Otwarcie wystawy: Paul Dejardin - dyrektor Bozar, David Crawley, jeden z kuratorów; fot. Jeff Weber
Wystawa "The Power of Fantasy. Nowoczesna i współczesna sztuka z Polski" to niemal 200 prac 35 polskich artystów wybranych przez brytyjskiego – Davida Crowley'a i polskich kuratorów - Zofię Machnicką i Andrzeja Szczerskiego.
Na wystawie prezentowane są jedne z najbardziej znaczących dzieł polskiej sztuki współczesnej, m.in. prace Moniki Sosnowskiej, Wilhelma Sasnala, Piotra Uklańskiego, Katarzyny Kozyry i Roberta Kuśmirowskiego – artystów, którzy swoją karierę rozpoczęli po upadku komunizmu w roku 1989, a obecnie cieszą się międzynarodową sławą. Ich prace znajdują się w największych kolekcjach na świecie.
Celem wystawy jest pokazanie, w jaki sposób fantastyka, magia, szaleństwo i absurd stały się ważnymi tematami polskiej sztuki współczesnej. By pokazać korzenie tych tendencji kuratorzy sięgnęli po dzieła powstałe pod koniec XIX wieku i w XX wieku, ukazując prace takich mistrzów jak: Tadeusz Kantor, Józef Mehoffer, Witkacy i Bruno Schulz.
Fantazja przybiera najróżniejsze formy. W pracach neo-surrealisty Jakuba Juliana Ziółkowskiego, jak również w barokowo-filmowych fantazjach Katarzyny Kozyry jest ona komunikowana w gorączkowym nadmiarze. Dla innych artystów siłę stymulowania wyobraźni miała zazwyczaj dyskredytowana szara, socjalistyczna rzeczywistość. W sztuce zwykłe miasta i ulice mogą stać się magicznym światem łączącym przeoczone możliwości i niespełniony potencjał. Betonowe bloki mieszkalne i budynki użyteczności publicznej stały się polem działania wyobraźni w pracach Moniki Sosnowskiej, Julity Wójcik i Jarosława Kozakiewicza.
Dla tego pokolenia artystów, jak również dla ich poprzedników, fantazja nie była formą ucieczki od rzeczywistości, ale próbą zmierzenia się z nią. Artyści urodzeni w większości w latach 60. i 70., doświadczyli życia w dwóch różnych światach: dzieciństwo i młodość spędzili w PRL- u, lecz ich kariery ukształtowały się już w Polsce demokratycznej. Ich prace naznaczone są przez te przeciwieństwa. Właśnie w taki sposób artyści tacy jak Artur Żmijewski i Zbigniew Libera podtrzymują tradycję sprzeciwu i krytycznej refleksji, która jest głęboko zakorzeniona w polskiej kulturze.
Fantastyka może być także kształtowana w sposób niezwyczajny. Biurokracja i cenzura mogły nie być całkowicie negatywnym doświadczeniem dla Polski, przynajmniej jeśli uznamy, że przyczyniły się do rozwoju ogromnej pomysłowości i kreatywności Polaków. Mają oni talent robienia czegoś z niczego. Obserwując szykownych warszawskich studentów w biednych latach 50. Leopold Tyrmand nazwał tę zdolność zaprzeczania rzeczywistości „fantastyką stosowaną”. Dziś artyści wciąż korzystają z tej pomysłowości: choćby Paweł Althamer, który z udziałem sąsiadów i młodzieży z Bródna, tworzy sztukę lub coś co nazywa „wspólną sprawą”. Inni artyści są pomysłowi w sposób niezwykły, by nie rzec perwersyjny, jak np. Janek Simon tworzący dziwaczne elektroniczne, poruszające się obiekty, o tajemniczym przeznaczeniu.
Artyści: Magdalena Abakanowicz, Akademia Ruchu, Paweł Althamer, Mirosław Bałka, Wojciech Bąkowski, Cezary Bodzianowski,Olaf Brzeski, Anna Janczyszyn, Katarzyna Józefowicz, Tadeusz Kantor, Szymon Kobylarz, Jarosław Kozakiewicz, Katarzyna Kozyra, Igor Krenz, Zofia Kulik, Maciej Kurak, Robert Kuśmirowski, Zbigniew Libera, Bronisław Wojciech Linke, Marcin Maciejowski, Jacek Malczewski, Józef Mehoffer, Paulina Ołowska, Włodzimierz Pawlak, Józef Robakowski, Zbigniew Rybczyński, Wilhelm Sasnal, Jan Simon, Bruno Schulz, Monika Sosnowska, Piotr Uklański, Mariusz Waras, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Julita Wójcik, Andrzej Wróblewski, Jakub Julian Ziółkowski, Artur Żmijewski.
Wystawa pod honorowym patronatem Króla Belgii Alberta II oraz Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego.
Kuratorzy: David Crowley, Zofia Machnicka, Andrzej Szczerski.
Czas: 24 czerwca - 18 września 2011.
Miejsce: BOZAR, Bruksela.
Organizatorzy: Instytut Adama Mickiewicza, Bozar Expo, Muzeum Narodowe w Krakowie, Instytut Polski w Brukseli.
Przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP