "Manuskrypty dla Titivilitariusa" - Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała
- 1998 - C.E.A.C.A. Sielska Gallery, Strasburg
- 2000 - "Manuskrypty" - Galeria Stefan Szydłowski, Warszawa
- 2001 - "Andrzej Szewczyk 1950-2001" - Galeria Muzalewska, Poznań
- 2002 - "Wspomnienie" - Galeria Szara, Cieszyn
- 2007 - "Malarstwo na lustrach Andrzeja Szewczyka" - Galeria Foksal, Warszawa; "Andrzej Szewczyk. Prace z kolekcji sztuki współczesnej Muzeum Górnośląskiego" - Muzeum Górnośląskie, Bytom; "Andrzej Szewczyk. Malowidła z Chłopów", Muzeum Górnośląskie, Bytom.
Wybrane wystawy zbiorowe:
- 1980 - 11. Biennale des Jeunes Artistes - Centre Georges Pompidou, Paryż
- 1981 - 16. Biennale w Sao Paulo
- 1982 - 12. Biennale des Jeunes Artistes - Centre Georges Pompidou, Paryż
- 1985 - "4 Foksal Gallery Artists" - Richard Demarco Gallery, Edynburg
- 1986 - "Kunst uit Polen" - Galerie Nouvelles Images, Haga; "Geometry and Expression" - Parko Eleftherias, Ateny
- 1988 - "Rzeźba w ogrodzie" - ogród SARP, Warszawa; "Polish Realities" - Third Eye Center, Glasgow; Biennale of Sydney - Art Gallery of New South Wales, Sydney
- 1989 - "Wurzeln Treiben" - Kutscherhaus, Berlin; "Vision and Unity" - Van Reekum Museum, Apeldoorn;
- 1990 - "Polnische Bucher und Kunstverlage der Achtziger" - Kampnagelfabrik, Hamburg; Kunstpalast, Duesseldorf
- 1991 - "Kolekcja sztuki XX wieku w Muzeum Sztuki w Łodzi" - Galeria Zachęta, Warszawa
- 1992 - "Książki i strony" - Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa; 5. Międzynarodowe Triennale Rysunku - Muzeum Architektury, Wrocław; "Muzeum Sztuki w Łodzi 1931-1992" - Musee d'Art Contemporain, ELAC, Lyon
- 1993 - "Miejsca" - Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Częstochowa
- 1994 - "Pustynna Burza" - Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Katowice; "Europa, Europa" - Kunst- und Austellungshalle der BRD, Bonn
- 1997 - "Art from Poland 1945-1996" - Mucsarnok, Budapeszt
- 1998 - "W poszukiwaniu straconej litery" - Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko; "350 km szybkiej jazdy samochodem" - Galeria Foksal, Warszawa
- 1999 - "Pełzająca rewolucja" - Galeria Foksal, Warszawa
- 2000 - "Nie-wyobraźnia" - Galeria Miejska, Wrocław; "W kręgu Kroniki" - Galeria Arsenał, Białystok;
- 2001 - "Wokół znaku" - Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Katowice; "Depozyt Galerii Foksal" - Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa; "Kolekcja 4" - Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa; "Prywatne przestrzenie" - Galeria Sektor I, Katowice; "Oblicza śmierci we współczesnej sztuce polskiej. VIII Biennale Wobec Wartości" - Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Katowice
- 2002 - "artEfakty" - Galeria Kronika, Bytom
- 2003 - "Katowicki underground artystyczny po 1953 roku" - BWA, Katowice
- 2007 - "GK Collection #1" - Galeria Stary Browar, Poznań
- 2009 - "Kolekcja. 20 lat Galerii Starmach" - Muzeum Narodowe, Kraków
- 2010 - "Obraz kolekcji" - Galeria Arsenał, Białystok.