Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, fot. Waldemar Kielichowski/NIFC
Narodowy Instytut Fryderyka Chopina powołany został decyzją polskiego parlamentu, zgodnie z Ustawą z dnia 3 lutego 2001 roku o ochronie dziedzictwa Fryderyka Chopina. W 2005 roku, na mocy porozumienia z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przejął część dotychczasowych uprawnień Towarzystwa im. Fryderyka Chopina.
Do podstawowych zadań realizowanych przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina należy budowanie pozytywnego wizerunku naszego kraju na arenie międzynarodowej poprzez kultywowanie i ochronę dziedzictwa Fryderyka Chopina - postaci symbolizującej w świecie szczytowe osiągnięcia kultury europejskiej, a także zapewnienie stałej obecności jego muzyki w polskim życiu kulturalnym. Realizując wskazania Sejmu, Instytut inicjuje i prowadzi badania nad twórczością i postacią Fryderyka Chopina, chroni i promuje jego pamięć i dzieło (przy Instytucie działa Kapituła Ochrony Wizerunku i Nazwiska Fryderyka Chopina), gromadzi i opracowuje archiwalia i obiekty muzealne związane z artystą. Sprawuje opiekę nad nowoczesnym Muzeum Fryderyka Chopina w Zamku Ostrogskich w Warszawie oraz jego oddziałami - Salonikiem Chopinów przy Krakowskim Przedmieściu i Domem Urodzenia Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli.
Pierwszą inicjatywą Instytutu było powołanie corocznych Międzynarodowych Konferencji Chopinowskich, które zmobilizowały muzykologiczny świat do badań i nowych interpretacji dzieła Chopina. Osiem edycji (2001-2008) zwieńczył w 2010 roku 3. Międzynarodowy Kongres Chopinowski, w którym wzięli udział najwybitniejsi chopinolodzy z całego świata.
Wśród działań Narodowego Instytutu służących promowaniu i upowszechnieniu znajomości muzyki Fryderyka Chopina, wysoką rangę zyskał zainaugurowany w 2005 roku w Warszawie festiwal "Chopin i jego Europa". Utrwalaniu pamięci i znajomości muzyki kompozytora służą też liczne koncerty, wśród nich koncerty urodzinowe - 1 marca każdego roku. Szczególnym wydarzeniem kulturalnym jest niezmiennie Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina - najważniejszy i najstarszy na świecie konkurs chopinowski (organizowany od 1927 roku, w okresie powojennym przez Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, a od 16. edycji w 2010 roku - przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina). Instytut zajmuje się także organizacją niedzielnych koncertów chopinowskich w Żelazowej Woli (maj-wrzesień) oraz koncertów w rocznicę śmierci kompozytora (17 października).
Bogata działalność wydawnicza Instytutu obejmuje publikacje naukowe i popularyzatorskie, płyty oraz druki muzyczne. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje pionierski projekt naukowo-wydawniczy Dzieła Chopina. Wydanie faksymilowe. Jego celem jest utrwalenie w druku wszystkich dostępnych rękopisów muzycznych kompozytora i opatrzenie ich naukowym komentarzem (w sześciu językach).
Drugie przedsięwzięcie wydawnicze Instytutu to nagrania "Dzieł Wszystkich Fryderyka Chopina na instrumentach historycznych", które są dźwiękową rekonstrukcją oryginalnego brzmienia utworów Chopina na doskonale zachowanych fortepianach z epoki firmy Erard z 1849 roku i Pleyel z 1848. Dwadzieścia jeden płyt z serii The Real Chopin pozwala wejść w świat dźwięków taki, z jakim miał do czynienia i jaki kreował kompozytor. W 2010 roku Instytut rozpoczął publikację nowych serii płytowych: tzw. białej - Dzieła Wszystkie Fryderyka Chopina na instrumentach współczesnych oraz błękitnej - Konkurs Chopinowski - portrety najlepszych, prezentującej nagrania z przesłuchań i koncertów laureatów 16. Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina (w serii planowanych jest dziesięć tytułów).
Ważne miejsce w programie wydawniczym Instytutu zajmuje seria książek pokonferencyjnych, utrwalających i popularyzujących badania z wybranych dziedzin chopinologii, poruszanych na corocznych Międzynarodowych Konferencjach Chopinologicznych. W ramach działalności edukacyjnej publikuje także książki i słuchowiska przeznaczone dla najmłodszych odbiorców i ich rodziców.
