W latach 1960-66 studiował na Wydziale Malarstwa i Grafiki w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, w 1966 roku uzyskał dyplom w pracowni plakatu prof. Henryka Tomaszewskiego. Wkrótce po studiach, w 1971 został asystentem swojego promotora i pełnił tę funkcję do 1985 roku. Po odejściu prof. Tomaszewskiego na emeryturę objął po nim samodzielną Pracownię Projektowania Graficznego dla studentów Grafiki Warsztatowej warszawskiej ASP. Prowadzi też pracownię grafiki i plakatu w Europejskiej Akademii Sztuki w Warszawie. W latach 1981-82 wykładał na Uniwersytecie w Damaszku, w roku 1989 w Wyższej Szkole Sztuk Stosowanych w Offenbach oraz w latach 1991-92 w Instytucie Sztuki Użytkowej w Rovaniemi i w Helsinkach w Finlandii. Był też wykładowcą na uczelniach artystycznych w Arnheim, Groningen, Haga (Holandia), Guadalajara (Meksyk), Santiago, La Serena (Chile), Montreal (Kanada). Od 1971 roku przez kilkanaście lat był grafikiem projektującym okładki dla pisma "Problemy". W 1990 roku otrzymał tytuł profesora.
Jest laureatem wielu nagród, m.in. Złotego Medalu (1976) i Srebrnego Medalu (1994) na Międzynarodowym Biennale Plakatu w Warszawie. Stypendysta Fundacji Kościuszkowskiej. Członek AGI (Alliance Graphique International). Jego prace znajdują się m.in. w kolekcjach Muzeum Plakatu w Wilanowie, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Musée de l'Affiche w Paryżu, Toyama Poster Museum w Tokio oraz w wielu galeriach prywatnych w Polsce i za granicą.
Mieczysław Wasilewski jest mistrzem lapidarnego znaku graficznego. Jego plakaty i okładki wyróżniają się niepowtarzalnym stylem, który cechuje dyscyplina myślenia, precyzja formowania zagadnienia i tłumaczenia go na obraz. Artysta świadomie założył ubóstwo formalne, zminimalizowane do grafiki czarno-białej. Ascetyczna gama wymaga znalezienia całej siły wyrazu w charakterze rysunku i typografii, jest też pomocna w skwitowaniu anegdoty znakiem, piktogramem. Twórczość Wasilewskiego to komunikat wyrażony prostym językiem bez zbędnych ozdobników. Widać w niej dążenie do maksymalnej kondensacji i oszczędności form wyrazu, w czym przypomina istotę sentencji literackiej lub aforyzmu. Wasilewski wielokrotnie wspominał w wywiadach, że bardzo wysoko ceni Stanisława Jerzego Leca, mistrza aforystyki i błyskotliwej puenty. Artysta najchętniej posługuje się skrótem: jego kompozycje oparte są na układzie dwóch, najwyżej trzech elementów podstawowych.
"Tajemnica mojego warsztatu polega na wyrzucaniu złych rzeczy, które powstają po drodze."
Po swoim mistrzu, Henryku Tomaszewskim, artysta przejął w plakacie postawę bardziej intelektualną niż wrażeniową, konstruując swoje prace jako "szarady graficzno-pojęciowe". Od pewnego czasu Wasilewski projektuje także plakaty barwne, również w oszczędnej gamie barwnej, chociaż nie unika w nich wprowadzania ostrych kolorów.
W 1975 roku artysta przygotował plakat antywojenny, w którym szekspirowskie pytanie "To be or not to be" zmodyfikował wstawiając w cieniu "or" słowo "war" (wojna).
W 1994 roku Wasilewski został laureatem I nagrody konkursu na projekt plakatu z okazji 50. Rocznicy Wybuchu Powstania Warszawskiego. Nagrodzony plakat przedstawia umieszczoną na czarnym tle podartą polską flagę, na której namalowano kotwicę - symbol Polski Walczącej.
Wasilewski bardzo dużo rysuje, a rysunki traktuje też jako osobistą przygotowalnię do tego, co później ukazuje się w druku - plakatu, okładki czy ilustracji. Bliskie są mu rysunki Matisse'a i sztuka dalekowschodniej kaligrafii. Podczas pobytu w Pekinie obserwował rysunki buddyjskich mnichów.
"W tych rysunkach zawsze fascynowało mnie: przetworzenie przedmiotu w coś, co jest piktogramem prawie już odprzedmiotowionym; obszar kontroli i braku kontroli - niby nieskrępowanego gestu, niespodzianki, a jednocześnie trzymania tematu w cuglach. Wszystko to jest obszarem moich poszukiwań."
Twórczość rysunkowa Wasilewskiego jest równie charakterystyczna jak ta w dziedzinie plakatu czy grafiki książkowej. Artysta rysuje najchętniej pędzelkiem i tuszem, a la prima, czyli szybko, kilkoma precyzyjnie postawionymi kreskami. Rysunek jest dla niego improwizacją, chociaż poprzedzoną wieloma wariantami, których artysta nigdy nie pokazuje publicznie. Znane są jego serie rysunkowe przedstawiające twarze kobiet, zawsze uchwycone lapidarnie, kaligraficznie, ale doskonale oddające charakterystykę postaci i jej nastrój. Portrety Wasilewskiego mają charakter znaku, ideogramu twarzy, skrótu zawsze zachowującego uderzające podobieństwo do modela. Kreska jest miękka, liryczna, wzbogacana czasami lawowaniem, plamą czy dekolażem i nierzadko dużą dozą ciepłego humoru. Artysta wykonuje też wiele rysunków rejestrujących codzienne życie rodzinne, na których pojawiają się jego dzieci, żona i przyjaciele.
Rysunki Wasilewskiego często w powiększonej skali stają się później plakatami. Najlepszym przykładem szczególnego laboratorium "myśli twórczej" Wasilewskiego są jego okładki do miesięcznika popularno-naukowego "Problemy", gdzie można było na gorąco obserwować niektóre pomysły i rozwiązania graficzne, jeszcze nie zdyscyplinowane ramą konkretnego komunikatu, które później odnajdywały swoje miejsce w formie plakatu.
Wybrane wystawy indywidualne:
- 1973 - Muzeum Okręgowe, Kalisz
- 1978 - Muzeum Plakatu, Warszawa
- 1989 - Galerie Hochschule für Gestaltung, Offenbach / Frankfurt n. Menem
- 1993 - Galeria Krytyków Pokaz, Warszawa
- 2005 - "Mieczysław Wasilewski", Galeria DK Zacisze, Warszawa
- 2009 - "Pierwsza odsłona z kolekcji Galerii Plakatu - Włodka Orła", Galeria Schody, Warszawa
Autor: Ewa Gorządek, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, kwiecień 2006; aktualizacja: listopad 2009.