Teatr dramatyczny istniejący od 1944 roku. Główny budynek teatru pochodzi z końca XIX wieku, należał do Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół". Początkowo scena działała pod nazwą Teatr Ziemi Rzeszowskiej. Od 1957 roku nosi imię Wandy Siemaszkowej. Teatr jest organizatorem jednej z najstarszych imprez teatralnych w Polsce - Rzeszowskich Spotkań Teatralnych.
Wanda Siemaszkowa, nestorka polskich scen, pracowała na rzeszowskiej scenie po wojnie. Razem z Bronisławem Skąpskim przygotowała tutaj BALLADYNĘ Juliusza Słowackiego (1945), reżyserowała także ŚWIĘTY PŁOMIEŃ Williama Sommerseta (1946), a także STARY DZWON Jana Brzozy (1946), NORĘ, CZYLI DOM LALKI Henryka Ibsena (1946), wspólnie z Neonillą Kilar-Krzywicką wystawiła MARIĘ STUART Słowackiego (1947) oraz CIEŃ Daria Niccodemiego (1947). Siemaszkowa także występowała na scenie. Do historii rzeszowskiego teatru przeszły jej kreacje starych matek – była m.in. Wdową w BALLADYNIE i Panią Tarbet w ŚWIĘTYM PŁOMIENIU.
W latach 1953-1972 w zespole rzeszowskiego teatru występował Zdzisław Kozień, popularny aktor filmowy. Grał m.in. Cześnika Raptusiewicza w ZEMŚCIE Aleksandra Fredry w reżyserii Bronisława Kassowskiego (1956), Czepca w WESELU Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii Hugona Morycińskiego (1957), Klaudiusza w HAMLECIE Szekspira w reżyserii Stanisława Bielińskiego (1968) i Horodniczego w REWIZORZE Mikołaja Gogola, spektaklu Bielińskiego z 1970 roku.
Z rzeszowskim teatrem współpracowali m.in.: aktor i reżyser Stefan Winter, który wystawił tu m.in. DOŻYWOCIE Aleksandra Fredry, gdzie zagrał Łatkę (1959), ŚWIĘTOSZKA Moliera (1963) i TANGO Sławomira Mrożka; Jerzy Pleśniarowicz, który przygotował MEDEĘ Eurypidesa (1962), spektakl KTOŚ NOWY Marka Domańskiego (1965) i ANTYGONĘ Jeana Anouilha (1967). Stanisław Bieliński grał Jana Kazimierza w MAZEPIE Juliusza Słowackiego, spektaklu wyreżyserowanym przez Mariana Wyrzykowskiego (1968), podczas gdy sam reżyserował m.in. GRACZY Gogola, w których zagrał Ichariewa (1968), oraz CYDA Pierre'a Corneille'a ze sobą w roli don Fernanda (1969).
Przez wiele lat z teatrem związany był reżyser i aktor Ireneusz Erwan, który przygotował na scenie im. Siemaszkowej m.in. KSIĘŻNICZKĘ TURANDOT Carla Gozziego, grał Timura (1962), wcielił się w postać Prospera w BURZY Szekspira w reżyserii Gustawy Błońskiej (1963) i Fieraponta w TRZECH SIOSTRACH Antoniego Czechowa w reżyserii Bielińskiego (1966). Dwukrotnie w Rzeszowie pracował Józef Szajna. Zrealizował scenografię do CZWARTEGO Konstantyna Simonowa w reżyserii Erwana (1962), a w 1997 roku własne widowisko DEBALLAGE. W tym samym roku z okazji 75. urodzin i 50-lecia pracy artystycznej w teatrze rzeszowskim otwarto galerię poświęconą artyście - Szajna Galeria.
W roku 2010 zorganizowano II Multimedia Szajna Festiwal. Podobnie jak wcześniejsza edycja, Multimedia Szajna Festiwal wiąże się z nawiązaniem szerokiej współpracy artystycznej w dziedzinie sztuki multimedialnej. Od 1997 r. w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej mieści się Szajna Galeria.
Teatr Siemaszkowej jest orgnizatorem Rzeszowskich Spotkań Teatralnych, których pięćdziesiąty jubileusz przypadł jesienią 2011 roku. Od 2012 przegląd pojawi się w nowej odsłonie, jako RST VizuArt Festiwal Scenografów i Kostiumografów.
- RST VizuArt jest mutacją Spotkań i, jak sama nazwa wskazuje, skoncentruje uwagę widzów i jurorów na pomijanym dopotąd aspekcie teatralnej twórczości, będzie nagradzał twórców, którzy swojego festiwalu, swojego święta w Polsce jeszcze nie mają.
Teatr, który szczyci się "Szajna Galerią", miasto, które wydało znanego na całym świecie mistrza inscenizacji, wirtuoza teatralnej plastyki - Józefa Szajnę, ma zaszczyt i obowiązek stać się raz w roku stolicą teatralnej wizji - mówi pomysłodawca festiwalu Remigiusz Caban.
Od kwietnia 2007 roku szefem teatru był aktor Przemysław Tejkowski. Zastąpił Zbigniewa Rybkę, który był dyrektorem naczelnym w latach 1998-2002 i 2004-2007. Kolejno na fotelu dyrektora zasiadali: Waldemar Matuszewski, Remigiusz Caban.
Monika Mokrzycka-Pokora, grudzień 2007. Aktualizacja: czerwiec 2012, LS.
Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie
ul. Sokoła 7/9
35-010 Rzeszów
tel. (+48 17) 853 20 01, 853 27 48
fax: (+48 17) 850 75 50
www.teatr-rzeszow.com