Instytut prowadzi również zainicjowane w 2003 roku Internetowe Centrum Informacji Chopinowskiej - www.chopin.nifc.pl. W swojej siedzibie posiada natomiast największą na świecie bibliotekę, fototekę i fonotekę chopinowską.
Kulminacyjnym momentem w działalności Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina były obchody 200. rocznicy urodzin Fryderyka Chopina w 2010 roku. Z tej okazji Instytut podjął szereg inicjatyw, zarówno w sferze ochrony dziedzictwa kompozytora, jak i jego popularyzacji. Był organizatorem najważniejszych wydarzeń artystycznych i naukowych Roku Chopinowskiego o historycznym znaczeniu: Koncertów Urodzinowych (22 lutego - 1 marca) - serii koncertów skupionych wokół daty 200. rocznicy urodzin Fryderyka Chopina, 3. Międzynarodowego Kongresu Chopin 1810-2010. Idee-Interpretacje-Oddziaływania (25 lutego - 1 marca) - największego międzynarodowego projektu naukowego poświęconego osobie i twórczości kompozytora, podczas którego wygłoszono ponad sto referatów, inauguracji Muzeum Fryderyka Chopina (1 marca) - nowoczesnej placówki odpowiadającej najwyższym standardom muzealnictwa w skali międzynarodowej, uznanej za najnowocześniejsze muzeum biograficzne na świecie, otwarcia Domu Urodzenia Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli wraz z odrestaurowanym parkiem (7, 8, 9 maja), Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego "Chopin i jego Europa" (1-31 sierpnia) - najbogatszej jego edycji, na którą złożyło się pięćdziesiąt sześć koncertów z udziałem ponad tysiąca wykonawców i wreszcie 16. Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina (3-23 października).
Na zaproszenie Instytutu ze specjalnymi koncertami przyjechały do Polski tak znaczące zespoły, jak London Symphony Orchestra (16 lutego, Warszawa), Orchestre des Champs-Elysées, Collegium Vocale Gent i Accademia Chigiana Siena pod dyrekcją Philippe Herreweghe, które wystąpiły z nadzwyczajnymi koncertami w 161. rocznicę śmierci Fryderyka Chopina (17, 18 października, Warszawa), czy New York Philharmonic Orchestra, która wystąpiła z udziałem laureatki I nagrody 16. Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, Julianny Awdiejewej (27, 28 października, Warszawa).
Narodowy Instytut Fryderyka Chopina obecny był także na targach muzycznych MIDEM w Cannes we Francji (24-27 stycznia), gdzie przyznana została statuetka MIDEM Classical Awards w kategorii Special Chopin Awards oraz na targach Expo2010 w Szanghaju - z projektem "Let's Dance Chopin" (22 maja).
Rok 2010 zaowocował również licznymi publikacjami Instytutu, przeznaczonymi dla zróżnicowanego kręgu odbiorców: dla dzieci (dziewięć tytułów), wydawnictwami albumowymi, popularno-naukowymi, historyczno-biograficznymi i naukowymi (dziesięć tytułów) oraz faksymilami rękopisów muzycznych Chopina (dziewięć tomów). Wydał czternaście nowych pozycji fonograficznych, w tym dziewięć nowych (ostatnich) tytułów płyt w ramach serii The Real Chopin, dwa nowe albumy w ramach tzw. białej serii i dwa pierwsze dwupłytowe albumy w tzw. błękitnej serii, a także dwupłytowy album Chopin i my (we współpracy z Biurem Obchodów Chopin 2010) przeznaczony do celów promocyjnych, zawierający wybrane utwory z tzw. czarnej serii oraz współczesne aranżacje, przede wszystkim jazzowe, inspirowane utworami Fryderyka Chopina. Łącznie Narodowy Instytut Fryderyka Chopina zorganizował w Roku Chopinowskim sto dwadzieścia cztery koncerty, a jego profil na portalu społecznościowym Facebook zgromadził ponad piętnaście tysięcy fanów.
Autor: Anna Iwanicka-Nijakowska, marzec 2011.
Narodowy Instytut Fyderyka Chopina
ul. Tamka 43
00-355 Warszawa
Tel: (+48) 22 44 16 100
Fax: (+48) 22 44 16 113
WWW: www.chopin.nifc.pl
Email: nifc@nifc.pl